Tự động hóa - bước tiến lớn trong số hóa ngân hàng

Tự động hóa - bước tiến lớn trong số hóa ngân hàng

Quỳnh Trang

Diện mạo ngân hàng số đã thay đổi

Phát biểu tại Hội thảo quốc gia với chủ đề “Chuyển đổi số: từ dữ liệu đến tự động hóa” tổ chức cuối tuần qua, ông Nguyễn Quốc Hùng - Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đánh giá, hoạt động chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng tại Việt Nam đã bước vào giai đoạn bùng nổ, hệ sinh thái số được thiết lập với việc kết nối dịch vụ ngân hàng với nhiều dịch vụ khác trong nền kinh tế, tạo ra những trải nghiệm liền mạch với lợi ích to lớn của người sử dụng dịch vụ trên không gian số.

Có thể nói ứng dụng dịch vụ ngân hàng kỹ thuật số tại Việt Nam hiện đã đuổi kịp với các nước phát triển. Hiện 73% khách hàng cá nhân tại Việt Nam sử dụng dịch vụ ngân hàng qua nhiều kênh khác nhau, điều này có nghĩa họ sử dụng kết hợp dịch vụ ngân hàng số với chi nhánh ngân hàng vật lý. Nhiều ngân hàng đi nhanh trong việc sử dụng công nghệ đã bước vào giai đoạn thứ hai của chuyển đổi số là sáng tạo số. Tới đây, các ngân hàng sẽ áp dụng các công nghệ mới cập nhật hơn với việc gia tăng ứng dụng trí tuệ nhân tạo/Máy học, ứng dụng Blockchain, tự động hóa quy trình bằng robot (RPA), kết nối dữ liệu mở qua Open API... tận dụng sức mạnh của Big Data ngày càng nhiều hơn.

Với quan điểm lấy người dân làm trung tâm và sự thuận tiện, trải nghiệm của người sử dụng dịch vụ là thước đo, từ thành quả bước đầu đáng khích lệ, được đánh giá là lĩnh vực đi đầu trong chuyển đổi số quốc gia. Do đó ngành Ngân hàng cần có bước đột phá để chuyển đổi số nhanh hơn, bền vững hơn, trong đó không thể thiếu tăng cường tự động hoá các quy trình để mang lại sự hài lòng cho khách hàng cũng như chính ngân hàng.

Theo ông Hùng, ngân hàng là nơi thường có các quy trình với khối lượng lớn, đòi hỏi tính chính xác cao, tuyệt đối, tự động hoá thông minh sẽ giúp ngân hàng tăng năng suất, hiệu quả hoạt động kinh doanh, cung cấp khả năng tuân thủ tốt hơn, giảm thiểu rủi ro và nâng cao trải nghiệm tổng thể của người dùng. Đồng thời, quản lý dữ liệu và tự động hoá quy trình cũng sẽ giúp ngân hàng đánh giá được hiệu quả nghiệp vụ.

Theo đánh giá của ông Phan Thanh Đức - Trưởng khoa Hệ thống thông tin quản lý - Học viện Ngân hàng, chuyển đổi số tạo ra dữ liệu và nền kinh tế số là nền kinh tế dựa trên dữ liệu. Trong nền kinh tế số, phương thức sản xuất cũng thay đổi từ thủ công, bán tự động sang tự động hoàn toàn trên các hệ thống thông minh. Có thể nói, dữ liệu và tự động hóa là những trụ cột cốt lõi của hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nền kinh tế số. Các doanh nghiệp ngày nay áp dụng các hệ thống thông tin thông minh để hoàn thành công việc tự động trên nguồn tài nguyên của thế giới số - dữ liệu.

Hướng tới số hóa toàn diện

Bà Trần Thanh Xuân - Phó giám đốc Trung tâm Ngân hàng số BIDV chia sẻ, trong chiến lược phát triển kinh doanh tổng thể giai đoạn 2022-2025 và tầm nhìn đến năm 2030, BIDV đã đặt mục tiêu số hóa toàn diện hoạt động, tập trung vào ứng dụng các giải pháp công nghệ mới, mang tính đột phá của CMCN 4.0. Một trong những giải pháp mà BIDV đã và đang tiếp cận, đưa vào ứng dụng rộng rãi trong tất cả các mặt hoạt động đó là tự động hóa quy trình bằng RPA. BIDV đã triển khai thành công nhiều quy trình ứng dụng RPA trong các lĩnh vực vận hành, quản trị, phát triển sản phẩm và nhiều hoạt động khác; qua đó tối ưu năng suất lao động, tiết kiệm thời gian, chi phí, giảm thiểu rủi ro và nâng cao trải nghiệm người dùng; đẩy nhanh thời gian triển khai và cung cấp các sản phẩm, dịch vụ tới khách hàng...

