Hội nghị triển khai thực hiện “Đề án nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế”

Tham dự Hội nghị có đại diện Lãnh đạo các Vụ, Cục, đơn vị thuộc NHNN; Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công thương, Bộ Công An, Bộ Tài chính, VCCI, cùng lãnh đạo chi nhánh NHNN, các tổ chức tín dụng (TCTD) và lãnh đạo chi nhánh của TCTD đóng trên địa bàn tỉnh, thành phố tại 64 điểm cầu trực tuyến…

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh nhấn mạnh, ngày 05/9/2016, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1726 phê duyệt “Đề án nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế”. Có thể khẳng định, đây là một trong những Đề án rất quan trọng đối với nền kinh tế nói chung, nhất là đối với ngân hàng, doanh nghiệp và người dân. Nội dung căn bản của Đề án 1726 đã khẳng định rất tổng thể về những thành quả đạt được của ngành Ngân hàng trong phát triển và nâng cao khả năng cung ứng dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế: Một là, kênh cung ứng dịch vụ ngân hàng xét về kênh truyền thống hay hiện đại đã liên tục phát triển; Hai là, sản phẩm dịch vụ ngân hàng phát triển đa dạng phong phú, có sản phẩm đã bắt kịp trình độ hiện đại của thế giới; Ba là, chất lượng sản phẩm dịch vụ ngân hàng được cải thiện, hiện đại, tiện ích, giảm thủ tục và chi phí giao dịch, có sản phảm dịch vụ ngân hàng tự động 24/24h; Bốn là, mức độ sử dụng dịch vụ ngân hàng gia tăng mạnh.

Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị

Tuy nhiên cũng còn những khó khăn, thách thức mà hệ thống ngân hàng cần cải thiện, đó là tỷ lệ thu phí dịch vụ phi tín dụng còn khiêm tốn,; gánh nặng cung ứng vốn cho nền kinh tế vẫn dồn lên vai hệ thống ngân hàng cần phải được san sẻ từ thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm; mức độ tiếp cận dịch vụ của dân cư và doanh nghiệp chưa đồng đều theo khu vực địa lý cũng như quy mô kinh doanh. Đề án 1726 xác định rõ mục tiêu tổng quát, 8 mục tiêu cụ thể cần đạt được đến năm 2020.

Đề án 1726 khẳng định rõ 6 nguyên tắc trong quá trình triển khai thực hiện. Đề án đã đề ra 7 nhóm giải pháp rất đồng bộ, toàn diện và cụ thể. Qua 7 nhóm giải pháp có thể thấy, để nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế bên cạnh sự nỗ lực của toàn ngành Ngân hàng thì rất cần sự vào cuộc, phối kết hợp của bộ, ngành khác. Điều này đã khẳng định tại bản kế hoạch triển khai 14 nhiệm vụ chủ yếu của Đề án như: nhiệm vụ của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong xây dựng dữ liệu về doanh nghiệp nhỏ và vừa; Bộ Tài chính hoàn thiện về chính sách bảo hiểm đối với nông nghiệp; Bộ Công an về hướng dẫn để các TCTD có thể tiếp cận thông tin từ cơ sở dữ liệu dân cư trong chấm điểm xếp hạng tín dụng… nhằm tạo lập môi trường kinh doanh phát triển dịch vụ ngân hàng đa dạng, đơn giản dễ tiếp cận và an toàn đối với người dân, doanh nghiệp.

Phó Thống đốc nhấn mạnh, chiến lược phát triển khu vực dịch vụ của nền kinh tế nói chung, trong đó có chiến lược bộ phận phát triển ngân hàng và nâng cao khả năng tiếp cận ngân hàng đối với doanh nghiệp và người dân trong nền kinh tế là rất quan trọng trong quá trình trình tái cơ cấu nền kinh tế và đổi mới mô hình tăng trưởng. Phát triển và nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế là một trong những Đề án bộ phận cốt lõi để thực hiện chiến lược tổng thể để phát triển hệ thống ngân hàng đến năm 2025, thay đổi căn bản toàn diện diện mạo hoạt động của hệ thống ngân hàng từ chỗ kinh doanh chủ yếu dựa vào tín dụng chuyển sang phát triển kinh doanh đa dạng về dịch vụ, tăng doanh thu từ dịch vụ, giảm bớt rủi ro tín dụng và giảm bớt nợ xấu.

