Sau hai ngày nhóm họp, ngày 30/10/2019, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiến hành đợt cắt giảm lãi suất thứ ba trong năm nay nhằm hỗ trợ tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh kinh tế toàn cầu giảm tốc, nhưng phát tín hiệu có thể không cắt giảm thêm lãi suất trong thời gian tới trừ phi kinh tế Mỹ diễn biến theo chiều hướng xấu.
Phát biểu tại buổi họp báo sau khi Fed tuyên bố giảm lãi suất chính sách thêm 0,25% xuống 1,5-1,75%, Chủ tịch Fed - Jerome Powell cho rằng, chính sách tiền tệ đang đi đúng hướng, mục tiêu của động thái chính sách lần này là duy trì tính bền vững của nền kinh tế Mỹ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu giảm tốc và ngăn ngừa những rủi ro có thể xảy ra trong tương lai.
Diễn giải của Chủ tịch Jerome Powell trái ngược với đề nghị của Tổng thống Donald Trump là Fed cần mạnh tay cắt giảm lãi suất nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, chứ không dừng lại ở mức tăng trưởng 1,9% trong quý III/2019 - mức tăng trưởng thấp xa so với kỳ vọng tăng 3% của Tổng thống Donald Trump sau đợt cắt giảm thuế quy mô lớn tiến hành từ đầu năm 2018. Tuy nhiên, lập trường mới của Fed cũng đảm bảo khả năng duy trì tính bền vững của nền kinh tế Mỹ vốn đang trong giai đoạn tăng trưởng cao và dài nhất trong lịch sử.
Chủ tịch Jerome Powell cũng điểm lại những yếu tố được cho là đang gây tác động tích cực cho nền kinh tế Mỹ và Fed có thể sẽ duy trì chính sách tiền tệ hiện hành theo hướng tiếp tục khuyến khích chi tiêu dùng và mua sắm nhà cửa, giá tài sản tăng cao nhưng không quá mức. Do một số rủi ro mới phát sinh trong những tuần lễ gần đây đã buộc các quan chức Fed phải kịp thời giảm lãi suất.
Chủ tịch Powell nhận định, cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang hy vọng sẽ diễn biến theo chiều hướng tích cực, nguy cơ Brexit cứng đã hạ nhiệt, kinh tế Mỹ tiếp tục tăng nhẹ, thị trường lao động bền vững, lạm phát được kỳ vọng sẽ tăng trở lại và tiến sát mục tiêu 2%. Vì thế, diễn biến về các chỉ tiêu vật chất sẽ là căn cứ duy nhất để Fed cân nhắc điều chỉnh các mức lãi suất chính sách trong thời gian tới.
Trong tuyên bố cắt giảm lãi suất, Fed đã bỏ qua cụm từ vốn được sử dụng trong thời gian trước đây là “có hành động thích hợp” để duy trì tăng trưởng kinh tế - ngôn ngữ mà Fed thường dùng tại những cuộc họp gần đây nhằm phát tín hiệu về khả năng giảm lãi suất trong thời gian tới. Thay vào đó, Fed sẽ theo dõi tác động của thông tin kinh tế trong thời gian tới đến triển vọng kinh tế Mỹ để đưa ra hướng đi phù hợp về lãi suất - được cho là không quyết đoán như cụm từ “sẽ hành động phù hợp.”
Cùng ngày 30/10/2019, Bộ Thương mại Mỹ cũng đã đưa ra báo cáo về tình hình kinh tế quý III/2019 với mức tăng trưởng GDP đạt 1,9%, hoạt động đầu tư suy giảm, nhưng được bù đắp phần nào nhờ chi tiêu dùng tăng cao và xuất khẩu tăng trở lại, góp phần trấn an thị trường về nguy cơ suy thoái kinh tế. Mức tăng trưởng GDP này giảm nhẹ so với kết quả tăng 2% trong quý trước, nhưng cao hơn dự báo của các chuyên gia kinh tế và một số quan chức Fed là chỉ tăng 1,6%. Tuy nhiên, hoạt động kinh tế trầm lắng trong những tháng gần đây vẫn là yếu tố cần quan tâm, chủ yếu là do cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đã đẩy các mức thuế tăng cao, kinh tế toàn cầu tăng chậm, không đảm bảo để các doanh nghiệp có thể mở rộng đầu tư dài hạn. Trong bối cảnh đó, lợi nhuận doanh nghiệp trong quý III/2019 đã giảm nhẹ, mặc dù vẫn lạc quan, và sẽ tiếp tục giảm trong quý IV.
Quyết định cắt giảm lãi suất lần này nhận được sự đồng thuận khá cao, chỉ có hai quan chức đề nghị tiếp tục duy trì mức lãi suất 1,75-2,0% hiện hành với lập luận cho rằng, những đợt cắt giảm lãi suất là không cần thiết.
Đợt cắt giảm lãi suất lần này đã đáp ứng mong đợi của các thị trường tài chính, mặc dù kỳ vọng về khả năng Fed hạ lãi suất đã giảm mạnh trong những tuần lễ gần đây. Với thông điệp chính sách và diễn biến kinh tế hiện hành, Fed có thể sẽ tiến hành thêm một đợt giảm lãi suất trong năm 2020.
Sau quyết định của Fed, thị trường chứng khoán Mỹ đồng loạt tăng điểm. Tại Phố Wall, chỉ số công nghiệp Dow Jones đóng cửa với mức tăng 0,43% (115,54 điểm) lên 27.186,96 điểm; chỉ số S&P 500 tăng 0,33% (9,92 điểm) lên 3.046,81 điểm; chỉ số công nghệ Nasdaq composite tăng 0,33% (27,12 điểm) lên 8.303,98 điểm. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm ổn định quanh mức 1,642%. Trong khi đó, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm và kỳ hạn 30 năm lần lượt giảm 2,8 điểm xuống 1,807% và 4,3 điểm xuống 2,288%. Trên thị trường hàng hóa, giá dầu WTI giao tháng 12 giảm 48 cents (0,9%) xuống 55,06 USD/thùng, giá dầu Brent giao tháng 12 giảm 98 cents (1,6%) xuống 60,61 USD/thùng, chủ yếu là do sản lượng dầu tại Mỹ tăng cao; giá vàng giao tháng 12 tăng 0,13% lên 1.490,40 USD/oz.
Xuân Thanh
Nguồn: Fed, Market watch, Reuters, WS. Journal