Ngày 05/9/2025, tại Diễn đàn Kinh tế Phương Đông ở Vladivostok, Nga, Tổng thống Vladimir Putin bác bỏ ý kiến cho rằng kinh tế Nga đang đình trệ. Ông khẳng định mặt bằng lãi suất cao hiện nay là công cụ quan trọng để kiềm chế lạm phát, đồng thời nhấn mạnh Ngân hàng Trung ương Nga đang được đánh giá cao trong cộng đồng tài chính quốc tế.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
Tranh luận về tăng trưởng và lãi suất
Phát biểu của ông Putin ngày 05/9/2025 được đưa ra một ngày sau khi ông German Gref, Tổng giám đốc Sberbank - một trong những lãnh đạo ngân hàng quyền lực nhất nước Nga - cảnh báo kinh tế đang đình trệ và có thể rơi vào suy thoái nếu Ngân hàng Trung ương không sớm cắt giảm lãi suất.
Trả lời câu hỏi tại phiên thảo luận ở Vladivostok, ông Putin nói rõ ông không đồng tình với đánh giá của Gref. “Chúng tôi thường xuyên trao đổi. Ông ấy tham gia nhiều cuộc họp cùng tôi, chính phủ và Ngân hàng Trung ương. Nhưng tôi không cho rằng nền kinh tế đang đình trệ,” Tổng thống Nga nhấn mạnh.
Gref là cộng sự lâu năm của Putin, từng là người soạn thảo chiến lược kinh tế đầu tiên cho ông vào đầu những năm 2000. Vì vậy, sự khác biệt trong quan điểm lần này thu hút sự chú ý của giới tài chính và kinh tế Nga.
Số liệu kinh tế và dấu hiệu suy thoái
Những nhận định của Gref cũng như nhiều nhà kinh tế khác dựa trên báo cáo mới công bố của Ngân hàng Trung ương Nga. Báo cáo cho thấy GDP của Nga đã giảm trong hai quý liên tiếp, vốn là định nghĩa phổ biến của suy thoái kỹ thuật. Tuy vậy, Ngân hàng Trung ương không đưa ra phân tích chi tiết hay bình luận sâu hơn về triển vọng.
Diễn biến này khiến dư luận đặt câu hỏi: Liệu kinh tế Nga đang thực sự trong giai đoạn điều chỉnh bình thường, hay đã bước vào chu kỳ suy thoái cần có phản ứng mạnh mẽ về chính sách tiền tệ?
Lãi suất cao - công cụ kiềm chế lạm phát
Ông Putin cho rằng những ý kiến lo ngại về tăng trưởng xuất phát từ sự quan ngại đối với mặt bằng lãi suất cao. Tuy nhiên, ông bảo vệ quyết định điều hành của Ngân hàng Trung ương, nhấn mạnh rằng đây là bước đi cần thiết để giữ ổn định giá cả.
Năm ngoái, Ngân hàng Trung ương Nga đã nâng lãi suất chủ chốt lên 21% (mức cao nhất kể từ đầu thập niên 2000) nhằm ngăn chặn lạm phát tăng mạnh. Sau đó, cơ quan này đã hạ dần lãi suất xuống 20% vào tháng 6 và 18% vào tháng 7/2025.
Những điều chỉnh này đã giúp tốc độ tăng giá có phần chậm lại. Lạm phát tiêu dùng hàng năm giảm từ 9,40% trong tháng 6 xuống còn 8,79% trong tháng 7/2025. Ngân hàng Trung ương đặt mục tiêu đưa lạm phát về mức 4% vào năm 2026 - một mục tiêu được xem là đầy tham vọng trong bối cảnh hiện tại.
Thách thức ổn định vĩ mô
Theo ông Putin, nếu để lạm phát vượt tầm kiểm soát, nền kinh tế sẽ mất khả năng dự báo, “không thể lập kế hoạch cho 10 ngày, chứ chưa nói đến nhiều năm”. Do đó, ưu tiên hàng đầu là giữ ổn định kỳ vọng lạm phát và niềm tin thị trường.
Ông cũng cho biết chính phủ và các cơ quan hữu trách cần đảm bảo quá trình “hạ cánh mềm” cho nền kinh tế, tức là vừa kiềm chế lạm phát, vừa duy trì đà tăng trưởng. Đáng chú ý, ông nhấn mạnh Nga vẫn có dư địa mở rộng thâm hụt ngân sách bởi gánh nặng nợ công hiện nay còn thấp so với nhiều nền kinh tế khác. Song song đó, ông kêu gọi chính phủ tìm cách tăng thu ngân sách để tạo nền tảng tài khóa bền vững hơn.
Triển vọng chính sách và thông điệp gửi thị trường
Phát biểu của ông Putin mang hai tầng ý nghĩa. Một mặt, đó là sự bảo vệ chính sách tiền tệ chặt chẽ mà Ngân hàng Trung ương đang triển khai. Mặt khác, đây cũng là thông điệp trấn an thị trường rằng Nga sẽ không đánh đổi ổn định giá cả lấy tăng trưởng ngắn hạn.
Trong bối cảnh áp lực từ lạm phát và những biến động bên ngoài, lựa chọn chính sách của Nga cho thấy sự ưu tiên cho ổn định vĩ mô, đồng thời mở ra khả năng linh hoạt hơn về tài khóa. Điều này hàm ý rằng chính phủ Nga sẽ tiếp tục tìm kiếm sự cân bằng giữa kỷ luật tiền tệ và các biện pháp hỗ trợ tăng trưởng, nhằm duy trì sức chống chịu của nền kinh tế trong trung hạn.
Lam Điền (Theo Reuters)