Ngay tại Hội nghị, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh đề nghị ý kiến phát biểu của các Vụ, Cục tại trụ sở chính NHNN tập trung vào việc hoàn thiện thể chế chính sách để tạo lập môi trường pháp lý tốt nhất cho phát triển sản phẩm dịch vụ, kênh cung ứng và những cải tiến thủ tục hành chính giúp TCTD thiết kế nhiều sản phẩm dịch vụ ngân hàng hơn, tiện lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận. Chi nhánh NHNN các tỉnh, thành phố, các TCTD, công ty cho thuê tài chính, tổ chức tài chính vi mô tập trung làm rõ phương án Đề án, biện pháp cụ thể để triển khai ở địa bàn, đơn vị mình để đạt được những tiêu chí của Đề án 1726 và các chỉ số cũng như nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng trên 3 phương diện: tăng về số lượng, cải thiện về chất lượng dịch vụ, sản phẩm dịch vụ và thủ tục đơn giản để người dân và doanh nghiệp dễ tiếp cận dịch vụ, đa dạng về kênh cung ứng sản phẩm dịch vụ với khả năng, nhất là ở vùng sâu, vùng xa; gia tăng mức độ sử dụng dịch vụ ngân hàng đối với người dân và doanh nghiệp qua các chỉ tiêu cụ thể: Mức độ sử dụng dịch vụ ngân hàng đối với người dân; số lượng sử dụng dịch vụ ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa…

Toàn cảnh Hội nghị

Tại Hội nghị, các đại biểu đã tập trung thảo luận nội dung về phát triển dịch vụ ngân hàng, nhất là sản phẩm dịch vụ ngân hàng phi tín dụng, gắn liền với đó là các cơ chế về bảo mật thông tin, đảm bảo an toàn trong cung cấp dịch vụ của các NHTM; Phát triển kênh cung ứng sản phẩm cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách, nâng cao chất lượng hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội, các tổ chức tài chính vi mô, Quỹ tín dụng nhân dân; cải tiến chính sách, quy trình, đơn giản hóa thủ tục, thiết kế sản phẩm đơn giản dễ tiếp cận đối với người dân và doanh nghiệp… Qua đó thực hiện đồng bộ các giải pháp phát triển dịch vụ ngân hàng và nâng cao khả năng tiếp cận của nền kinh tế trên cả 3 phương diện: số lượng và chất lượng sản phẩm dịch vụ, kênh cung ứng sản phẩm dịch vụ và mức độ sử dụng sản phẩm dịch vụ.

Kết luận Hội nghị, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh ghi nhận và đánh giá cao sự nỗ lực cố gắng của Viện Chiến lược ngân hàng và các Vụ, Cục liên quan trong quá trình trình phê duyệt Đề án. Phó Thống đốc đề nghị các đơn vị trong toàn Ngành quán triệt, thấy rõ ý nghĩa quan trọng và nhận thức đầy đủ về mục tiêu, nhiệm vụ cần triển khai cụ thể tại đơn vị mình nhằm thực hiện thành công mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp của Đề án 1726 do Thủ tướng Chính phủ ký phê duyệt.

