Thực hiện chỉ đạo của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Lê Minh Hưng tại Hội nghị “Thúc đẩy sản xuất, tiêu thụ lúa gạo Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL)” sáng 26/2 tại Đồng Tháp, ngay chiều ngày 26/2, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú đã chủ trì Hội nghị “Ngành Ngân hàng thúc đẩy cho vay sản xuất, tiêu thụ lúa gạo ĐBSCL” với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm chính trị cao nhất của ngành Ngân hàng nhằm tạo điều kiện, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân trong sản xuất, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu lúa gạo, đồng thời cho thấy ngành Ngân hàng luôn đồng hành, chia sẻ khó khăn, cùng bà con nông dân.
Hội nghị chiều 26/2 có sự tham gia của lãnh đạo các Vụ, Cục thuộc NHNN, các ngân hàng thương mại cùng toàn thể chi nhánh TCTD trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp. Nội dung chính của Hội nghị nhằm mục tiêu triển khai nhiệm vụ của ngành ngân hàng về việc tập trung nguồn vốn, nâng hạn mức tín dụng, kịp thời giải ngân cho các doanh nghiệp, thương nhân thu mua thóc, gạo cho nông dân sản xuất lúa tại ĐBSCL theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; bàn về các giải pháp của ngành ngân hàng góp phần tháo gỡ khó khăn cho ngành lúa gạo trong thời gian tới.
Vốn tín dụng không phải là vấn đề vướng mắc
Tại Hội nghị chiều 26/2, các ý kiến thảo luận cho thấy, vốn tín dụng không phải là vấn đề vướng mắc, khó khăn ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm lúa gạo, mà vấn đề đặt ra là cung - cầu thị trường, về thị trường tiêu thụ, tổ chức sản xuất… đối với sản phẩm lúa gạo. Tuy nhiên, Phó Thống đốc chỉ đạo các NHTM phải quyết liệt cung ứng nguồn vốn, xem xét tiếp tục giảm lãi suất, giải quyết các khó khăn, vướng mắc phát sinh để sát cánh cùng bà con trong lúc khó khăn.
Toàn cảnh Hội nghị “Ngành Ngân hàng thúc đẩy cho vay sản xuất, tiêu thụ lúa gạo ĐBSCL”
Trước đó, tại Hội nghị “Thúc đẩy sản xuất tiêu thụ lúa gạo Đồng bằng sông Cửu Long” sáng ngày 26/2/2019 tại Đồng Tháp, Thống đốc NHNN Lê Minh Hưng khẳng định ngành ngân hàng cam kết sẵn sàng đáp ứng đủ vốn để đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp trong quá trình sản xuất, thu mua, chế biến, tiêu thụ lúa gạo với lãi suất và thời hạn cho vay phù hợp. Bên cạnh đó, NHNN cũng đảm bảo điều hành chính sách tiền tệ (lãi suất, tỷ giá ổn định…) góp phần quan trọng vào ổn định vĩ mô, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp trong sản xuất, kinh doanh.
Thực hiện chỉ đạo của Thống đốc, ngay tại Hội nghị sáng 26/2, các NHTM như Vietcombank, Agribank, Sacombank đã cam kết đáp ứng đủ vốn cho nhu cầu sản xuất, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu lúa gạo, chia sẻ khó khăn với bà con nông dân trước diễn biến bất lợi trên thị trường lúa gạo, với lãi suất hợp lý (chỉ khoảng 6%/năm) cùng hạn mức, thời hạn cho vay hợp lý.
Ưu tiên vốn cho nông nghiệp nông thôn
Có thể nói, sản xuất và xuất khẩu gạo là một trong những hướng ưu tiên phát triển của Chính phủ không chỉ xuất phát từ chính sách an ninh lương thực quốc gia mà còn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam hiện nay. Đối với ngành ngân hàng, đây cũng là một lĩnh vực tiềm năng được ưu tiên đầu tư vốn tín dụng. Thời gian qua, ngành Ngân hàng luôn vào cuộc một cách quyết liệt trong vấn đề hỗ trợ về vốn, lãi suất cho sản xuất nông nghiệp, trong đó có lúa gạo tại ĐBSCL, đặc biệt các chương trình an sinh xã hội cho ĐBSCL cũng được ngành Ngân hàng quan tâm.
