Hội thảo “Xử lý nợ xấu – Những nút thắt cần tháo gỡ”

Tham dự Hội thảo có Đ/c Phan Đình Trạc - Ủy viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương; Đ/c Hà Ngọc Chiến - Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội cùng đại diện thường trực Hội đồng dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội; Trưởng đoàn, Phó trưởng Đoàn Đại biểu Quốc hội của các tỉnh, thành phố; Các đại biểu Quốc hội; Đại diện các Bộ, ban, ngành Trung ương; Các tổ chức tín dụng (TCTD), chuyên gia kinh tế...

Quang cảnh Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS. Đỗ Chí Nghĩa, Tổng Biên tập Báo Đại biểu Nhân dân cho rằng, hiện nay, nợ xấu và xử lý nợ xấu là vấn đề thu hút sự quan tâm đặc biệt của cả cộng đồng xã hội. Đây là nhiệm vụ quan trọng và cấp bách để có thể khơi thông những ách tắc trong nền kinh tế, tạo điều kiện thúc đẩy kinh tế phát triển. Xử lý nhanh, dứt điểm nợ xấu không chỉ là mong muốn của ngành Ngân hàng mà còn là mong muốn của cả hệ thống chính trị. Để xử lý nợ xấu, NHNN đã xây dựng, trình Bộ Chính trị, Chính phủ chấp thuận và Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Xử lý nợ xấu của hệ thống các tổ chức tín dụng” và Đề án “Thành lập Công ty Quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam” tại Quyết định số 843/QĐ-TTg ngày 31/5/2013.

PGS.TS. Đỗ Chí Nghĩa nhấn mạnh, Hội thảo “Xử lý nợ xấu – Những nút thắt cần tháo gỡ” được tổ chức với mục đích trao đổi, thảo luận để xác định những vấn đề tồn tại là “nút thắt” trong xử lý nợ xấu của các TCTD và của VAMC; Phân tích nguyên nhân của những vấn đề tồn tại đó; Chia sẻ những tình huống thực tế để có được góc nhìn đầy đủ, toàn diện trong xử lý nợ xấu. Hơn nữa, đây cũng là diễn đàn để các TCTD, các doanh nghiệp và các cơ quan quản lý Nhà nước có liên quan cùng phân tích, đánh giá và đưa ra cách nhìn nhận đầy đủ, nhất quán trong vấn đề xử lý nợ xấu.

Tại Hội thảo, TS. Nguyễn Quốc Hùng - Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC cho biết, sau 3 năm đi vào hoạt động, VAMC đã thực hiện tốt nhiệm vụ của mình trong việc mua nợ xấu từ các TCTD, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các TCTD tổ chức cơ cấu nợ, miễn giảm lãi, thu hồi nợ, bán nợ, bán tài sản bảo đảm (TSBĐ). Bên cạnh đó, VAMC tổ chức phân loại từng khoản nợ nhằm xây dựng phương án thu hồi nợ cụ thể, đồng thời trong quá trình hoạt động, VAMC nhận được sự hỗ trợ từ các Bộ, ngành, chính quyền địa phương cùng sự chỉ đạo hết sức sát sao của Ban Cán sự Đảng, Ban Lãnh đạo NHNN và sự quyết tâm của tập thể cán bộ nhân viên VAMC. Tuy nhiên, Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC cũng nêu ra một số “nút thắt” trong hoạt động xử lý nợ xấu ở VAMC như: Việc VAMC không có quyền chủ nợ đối với nợ xấu mua bằng Trái phiếu đặc biệt (TPĐB). Việc tổ chức thực hiện thu giữ TSBĐ của khoản nợ xấu để xử lý nhằm thu hồi nợ gặp nhiều khó khăn, công tác xử lý TSBĐ bị kéo dài. Bên cạnh đó, việc xác định giá khởi điểm để phát mại tài sản cũng gặp nhiều khó khăn trong việc tìm được sự đồng thuận giữa TCTD, khách hàng và VAMC. Hay việc định giá khoản nợ chưa có quy định cụ thể, VAMC phải lựa chọn tổ chức đấu giá tài sản để thu hồi nợ. VAMC không thể nhận bổ sung, thay thế TSBĐ đối với những khoản nợ xấu của các TCTD mua bằng TPĐB do không được nhận thế chấp là quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất, tài sản trên đất của tổ chức. Ngoài ra, VAMC cũng gặp khó khăn trong việc chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án bất động sản hay việc kế thừa quyền và nghĩa vụ tố tụng theo Nghị định 53/2013/NĐ-CP ngày 18/05/2013 về thành lập, tổ chức và hoạt động của VAMC...