Cụ thể, nhờ tự động hoá, trong giai đoạn 2019 - 2021 đã giúp tăng tốc độ xử lý file hoạch toán lên 5 lần, giảm thiểu số nhân sự tác nghiệp tại chi nhánh; giảm thiểu số nhân sự tác nghiệp trên toàn hệ thống; số tiền làm lợi 2 tỷ đồng/năm. Đến năm 2022, nhờ tự động hoá đã tiết kiệm 85% thời gian bàn giao nội bộ giữa các phòng tại chi nhánh; tiết kiệm 100% thời gian xử lý giao dịch thanh toán bộ chứng từ xuất khẩu tại Trung tâm tác nghiệp và tài trợ thương mại. Trung bình mỗi quy trình áp dụng RPA giúp tiết kiệm hằng trăm triệu đồng/năm; tăng tốc độ hoạt động tác nghiệp tại chi nhánh, hội sở chính; giảm thiểu các sai sót của con người; tăng chất lượng dịch vụ cung cấp tới khách hàng… Trong thời gian tới, nhà băng này cho biết sẽ tiếp tục xây dựng và triển khai 13 quy trình ứng dụng RPA; giai đoạn 2024 - 2026 sẽ tiếp tục thực hiện 33 quy trình trong chiến lược chuyển đổi số và các quy trình được đề nghị mới.

Tương tự, định hướng là ngân hàng tiên phong về công nghệ, lãnh đạo TPBank cho biết, ngân hàng triển khai 5 robot mới mỗi tuần và sử dụng đến 300 robot trong hoạt động, giúp tiết kiệm hàng trăm nhân sự và mang đến trải nghiệm giao dịch không giới hạn cho khách hàng. Nhờ ứng dụng công nghệ sâu rộng, TPBank đã gặt hái nhiều “trái ngọt” như tiết kiệm 60% thời gian giải ngân và đến 60% thời gian giao dịch tại quầy…

Chia sẻ kinh nghiệm khi triển khai RPA, đại diện BIDV cho biết, ngân hàng phải lựa chọn quy trình phù hợp, chuẩn hoá quy trình trước khi áp dụng RPA, hình thành “văn hoá tự động hoá” nâng cao hiệu suất hoạt động của toàn ngành Ngân hàng, đề cao vai trò bảo mật trong tự động hoá RPA. Đặc biệt, bảo mật – yếu tố “then chốt” trong tự động hoá RPA, vì vậy cần triển khai tập trung trên hệ thống máy chủ tại Trung tâm CNTT, coi mỗi robot như một nhân sự, quản lý bằng mã cán bộ và tuân thủ quy định cấp phát quyền truy cập; hệ thống tham số được khai báo tập trung như username; password; token…và tích hợp các hệ thống khác qua API.

Chia sẻ góc nhìn mới về tự động hoá, ông Trần Đăng Hoà - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Phần mềm FPT (FPT Software) cho biết, trước sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ và nhu cầu ngày một tăng cao của nền kinh tế, công nghệ RPA không còn đáp ứng được tối đa kỳ vọng của doanh nghiệp trong việc tối ưu hoá quy trình vận hành. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp phải ứng dụng một giải pháp công nghệ cao cấp hơn, đem lại kết quả vượt trội hơn và Siêu tự động hoá (Hyperautomation) có thể giúp doanh nghiệp giải quyết bài toán này.

Tuy nhiên, tự động hoá nói riêng và chuyển đổi số trong ngân hàng nói chung vẫn còn nhiều rào cản cần khắc phục. Theo Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cần có sự hoàn thiện quy định pháp lý về giao dịch điện tử, chữ ký, chứng từ điện tử, việc định danh xác thực khách hàng điện tử, chia sẻ dữ liệu, bảo vệ an ninh mạng, AI…