Tại cuộc họp hai ngày 31/7-01/8/2018, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) quyết định giữ nguyên mức lãi suất hiện hành 1,75-2,0%, nhưng dự kiến sẽ tăng lãi suất tại phiên họp tháng 9 tới đây do GDP tăng nóng.
Phát biểu tại cuộc họp báo, Chủ tịch Fed - Jerome Powell cho biết, GDP đang tăng cao và thị trường lao động tiếp tục được củng cố, trong khi lạm phát đã chạm ngưỡng mục tiêu 2% kể từ sau cuộc họp tháng 6 vừa qua. Chủ tịch Jerome khẳng định, với tình hình hiện nay, Fed sẽ tiếp tục giữ nguyên kế hoạch tăng lãi suất, nhưng vẫn đảm bảo tốc độ tăng trưởng cao, nếu tăng quá nhanh hay quá chậm đều sẽ tác động tiêu cực đến thị trường và nền kinh tế.
Với chủ trương sẽ tăng lãi suất vào tháng 9 tới đây, các quan chức Fed kỳ vọng sẽ tiến hành thêm một đợt tăng lãi suất nữa tại kỳ họp cuối năm. Theo lập trường chính sách hiện hành, kinh tế tăng vững và lạm phát tăng dần được cho là sẽ giúp Fed tiến hành thêm hai đợt tăng lãi suất trong năm nay, bất chấp chỉ trích của Tổng thống Donald Trump về động thái tăng lãi suất cấp tập này. Theo đó, lộ trình tăng lãi suất không thay đổi, và Fed sẽ tiến hành tổng cộng 4 đợt tăng lãi suất trong năm nay.
Tại buổi họp báo, Fed không đề cập đến chỉ trích của Tổng thống Donald Trump. Đây là vấn đề đã được Chủ tịch Jerome giải thích rõ trong phiên điều trần gần đây tại Quốc hội, đồng thời thể hiện tính độc lập của NHTW trong việc sắp xếp và điều hành chính sách tiền tệ.
Kinh tế Mỹ đang tăng cao trong thời gian qua được cho là nhờ chương trình cắt giảm thuế và chi tiêu công quy mô lớn, tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống 4,0%, thấp hơn so với ngưỡng bền vững theo quan điểm của các quan chức Fed. Vì thế, Fed dự kiến sẽ tiếp tục các đợt tăng lãi suất cho đến năm 2019, mặc dù các quan chức sẽ thảo luận kỹ lưỡng xung quanh “lãi suất trung lập”. Tại mức lãi suất này, Fed không cần mở rộng hay thắt chặt chính sách tiền tệ.
Các nhà tạo lập chính sách kỳ vọng, kinh tế Mỹ năm 2019 sẽ tăng chậm lại, khi tác động của chương trình mở rộng tài khóa phai nhạt dần. Tuy nhiên, các quan chức Fed sẽ theo dõi chặt chẽ diễn biến thị trường, trong bối cảnh lạm phát đang có dấu hiệu tăng tốc, có thể buộc Fed phải rút ngắn lộ trình tăng lãi suất nhằm ngăn ngừa nguy cơ tăng trưởng nóng. Các quan chức Fed vẫn cảnh giác trước những tác động tiềm tàng bắt nguồn từ căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, có thể đẩy chi phí hàng hóa tăng cao, gây tổn hại đến kế hoạch đầu tư của doanh nghiệp.
Mặc dù Fed đẩy nhanh lộ trình tăng lãi suất, song trần lãi suất dự kiến vẫn thấp hơn so với những chu kỳ kinh tế trước đây. Trong khi đó, Tổng thống Donald Trump lo ngại sẽ cản trở tăng trưởng kinh tế. Trước đây, Tổng thống Donald Trump đã từng chỉ trích nguyên Chủ tịch Fed - Janet Yellen là duy trì lãi suất quá thấp.
Theo dữ liệu do Bộ Thương mại công bố vào cuối tuần lễ trước (20/7), GDP quý II/2018 tại Mỹ tăng 4,1% - mức tăng cao nhất kể từ năm 2014, do tiêu dùng tăng cao và các doanh nghiệp tranh thủ đẩy mạnh xuất khẩu đậu nành sang Trung Quốc trước những lo ngại Trung Quốc sẽ trả đũa sau khi Mỹ dự kiến tăng 25% thuế lên 200 tỷ USD đối với các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.
Dựa trên chi tiêu dùng cá nhân (PCE), lạm phát lõi (không tính giá năng lượng và thực phẩm) trong quý II/2018 tăng 2,0%. Trong tháng 6/2018, mặt bằng giá cả tăng 1,9% so với cùng kỳ năm trước. Từ tháng 3/2018, lạm phát lõi đã tăng 2,0% - lần đầu tiên kể từ tháng 12/2011. Trong quý II/2018, chi phí lao động cũng đạt mức tăng cao nhất kể từ năm 2008.
Sau thông báo của Fed, thị trường tài chính phản ứng yếu ớt, chỉ số USD tăng nhẹ so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt, lợi suất trái phiếu kho bạc biến động nhẹ. Trong khi các cổ phiếu của công ty Apple đã giúp chỉ số công nghệ Nasdaq tăng điểm, góp phần hỗ trợ chỉ số S&P 500 và Dow Jones. Tuy nhiên, lo ngại tăng cao, sau khi chính quyền của Tổng thống Donald Trump đề xuất sẽ tăng thuế từ tỷ lệ 10% hiện hành lên 25% đối với 200 tỷ USD giá trị các mặt hàng xuất khẩu từ Trung Quốc vào thị trường Mỹ. Sau đề xuất tăng thuế này, phía Trung Quốc cảnh báo sẽ có hành động trả đũa tương tự.
Cuối giờ chiều tại Phố Wall, chỉ số S&P 500 giảm 2,93 điểm (0,1%) xuống 2.813,36 điểm; chỉ số công nghiệp Dow Jones giảm 81,37 điểm (0,32%) xuống 25.333,82 điểm; chỉ số công nghệ Nasdaq tăng 35,5 điểm (0,46%) lên 7.707,29 điểm; lợi suất trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm giảm nhẹ xuống 2,997%. Giá USD tăng nhẹ so với hầu hết các đồng tiền chủ chốt khác, riêng yên Nhật vẫn tăng nhẹ lên 111,72 yên/USD, mặc dù tại cuộc họp diễn ra trong hai ngày 30-31/7, Ngân hàng Trung ương Nhật Bản quyết định duy trì mặt bằng lãi suất thấp thêm một thời gian, đồng thời quyết định điều chỉnh linh hoạt các mức lãi suất, góp phần tăng lợi suất trái phiếu chính phủ lên 0,2%, tăng 0,1% so với trước đây.
Hoàng Thế Thỏa
Nguồn: Reuters, WS. Journal