Lộ trình điều chỉnh chính sách tiền tệ của Ngân hàng Trung ương (NHTW) Nhật Bản tiếp tục thu hút sự quan tâm khi Thống đốc Kazuo Ueda khẳng định quan điểm NHTW Nhật Bản sẵn sàng nâng lãi suất trong bối cảnh lạm phát cơ bản tiến sát ngưỡng mục tiêu 2%. Trong bối cảnh các chỉ số kinh tế có dấu hiệu chuyển biến, NHTW Nhật Bản hướng tới điều hành một cách linh hoạt để đảm bảo ổn định giá cả trong trung và dài hạn.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
Lạm phát cơ bản - thước đo trọng yếu
Phát biểu trước Quốc hội Nhật Bản ngày 10/6, Thống đốc NHTW Nhật Bản Kazuo Ueda một lần nữa tái khẳng định lập trường sẵn sàng điều chỉnh chính sách lãi suất nếu lạm phát cơ bản - yếu tố được coi là chỉ dấu cho áp lực giá từ phía cầu tiến gần mức mục tiêu 2%.
Mặc dù chỉ số lạm phát tiêu dùng lõi đã duy trì trên ngưỡng 2% trong suốt ba năm qua, NHTW Nhật Bản vẫn duy trì quan điểm rằng lạm phát cơ bản, tức áp lực giá xuất phát từ nhu cầu được đo lường bằng nhiều chỉ số khác nhau vẫn chưa đạt đến mức mục tiêu đề ra.
“Khi có đủ cơ sở cho thấy lạm phát cơ bản tiệm cận hoặc duy trì quanh mốc 2%, NHTW Nhật Bản tiếp tục nâng lãi suất để từng bước thu hẹp các biện pháp nới lỏng hiện hành, hướng tới ổn định lâu dài cho nền kinh tế” - ông Ueda khẳng định.
Chuyển hướng chính sách hướng tới tăng trưởng bền vững
Sau hơn một thập kỷ triển khai các biện pháp kích thích kinh tế quy mô lớn nhằm đẩy lùi lạm phát và kích thích tăng trưởng kinh tế, NHTW Nhật Bản đã chính thức chấm dứt chương trình nới lỏng tiền tệ vào năm ngoái. Động thái này đánh dấu sự chuyển hướng trong tư duy điều hành, hướng tới việc đưa chính sách tiền tệ trở lại trạng thái cân bằng hơn. Bước ngoặt đáng chú ý là vào tháng 01/2025, cơ quan này đã quyết định nâng lãi suất ngắn hạn lên 0,5% dựa trên kỳ vọng Nhật Bản đang tiến gần đến việc đạt được mục tiêu lạm phát một cách bền vững.
Quyết định này phản ánh niềm tin ngày càng tăng rằng nền kinh tế Nhật Bản đang dần tiến gần đến khả năng đạt được mức lạm phát mục tiêu một cách bền vững. Tuy nhiên, trong bối cảnh các yếu tố bên ngoài như chính sách thuế mới từ Hoa Kỳ gây ra tác động tiêu cực đến triển vọng tăng trưởng, việc xác định thời điểm thích hợp cho các điều chỉnh tiếp theo vẫn được cân nhắc một cách thận trọng.
Cân bằng giữa ổn định và linh hoạt
Dù vẫn để ngỏ về khả năng tiếp tục tăng lãi suất, Thống đốc Kazuo Ueda đồng thời cảnh báo về một rủi ro mà NHTW Nhật Bản cần lưu tâm, đó là nguy cơ quay trở lại mức lãi suất cận 0 (zero lower bound), tình huống mà NHTW buộc phải hạ lãi suất về mức cực thấp và mất đi dư địa để can thiệp nếu nền kinh tế suy giảm đột ngột.
“Tình huống này sẽ không xảy ra ngay lập tức, nhưng nếu nền kinh tế và giá cả chịu áp lực giảm mạnh, NHTW Nhật Bản sẽ có rất ít dư địa để tiếp tục cắt giảm lãi suất nhằm hỗ trợ tăng trưởng”. Ông Kazuo Ueda cũng nhấn mạnh: “Đó là lý do vì sao chúng ta cần hết sức thận trọng với giới hạn lãi suất cận 0”.
Quan điểm này thể hiện sự cân bằng trong điều hành chính sách tiền tệ của NHTW Nhật Bản, trong khi sẵn sàng thắt chặt khi lạm phát gia tăng, ngân hàng này vẫn duy trì quan điểm điều hành chính sách tiền tệ một cách linh hoạt để tránh bị ràng buộc khi điều kiện kinh tế có những thay đổi bất ngờ.
Trước các diễn biến kinh tế hiện tại, giới quan sát và nhận định thị trường dự đoán NHTW Nhật Bản sẽ giữ nguyên mức lãi suất hiện tại là 0,5% trong cuộc họp chính sách tiếp theo diễn ra vào ngày 16 - 17/6. Đây được xem là một động thái chờ đợi thận trọng, khi NHTW tiếp tục theo dõi sát sao các chỉ số lạm phát cơ bản và phản ứng của nền kinh tế trước những biến động toàn cầu.
Trong bối cảnh các nền kinh tế lớn đang từng bước điều chỉnh lãi suất theo hướng thận trọng, NHTW Nhật Bản tiếp tục theo đuổi chiến lược linh hoạt, phù hợp với đặc điểm riêng của nền kinh tế Nhật Bản. Cách tiếp cận này nhằm hướng tới mục tiêu giữ vững ổn định giá cả và hỗ trợ tăng trưởng bền vững trong dài hạn.
HY (Theo Reuters)