Để phát triển thị trường BĐS lành mạnh, bền vững

Để phát triển thị trường BĐS lành mạnh, bền vững

Nhóm phóng viên

Chiều ngày 14/7/2022, tại Văn phòng Chính phủ tổ chức “Hội nghị phát triển thị trường bất động sản (BĐS) an toàn, lành mạnh và bền vững” nhằm đánh giá thực trạng và nêu rõ những hạn chế, bất cập của thị trường BĐS, tổng hợp kinh nghiệm trong nước, quốc tế. Từ đó đề xuất giải pháp đối với lĩnh vực BĐS và các lĩnh vực liên quan để đảm bảo thị trường BĐS tiếp tục phát triển ổn định, lành mạnh. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì hội nghị. Dự hội nghị tại điểm cầu Văn phòng Chính phủ có Phó Thủ tướng Lê Minh Khái; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn; Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng...

Chia sẻ tại hội nghị, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết, đến thời điểm 31/5/2022, dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực BĐS là 2,33 triệu tỷ đồng, tăng 12,31% so với cuối năm ngoái, đây là mức tăng cao so với cùng kỳ các năm trước và cao hơn tốc độ tăng trưởng tín dụng chung, chiếm tỷ trọng 20,66% tổng dư nợ tín dụng chung đối với nền kinh tế. Ngoài cấp tín dụng, TCTD còn đầu tư vào trái phiếu của doanh nghiệp kinh doanh BĐS. Đến cuối tháng 5/2022, số dư đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của toàn hệ thống là 309.506 tỷ đồng, tăng 12,7% so với cuối năm 2021, chiếm 2,74% tổng dư nợ toàn nền kinh tế. Trong đó, số dư đầu tư trái phiếu liên quan đến lĩnh vực xây dựng, kinh doanh BĐS của toàn hệ thống TCTD là 154.050 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 49,8% so với tổng đầu tư trái phiếu doanh nghiệp của toàn hệ thống, tăng 18,7% so với cuối tháng 12/2021.

Thống đốc khẳng định, thị trường BĐS có vai trò hết sức quan trọng và có mối liên hệ với nhiều ngành sản xuất. Trong những năm qua, sự phát triển của thị trường BĐS đã góp phần thu hút các nguồn lực, tạo ra các tài sản cố định lớn cho nền kinh tế, góp phần quan trọng vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Tuy nhiên theo Thống đốc NHNN, tín dụng chỉ là một trong nhiều nguồn vốn của thị trường BĐS. Hơn nữa, với vai trò là NHTW và cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động ngân hàng, NHNN Việt Nam điều hành chính sách tín dụng nhằm thực hiện các mục tiêu chính sách tiền tệ và đưa ra các quy định, chính sách bảo đảm an toàn hoạt động của hệ thống ngân hàng.

Trong khi tín dụng BĐS cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Theo đó nhu cầu tín dụng BĐS thường có thời hạn trung và dài hạn, trong khi nguồn vốn huy động của ngân hàng chủ yếu là ngắn hạn với mức lãi suất thay đổi theo thị trường. Vì vậy, nếu các TCTD không cân đối kỳ hạn giữa huy động và cho vay phù hợp, có thể đối mặt với rủi ro thanh khoản, không đáp ứng nhu cầu chi trả tiền gửi cho người dân. Đây là lý do NHNN đưa ra các biện pháp để kiểm soát tín dụng BĐS, đặc biệt là các chỉ số an toàn.

“Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thời gian qua ngành Ngân hàng đã triển khai các giải pháp cung ứng vốn tín dụng cho nền kinh tế, trong đó có tín dụng đối với lĩnh vực BĐS, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhưng không chủ quan với lạm phát. Đồng thời, thực hiện các giải pháp kiểm soát rủi ro đối với hoạt động ngân hàng, trong đó có kiểm soát rủi ro tín dụng BĐS, bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu chi trả của người dân”, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết.