Để thực hiện các nội dung trên, Phó Thống đốc yêu cầu Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng xây dựng Đề án Quy hoạch phát triển mạng lưới các TCTD Việt Nam giai đoạn 2016-2020, sớm ban hành trong nửa đầu năm 2017; Xây dựng Đề án phát triển hệ thống Quỹ Tín dụng nhân dân đến năm 2020, dự kiến trình ban hành trong nửa đầu năm 2017; Xây dựng Thông tư hướng dẫn hoạt động của Công ty cho thuê tài chính, trình Thống đốc NHNN ban hành trong năm 2017;

Vụ Thanh toán tập trung vào hai nhiệm vụ cơ bản, một là là xây dựng Đề án Thanh toán không dùng tiền mặt giai đoạn 2016-2020, phát triển các hình thức thanh toán hiện đại phù hợp với điều kiện, đặc điểm của vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa; Hai là, xây dựng Đề án tính thu phí qua tài khoản ngân hàng đối với các dịch vụ công như thu thế điện, nước sinh hoạt, học phí, viện phí, chi trả các chương trình an sinh xã hội… sớm ban hành trong năm 2017.

Viện Chiến lược ngân hàng xây dựng chính sách hỗ trợ phát triển dịch vụ tài chính. Phó Thống đốc cũng giao Viện Chiến lược ngân hàng làm đầu mối tham mưu giúp Thống đốc trong việc chỉ đạo triển khai thực hiện Đề án, giám sát thực hiện các nhiệm vụ được phân công của các đơn vị thuộc trụ sở chính, phương án triển khai của các TCTD; Đầu mối liên hệ với các Bộ, ngành để nắm bắt tiến độ triển khai các công việc được Thủ tướng Chính phủ giao; Phối hợp với các đơn vị tại trụ sở chính của NHNN, TCTD, hàng năm có báo cáo đánh giá, kiểm điểm triển khai thực hiện Đề án gửi Văn phòng Chính phủ và các cơ quan có liên quan.

Vụ Chính sách tiền tệ xây dựng Thông tư hướng dẫn hoạt động nhận tiền gửi tiết kiệm có giá trị nhỏ theo đặc thù riêng của Ngân hàng Chính sách xã hội; Xây dựng Thông tư quy định về hoạt động cho vay TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đối với khách hàng (thay thế Quyết định số 1627/2001/QĐ-NHNN ban hành năm 2001).

Vụ Tín dụng các ngành kinh tế xây dựng Nghị định cho vay theo chuỗi giá trị đối với các sản phẩm nông sản chủ yếu.

Văn phòng NHNN phối hợp với Ban Truyền thông, Viện Chiến lược ngân hàng và Vụ Hợp tác quốc tế xây dựng Đề án đẩy mạnh công tác truyền thông nhằm mục tiêu nâng cao hiểu biết về dịch vụ tài chính ngân hàng cho các tầng lớp nhân dân, kết nối ngân hàng – doanh nghiệp. Văn phòng NHNN và Ban Truyền thông NHNN chủ động xây dựng kế hoạch truyền thông hàng năm về quá trình triển khai Đề án 1726, phối hợp với trụ sở chính của các TCTD để truyền thông những sản phẩm dịch vụ mới, những tiện ích, hiệu quả triển khai sản phẩm ngân hàng đối với người dân và doanh nghiệp; nắm bắt kịp thời những thông tin phản ánh của các cơ quan truyền thông về những khó khăn vướng mắc trong quá trình tiếp cận dịch vụ ngân hàng; tham mưu cho Thống đốc chỉ đạo các đơn vị, Vụ, Cục trực thuộc NHNN, Lãnh đạo các TCTD có tiếp thu, chỉnh sửa về thể chế chính sách hoặc quy trình sản phẩm cũng như phản hồi giải thích những ý kiến phản ánh tới các cơ quan công luận.

Vụ Dự báo, thống kê xây dựng Đề án xây dựng cơ sở dữ liệu thống kê về tiếp cận dịch vụ tài chính ngân hàng.

Đối với chi nhánh NHNN các tỉnh, thành phố tổ chức rà soát, đánh giá toàn diện sự phát triển dịch vụ ngân hàng trên địa bàn, nắm bắt phương án, kế hoạch triển khai từ trụ sở chính của các TCTD để có kế hoạch chỉ đạo cụ thể đến từng đơn vị của TCTD trên địa bàn, phù hợp với đặc điểm, trình độ phát triển kinh tế của từng địa phương.