Theo ông Nguyễn Quốc Hùng – Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN), với những nỗ lực của toàn hệ thống ngân hàng, thời gian qua đầu tư tín dụng vào lĩnh vực lúa gạo đã có sự tăng trưởng rõ rệt, góp phần đảm bảo nguồn vốn cho người dân và doanh nghiệp thực hiện hoạt động sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu lúa gạo. Đến cuối tháng 01/2019, dư nợ ngành lúa gạo đạt khoảng 100 nghìn tỷ đồng, tăng 0,8% so với cuối năm 2018. Trong đó: dư nợ trồng, sản xuất lúa khoảng 23 nghìn tỷ; dư nợ phục vụ thu mua, tiêu thụ lúa gạo (bao gồm cả xuất khẩu gạo) khoảng 63 nghìn tỷ; dư nợ chế biến, bảo quản lúa gạo khoảng 14 nghìn tỷ. Dư nợ ngành lúa gạo khu vực ĐBSCL đạt khoảng 50 nghìn tỷ (chiếm 50% dư nợ lúa gạo toàn quốc). Khối các ngân hàng thương mại Nhà nước là các đơn vị chủ lực trong cho vay lúa gạo với dư nợ đạt 68.000 tỷ đồng, tiếp theo là các ngân hàng thương mại cổ phần khoảng 20.000 tỷ, còn lại khoảng 12.000 tỷ dư nợ tại các Quỹ tín dụng nhân dân và các tổ chức tín dụng khác.
Nhiều giải pháp hỗ trợ về vốn cho sản xuất, tiêu thụ lúa gạo
Kết quả thảo luận cho thấy, trong thời gian qua, ngành ngân hàng đã rất quan tâm và có nhiều chính sách, giải pháp đồng bộ giúp tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng cho doanh nghiệp, thương nhân, người sản xuất lúa nhằm thúc đẩy sản xuất và tiêu thụ lúa gạo.
Cơ chế, chính sách cho vay nói chung và cho vay đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, trong đó có ngành lúa gạo thường xuyên được Chính phủ và NHNN quan tâm hoàn thiện, bổ sung phù hợp với hệ thống pháp luật chung, chủ trương cải cách thủ tục hành chính và yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội, hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước.
NHNN và các TCTD đã đổi mới quy trình, thủ tục cho vay theo hướng đơn giản hóa thủ tục vay vốn, rút ngắn thời gian xét duyệt cho vay... nhưng vẫn đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật nhằm tạo điều kiện thuận lợi, nâng cao khả năng tiếp cận nguồn vốn tín dụng cho doanh nghiệp và người dân.
Hệ thống ngân hàng đã tổ chức thực hiện có hiệu quả các cơ chế, chính sách tín dụng, đặc biệt là đối với các lĩnh vực ưu tiên, khuyến khích phát triển như tín lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, xuất khẩu, trong đó có ngành lúa gạo.
Kết quả này đã góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế nói chung và ngành nông nghiệp nói riêng, đảm bảo thu nhập cho doanh nghiệp, thương nhân và người sản xuất lúa.
Quyết liệt triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả
Thực tế, hoạt động xuất khẩu lúa gạo đang gặp nhiều khó khăn, thách thức từ các thị trường xuất khẩu truyền thống cũng như sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các nước xuất khẩu gạo. Để góp phần cùng các Bộ ngành, địa phương liên quan hỗ trợ, đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu lúa gạo, ngành ngân hàng với vai trò là kênh cung ứng vốn chủ đạo cho lĩnh vực này cũng cần vào cuộc quyết liệt với hệ thống các giải pháp đồng bộ và hiệu quả hơn.
Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú phát biểu chỉ đạo Hội nghị
Phó Thống đốc Đào Minh Tú chỉ đạo ngành Ngân hàng cần tiếp tục: (i) tập trung nguồn vốn để đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn của thương nhân kinh doanh, đầu tư, chế biến thóc, gạo, người sản xuất lúa với thời hạn và lãi suất hợp lý theo Nghị định 107/2018/NĐ-CP ngày 15/8/2018 của Chính phủ về kinh doanh xuất khẩu gạo, Nghị định 55/2018/NĐ-CP ngày 15/6/2015, Nghị định 116/2018/NĐ-CP ngày 07/9/2018 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp nông thôn; (ii) Xem xét tăng hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp để đảm bảo đủ nguồn vốn thu mua lúa gạo cho người nông dân trong vụ Đông Xuân năm nay nhằm giúp giá lúa gạo không bị giảm sâu, đảm bảo lợi nhuận cho người trồng lúa; (iii) Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính trong hoạt động tín dụng, ngân hang. Cải tiến quy trình, thủ tục cho vay, rút ngắn thời gian xét duyệt cho vay. Đa dạng hóa các loại sản phẩm tín dụng, dịch vụ ngân hàng, các gói tín dụng hỗ trợ phù hợp với từng phân khúc, đối tượng khách hàng; (iv) Chủ động phối hợp với các cơ quan truyền thông và chính quyền địa phương các cấp, các tổ chức chính trị xã hội thực hiện các chương trình truyền thông mạnh mẽ, toàn diện để người dân, doanh nghiệp nắm bắt đầy đủ các chính sách tín dụng ngân hàng và chủ động tiếp cận với nguồn vốn tín dụng ngân hàng.
Để triển khai có hiệu quả các giải pháp nêu trên, Phó Thống đốc đề nghị các đơn vị trong ngành Ngân hàng cụ thể hóa thành các nhiệm vụ, giải pháp trước mắt cũng như lâu dài để tổ chức thực hiện có hiệu quả trong năm 2019 và các năm tiếp theo, trong đó chú trọng một số nhiệm vụ trọng tâm sau:
(i) Đối với các đơn vị Vụ, cục thuộc NHNN: Theo dõi sát tình hình thực hiện chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn nói chung và ngành lúa gạo nói riêng của các TCTD để kịp thời có những đề xuất chỉnh sửa, bổ sung hoặc tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc phát sinh; Tích cực phối hợp với các bộ, ngành liên quan, chính quyền địa phương và các tổ chức chính trị xã hội: thực hiện các giải pháp mở rộng tín dụng hiệu quả; Thực hiện chương trình truyền thông sâu rộng để người dân nắm bắt đầy đủ thông tin về cách thức tiếp cận vốn vay ngân hàng.
(ii) Đối với NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố: Nắm sát hoạt động cho vay của các TCTD trên địa bàn, đặc biệt là chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn, trong đó có ngành lúa gạo, đảm bảo hoạt động ngân hàng đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn tín dụng phục vụ phát triển kinh tế xã hội của địa phương; Kịp thời tham mưu cho UBND các tỉnh/thành phố triển khai có hiệu quả chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp, tháo gỡ khó khăn cho khách hàng vay vốn; tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội tuyên truyền, giải thích cho người dân về cách thức tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.
(iii) Đối với hệ thống TCTD: Tiếp tục ưu tiên, tập trung nguồn vốn phục vụ cho vay phát triển nông nghiệp nông thôn, đặc biệt là ngành lúa gạo. Xem xét tăng hạn mức tín dụng cho các doanh nghiệp, thương nhân nhằm thúc đẩy thu mua, tiêu thụ lúa gạo vụ Đông Xuân năm nay; Đơn giản hóa thủ tục và rút ngắn thời gian xét duyệt cho vay; Thực hiện nghiêm túc quy định về trần lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VNĐ đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, trong đó có ngành lúa gạo; Phối hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền địa phương, các tổ chức chính trị - xã hội để thông tin kịp thời, đầy đủ về chính sách, sản phẩm cho vay.
Phương Linh
Ảnh: Đức Khanh