TS. Nguyễn Quốc Hùng - Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC phát biểu tại Hội thảo

Chủ tịch Hội đồng thành viên VAMC nhấn mạnh, kết quả xử lý nợ xấu VAMC đã mua còn hạn chế do VAMC không đủ nguồn lực và thiếu các cơ chế, chính sách, quy định pháp lý mang tính đặc thù để xử lý nhanh nợ xấu, TSBĐ. Hiện hệ thống văn bản pháp lý hành lang cho hoạt động của VAMC mới dừng ở mức văn bản dưới luật và nhiều bộ, ngành ban hành văn bản điều chỉnh hoạt động của VAMC.

Để có thể thành công trong công tác xử lý nợ xấu qua VAMC, theo ông Nguyễn Quốc Hùng thì cần có cái nhìn khách quan về nợ xấu, không để một mình ngành Ngân hàng loay hoay xử lý nợ xấu. Do vậy, cả xã hội cần chung tay cùng hệ thống ngân hàng để xử lý nợ xấu, coi xử lý nợ xấu là trách nhiệm của toàn xã hội và cùng chung tay xử lý trên tinh thần công khai, minh bạch. Bên cạnh đó, cần có biện pháp thật mạnh đối với những khách hàng trả nợ, cố tình trây ỳ, không hợp tác, nhất là những khách hàng có điều kiện trả nợ nhưng cố tình không trả, không bàn giao TSBĐ để phát mại.

Nhiều ý kiến tại Hội thảo thể hiện mong muốn sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, xã hội trong hoạt động xử lý nợ xấu, để định hình những giải pháp quan trọng nhằm xử lý nợ xấu triệt để, tạo đà cho sự tăng trưởng trở lại của nền kinh tế.

Từ những góc nhìn đầy đủ, toàn diện và nhất quán về xử lý nợ xấu, Hội thảo đã đưa ra những giải pháp quan trọng để xử lý nợ xấu được triệt để, hiệu quả theo hướng: (i) Xây dựng khuôn khổ pháp lý điều tiết toàn bộ các hoạt động liên quan đến việc xử lý nợ xấu, tạo lập một môi trường hoạt động minh bạch, bình đẳng, thông suốt, đặc biệt chú ý đến việc hoàn tất thủ tục pháp lý TSBĐ, thu hồi nợ, thu giữ tài sản, phát mại tài sản, định giá tài sản; phát triển khung pháp lý cho thị trường mua - bán và xử lý tài sản xấu; (ii) Nâng cao năng lực xử lý nợ xấu của VAMC với những cơ chế đặc thù để VAMC có thể hoạt động hiệu quả trên nguyên tắc xử lý nợ xấu phải được thực hiện nhanh, giảm thiểu những thiệt hại phát sinh do sự chậm trễ trong xử lý nợ xấu. VAMC có thể chủ động quyết định trong việc cơ cấu lại nợ, bán nợ/TSBĐ mà không phải trao đổi để thống nhất với TCTD, doanh nghiệp có nợ xấu; (iii) Xử lý nợ xấu cần được thực hiện bằng nguồn tiền thực để đảm bảo hiệu quả và nhanh chóng. Các hình thức xử lý nợ xấu phải được đa dạng hóa trên cơ sở đảm bảo tính công khai, minh bạch. Hệ thống thông tin nợ xấu được tổ chức để dễ dàng giới thiệu các khoản nợ xấu/TSBĐ tới các nhà đầu tư có quan tâm, nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu và tạo tiền đề để xây dựng một thị trường mua bán nợ tại Việt Nam.

Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh phát biểu tại Hội thảo

Phát biểu Kết luận Hội thảo, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh cho rằng, Hội thảo đã có những đóng góp quan trọng vào định hướng chung, đảm bảo hoạt động xử lý nợ xấu được triệt để theo đúng mục tiêu Quốc hội, Chính phủ đề ra. Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh cũng bày tỏ mong muốn ngành Ngân hàng sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm, chia sẻ, ủng hộ, tạo điều kiện của Quốc hội nói chung và đại biểu Quốc hội nói riêng để Ngành có thể thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình, trong đó có vấn đề kiểm soát và xử lý nợ xấu.

NH

Ảnh: ĐK