Khai mạc Diễn đàn Phát triển Việt Nam với chủ đề “Chính phủ kiến tạo và hành động - động lực mới cho phát triển”

Khai mạc Diễn đàn, thay mặt Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu: “Chúng tôi muốn lắng nghe các chuyên gia hàng đầu của quốc tế trình bày cùng các ý kiến thảo luận và những khuyến nghị xoay quanh một số nội dung chủ yếu mà Chính phủ Việt Nam đang quan tâm, cần tham vấn giúp các cơ quan của Việt Nam định hình được những tham mưu hiệu quả đối với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ xem xét, có những quyết sách chính xác”.

Nhiệm kỳ 2016-2020, Chính phủ Việt Nam cam kết xây dựng một Chính phủ kiến tạo và hành động với mục tiêu biến các giải pháp thành hiện thực, đưa các mục tiêu kế hoạch thành những kết quả cụ thể trên thực tiễn. Môi trường đầu tư, kinh doanh tiếp tục được cải thiện nhờ những chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ.

Định hướng và mục tiêu chiến lược về phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam hiện nay khá rõ. Nhưng bối cảnh quốc tế năm 2017 được cho là rất khó tiên lượng. Bối cảnh trong nước cũng đặt ra nhiều thách thức, nhất là khi những năm tiếp theo phải là giai đoạn tăng tốc của nền kinh tế để đạt những mục tiêu phát triển nhanh, bền vững trong trung và dài hạn.

Để làm được điều đó, nền kinh tế phải giải quyết được một loạt những vấn đề liên quan đến thể chế thị trường; động lực phát triển; nguồn lực đầu tư; tạo thêm các dư địa về chính sách, nhất là chính sách tài khóa... và “giải quyết được vấn đề trước mắt, nhưng cũng phải đảm bảo được định hướng lâu dài trong các chính sách phát triển, giữ được ngọn lửa đổi mới và kiên định với chính sách lớn về cơ cấu lại nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao được năng suất lao động, chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế”, theo Bộ trưởng Dũng.

Việt Nam rất cần tham vấn các chuyên gia về các khuyến nghị giải pháp khả thi để hiện thực các mục tiêu đó, nhất là trong bối cảnh thế giới có nhiều thay đổi và khó dự đoán. Diễn đàn đã đánh giá, nhận định về triển vọng kinh tế Việt Nam 2016-2020, các tác động đa chiều của các hiệp định thương mại song phương, đa phương và tác động của những thay đổi gần đây đến xu hướng hợp tác giao thương quốc tế cũng như đến phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam, quản lý tài khóa, nợ công bền vững phục vụ tăng trưởng.

Về triển vọng kinh tế Việt Nam 2016-2020, các đại biểu cho rằng các động lực tăng trưởng nhìn chung đã bị hạn chế về sức ảnh hưởng. Quan trọng nhất, tốc độ tăng năng suất lao động chung của Việt Nam có xu hướng giảm trong 20 năm qua, năng suất lao động của các doanh nghiệp trong nước thấp hơn của doanh nghiệp đầu tư nước ngoài rất nhiều; khi đo bằng sản lượng của mỗi công nhân và doanh nghiệp đầu tư nước ngoài tăng trưởng thực nhanh gần gấp hai lần so với các doanh nghiệp trong nước.

Đại diện thường trú của Quỹ Tiền tệ quốc tế, ông Jonathan Dunn nhấn mạnh đến các nhân tố có thể tác động tới triển vọng tăng trưởng và các gợi ý chính sách để tạo động lực mới cho phát triển bền vững. Theo đó, cải cách vĩ mô để tăng trưởng cần tập trung vào các vấn đề như hiện đại hóa khung điều hành chính sách tiền tệ với một chế độ tỷ giá linh hoạt hơn cùng các công cụ dự phòng rủi ro đi kèm. Bên cạnh đó, giải quyết nhanh nợ xấu sẽ giúp hệ thống tín dụng có khả năng hỗ trợ tốt hơn cho các doanh nghiệp tư nhân có khả năng cạnh tranh. Cần có các chính sách để hạn chế rủi ro tài chính và cải thiện các trung gian tài chính để các nguồn lực tới được những doanh nghiệp tư nhân có tính cạnh tranh cao.

Về vấn đề quản lý tài khóa và nợ công bền vững phục vụ tăng trưởng, các đại biểu chia sẻ và thảo luận kinh nghiệm của các nước trên thế giới về vấn đề điều chỉnh chính sách tài khóa, huy động vốn cho phát triển hạ tầng cơ sở và các vấn đề xã hội trong bối cảnh nợ công tăng cao, từ đó đưa ra những khuyến nghị chính sách và cách tiếp cận phù hợp cho Việt Nam.

"Quan hệ giữa tăng trưởng và nợ công là quan hệ vừa thống nhất, vừa mâu thuẫn. Một quốc gia đang phát triển có nguồn lực hạn chế thì muốn tăng trưởng sẽ không tránh khỏi nợ công. Nhưng nếu quản lý nợ công không tốt, tỷ lệ nợ công cao sẽ không đủ nguồn lực dành cho tăng trưởng", Bộ trưởng Dũng phát biểu.

Theo ông John Panzer, Giám đốc phụ trách Kinh tế vĩ mô và Quản lý Tài chính khu vực Châu Á – Châu Âu của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam cần cải thiện khả năng tiên đoán trước và độ tin cậy của định hướng chính sách, thực hiện một cách kiên định, có chủ đích quá trình điều chỉnh tài khóa theo lộ trình phù hợp, đưa ra các biện pháp điều chỉnh cơ cấu tài khóa và quản lý nợ tốt hơn với trọng tâm là phát triển mạnh thị trường trái phiếu trong nước.

Diễn đàn cũng cho rằng trong những năm tới, Chính phủ sẽ còn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức trong việc hoàn thành mục tiêu mà Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội 2011- 2020 đặt ra, bao gồm thách thức về năng suất lao động, thách thức về môi trường trong tăng trưởng, thách thức còn lại về xóa nghèo và an sinh xã hội và cuối cùng là huy động nguồn tài chính cho chương trình nghị sự phát triển tham vọng trong 5 năm tới.

* Bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Thống đốc NHNN Việt Nam: Năm 2017, kinh tế Việt Nam vẫn còn có nhiều thách thức, khó khăn chờ đợi. Cuối năm 2016 đã liên tục xuất hiện những diễn biến khó lường gây áp lực đến công tác điều hành chính sách tiền tệ và quản lý hoạt động của các tổ chức tín dụng, trong đó xuất hiện cả những tin đồn thất thiệt, gây dụng ý xấu, gây tâm lý hoang mang, bất ổn kinh tế vĩ mô, xáo trộn thị trường vàng và ngoại tệ tại Việt Nam. NHNN khẳng định với các nhà tài trợ, đối tác phát triển của Việt Nam, những thông tin thất thiệt, gây hoang mang dư luận thời gian qua là không chính xác và cần phải hết sức cảnh giác với những thông tin sai lệch. NHNN sẽ tiếp tục kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt.

PV