Để góp phần thúc đẩy thị trường BĐS phát triển lành mạnh, bền vững, NHNN đề xuất Thủ tướng Chính phủ giao các bộ, ngành, địa phương thực hiện một số giải pháp như: Tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hành lang pháp lý liên quan đến lĩnh vực BĐS theo hướng phát triển thị trường lành mạnh, hiệu quả; Sửa đổi các quy định về giá quyền sử dụng đất, nhằm hạn chế tình trạng lợi dụng đấu giá đất để đầu cơ, thổi giá. Đặc biệt, cần công khai minh bạch thông tin quy hoạch xây dựng, danh mục, tiến độ triển khai các dự án phát triển cơ sở hạ tầng, các dự án BĐS tại địa phương, ngăn chặn hiện tượng tung tin đồn thổi, đầu cơ. Một giải pháp nữa là hoàn thiện các quy định liên quan đến chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp, thành lập các công ty xếp hạng tín nhiệm uy tín, nâng cao sự minh bạch trong hoạt động huy động vốn trên thị trường chứng khoán. Với các doanh nghiệp BĐS, Thống đốc cho rằng, cần nâng cao khả năng huy động vốn từ các nguồn khác như từ thị trường chứng khoán, vốn FDI... giảm sự phụ thuộc quá lớn vào dòng vốn tín dụng.

Phát biểu kết luận hội nghị, Thủ tướng đánh giá các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, vì mục tiêu chung, đánh giá khách quan, trung thực những mặt được cũng như chưa được trong quá trình phát triển thị trường BĐS từ năm 2000 tới nay. Đồng thời đã đưa ra góp ý để phát triển hệ sinh thái thị trường BĐS an toàn, lành mạnh, bền vững. Nhấn mạnh quan điểm kiên trì, kiên định, kiên quyết phát triển hệ sinh thái BĐS an toàn, lành mạnh, bền vững, không siết chặt tín dụng một cách bất hợp lý, nhưng Thủ tướng đề nghị phải tăng cường kiểm tra, giám sát, không buông lỏng quản lý nhà nước. Tuy không hình sự hóa các quan hệ kinh tế - dân sự nhưng rà soát, ngăn chặn, phát hiện những hành vi sai phạm để xử lý nghiêm theo đúng quy định của pháp luật, không để đổ vỡ, bảo vệ những người làm đúng, hài hòa lợi ích nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Ngoài ra, phải nắm chắc tình hình và cung - cầu để phát triển thị trường BĐS trên cơ sở tôn trọng quy luật thị trường, quy luật cạnh tranh và phát huy vai trò quản lý của nhà nước. Các công cụ chính sách để can thiệp, kiểm soát khi cần thiết một cách phù hợp, kịp thời, hiệu quả, không để tình trạng thao túng thị trường, găm hàng, đội giá… Xây dựng công cụ chính sách lành mạnh, phù hợp, hiệu quả để bảo đảm liên thông, an toàn, chắc chắn giữa các thị trường vốn với thị trường BĐS, đa dạng hóa nguồn vốn cho thị trường này.

Phân công cụ thể, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng khẩn trương nghiên cứu, hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến lĩnh vực BĐS, trong đó có một số luật, đảm bảo đồng bộ, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, tạo điều kiện để thị trường BĐS phát triển ổn định, lành mạnh. Trước mắt, nghiên cứu một số vấn đề để làm thí điểm theo thẩm quyền của Chính phủ, vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Liên quan đến vấn đề vốn cho lĩnh vực BĐS, Thủ tướng yêu cầu NHNN Việt Nam, theo dõi, kiểm soát, cơ cấu lại tín dụng đối với lĩnh vực BĐS, đảm bảo sử dụng đúng mục đích, tránh rủi ro cho thị trường. Đồng thời chỉ đạo, hướng dẫn các TCTD tiếp tục cho vay đối với lĩnh vực BĐS đảm bảo đúng quy định pháp luật, cho vay đối với các dự án BĐS đầy đủ tính pháp lý; ưu tiên cho vay đối với các dự án nhà ở thương mại, nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, nhà ở cho công nhân đã được cấp phép và khởi công xây dựng để tạo nguồn cung cho thị trường.