ECB tiếp tục chính sách lãi suất thấp

Quyết định trên được đưa ra trong bối cảnh kinh tế quý II/2017 tại khu vực đồng tiền chung Euro tăng 0,6%, cao hơn mức tăng trưởng 0,5% trong quý trước đó, các nước thành viên đã thoát khỏi tình trạng suy thoái kéo dài. Như vậy, GDP trong nửa đầu năm 2017 đã tăng cao hơn kỳ vọng, tiếp tục tăng vững tại các nước và khu vực kinh tế. Kinh tế tăng cao đã góp phần củng cố niềm tin thị trường là lạm phát sẽ tăng dần theo mục tiêu đề ra, mặc dù vẫn ở mức thấp.

Liên quan đến các biện pháp chính sách tiền tệ phi truyền thống, Hội đồng Thống đốc có ý định duy trì chương trình mua tài sản trị giá 60 tỷ euro/tháng hiện hành đến cuối tháng 12/2017 hoặc lâu hơn, tùy thuộc vào diễn biến lạm phát. Cụ thể là, nếu triển vọng kém thuận lợi, hoặc điều kiện tài chính không nhất quán với tiến triển lạm phát, ECB sẽ sẵn sàng tăng cường gói kích thích định lượng (QE) cả về quy mô và thời hạn. Tại kỳ họp sắp tới của ECB, các quan chức Hội đồng Thống đốc sẽ xác định những công cụ chính sách tiền tệ cụ thể cần thực hiện cho đến cuối năm 2017, trong đó có xem xét đến lạm phát kỳ vọng và điều kiện tài chính cần thiết để hỗ trợ tăng lạm phát, mặc dù dưới 2,0%.

Kết quả thăm dò cho thấy, GDP sẽ tiếp tục tăng vững trong thời gian tới. Trong đó, các biện pháp chính sách tiền tệ đã có tác dụng thúc đẩy chi tiêu dùng trong nước và tạo thuận lợi cho quá trình giảm dần đòn bẩy tín dụng. Tiêu dùng tư nhân tăng cao bắt nguồn từ nỗ lực tạo việc làm cho người lao động, phản ánh kết quả cải cách thị trường lao động và thu nhập được cải thiện. Tương tự, điều kiện tài chính thuận lợi và tỷ suất lợi nhuận tăng cao là những yếu tố quan trọng hỗ trợ xu hướng phục hồi của các hoạt động đầu tư. Ngoài ra, kinh tế phục hồi trên phạm vi toàn cầu cũng có tác dụng hỗ trợ xuất khẩu từ khu vực đồng tiền chung Euro.

Tuy nhiên, các chuyên gia kỳ vọng, ECB sẽ bắt đầu giảm bớt việc mua lại tài sản, hay gọi là chương trình nới lỏng định lượng vào năm tới, do lạm phát có dấu hiệu tăng dần (lạm phát trong tháng 8/2017 tăng 1,5% so với cùng kỳ năm trước), tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống 9,1% (mức thấp nhất kể từ tháng 02/2009).

Tại cuộc họp, ECB cũng đưa ra một số dự báo kinh tế vĩ mô cơ bản. Trong đó, GDP hàng năm sẽ tăng 2,2% trong năm 2017, sau đó tăng 1,8% trong năm 2018 và tăng 1,7% trong năm 2019. Đây là kết quả rất lạc quan, phản ánh động lượng tăng trưởng cao và bền vững trong thời gian gần đây và ECB đã điều chỉnh nâng triển vọng kinh tế so với dự báo đưa ra hồi tháng 6/2017.

Trong tháng 8/2017, lạm phát cơ bản tăng 1,5% so với cùng kỳ năm trước. ECB dự báo, lạm phát cơ bản sẽ tăng 1,5% trong năm 2017, tăng 1,2% trong năm 2018 và tăng 1,5% trong năm 2019. So với dự báo trước đó, ECB đã điều chỉnh giảm nhẹ triển vọng lạm phát, chủ yếu do Euro tăng giá trong thời gian qua.

Sau khi tăng 2,0% trong tháng 6/2017, hoạt động cho vay đối với các doanh nghiệp phi tài chính trong tháng 7/2017 tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước, trong khi tăng trưởng tín dụng dành cho các hộ gia đình tiếp tục ổn định ở mức 2,6%. Các biện pháp chính sách tiền tệ được thông qua từ tháng 6/2014 và đã có tác dụng đáng kể trong việc hỗ trợ điều kiện vay vốn cho các doanh nghiệp và hộ gia đình tại các nước thành viên khu vực euro, nhất là khu vực doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Bên ngoài châu Âu, sự kiện diễn ra một ngày trước đó (ngày 06/9) tại Mỹ là Tổng thống Donald Trump đạt thỏa thuận bất ngờ với các thành viên đảng Dân chủ trong Ban Lãnh đạo Quốc hội là sẽ nâng trần nợ công và tiếp tục cung cấp tài chính cho Chính phủ cho tới giữa tháng 12/2017. Thỏa thuận này đã góp phần đẩy lùi nguy cơ phải đóng cửa Chính phủ vào cuối tháng này, có thể dẫn đến những tác động tiêu cực, trong khi cần tăng cường chi tiêu để hỗ trợ Bang Texas và những khu vực bị tàn phá bởi trận bão Harvey vừa qua, thể hiện sự ủng hộ ngày càng tăng của công chúng đối với Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, thỏa thuận đạt được với lãnh đạo Đảng Dân chủ cũng khiến các luật sư thuộc đảng Cộng hòa lo ngại là sẽ gây phức tạp cho chương trình cải cách thuế - vốn được Tổng thống Donald Trump coi là ưu tiên lớn nhất. Ngoài ra, quyết định nâng trần nợ công không đủ để trấn an thị trường và các nhà đầu tư do căng thẳng hạt nhân tại Bán đảo Triều Tiên và quy định hạn chế quyền lợi của lao động nhập cư, điều này khiến USD tiếp tục mất giá so với những đồng tiền chủ chốt khác, nhất là Euro và yên Nhật, thị trường chứng khoán Mỹ tăng giảm không rõ rệt, giá vàng tiếp tục tăng cao.

Trên thị trường tài chính, nhu cầu về USD giảm mạnh và USD tiếp tục mất giá. Sau khi đi ngang vào cuối ngày 06/9 và mất giá vào ngày 07/9, trong phiên giao dịch cuối tuần 08/9, chỉ số USD so với 6 đồng tiền chủ chốt khác giảm 0,38% xuống 91,011, mức thấp nhất kể từ tháng 01/2015. Trong đó, đồng Euro tăng 0,6% lên 1,2092 USD, mức cao nhất kể từ tháng 01/2015. So với yên Nhật, USD mất giá 0,61% xuống 107,80 yên, giảm 2,2% chỉ trong vòng một tuần lễ, ghi nhận mức giá thấp nhất trong 10 tháng qua.

Với đồng Euro mạnh, xuất khẩu của khu vực euro sẽ khó khăn hơn, ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh và tăng trưởng kinh tế, mặc dù xuất khẩu tăng vững và cán cân vãng lai tiếp tục thặng dư. Ngoài ra, kết quả đánh giá và phân tích tình hình kinh tế cũng như những dấu hiệu bắt nguồn từ hiệu quả chính sách tiền tệ cho thấy sự cần thiết phải tiếp tục chính sách tiền tệ mở rộng, đảm bảo thúc đẩy lạm phát tăng dần, mặc dù dưới 2,0%.

Xuân Thanh