Mỗi TCTD trên địa bàn có phương án phát triển sản phẩm dịch vụ ngân hàng, phát triển kênh bán hàng, cải tiến thủ tục giao dịch theo thẩm quyền và nâng cao chất lượng dịch vụ tư vấn trước và sau khi bán hàng đối với người dân và doanh nghiệp.

NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố nắm bắt kịp thời phản ánh những kiến nghị từ người dân và doanh nghiệp về sản phẩm dịch vụ và chất lượng sản phẩm dịch vụ TCTD để báo cáo về hội sở chính thông qua Văn phòng NHNN để tổng hợp, giải đáp về các phương diện chính sách, đồng thời gửi cho hội sở chính của TCTD để có những cải tiến về chính sách, quy trình sản phẩm dịch vụ nhằm đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.

Chủ tịch HĐQT, Hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc, Giám đốc của các TCTD xây dựng phương án triển khai cụ thể về phát triển sản phẩm dịch vụ ngân hàng của đơn vị mình theo hướng sản phẩm dịch vụ ngân hàng cần phải được thiết kế đơn giản, tiện lợi, dễ tiếp cận nhưng an toàn; có kế hoạch ưu tiên dành nguồn lực tài chính để đầu tư cho phát triển công nghệ thông tin hiện đại; chủ động liên kết với doanh nghiệp trong ngành Bưu chính viễn thông, ngành bán lẻ để mở rộng kênh cung ứng dịch vụ ngân hàng đối với người dân và doanh nghiệp; xây dựng đầy đủ chính sách, quy trình cung ứng sản phẩm; tuyên truyền quảng cáo công khai, minh bạch đặt tiện ích của sản phẩm, mức phí và những rủi ro cần phòng tránh để phổ biến cụ thể, chi tiết cho khách hàng nắm, sử dụng sản phẩm dịch vụ của mình;

Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam cần có phương án cụ thể để nâng cao chất lượng hoạt động của các điểm giao dịch tại xã, đặc biệt ở khu vực nông thôn, miền núi, vùng sâu, vùng xa; đào tạo và nâng cao trình độ của cán bộ tín dụng nhằm nâng cao khả năng tư vấn, hỗ trợ có hiệu quả đối với hộ nghèo, hộ cận nghèo và các đối tượng chính sách cho việc xây dựng phương án sản xuất và kỹ năng quản lý tài chính cá nhân.

Ngân hàng Hợp tác xã chủ động xây dựng phương án liên kết với Quỹ tín dụng nhân dân trong việc phát triển dịch vụ chuyển tiền trong toàn quốc, đồng thời hỗ trợ các Quỹ tín dụng nhân dân phát triển các dịch vụ ngân hàng hiện đại.

Các tổ chức tài chính vi mô tăng cường đào tạo đội ngũ cán bộ, tổ chức cung ứng sản phẩm dịch vụ theo nhóm liên kết, nhẵm hỗ trợ tốt cho nhóm khách hàng của tổ chức tài chính vi mô thực hiện phương án kinh doanh có hiệu quả, góp phần xóa đói giảm nghèo.

Phó Thống đốc cũng yêu cầu, chậm nhất vào ngày 10/11 hàng năm, các TCTD có báo cáo đánh giá kết quả thực hiện triển khai Đề án 1726 tại đơn vị mình gửi về NHNN thông qua Viện Chiến lược ngân hàng. Viện Chiến lược ngân hàng tổng hợp và có báo cáo toàn Ngành về thực hiện Đề án hàng năm để báo cáo Ban Lãnh đạo NHNN, trong đó tập hợp những ý kiến, đề xuất, kiến nghị của các TCTD, các chuyên gia thanh toán…; tham mưu cho Ban Lãnh đạo NHNN sớm xử lý các vấn đề phát sinh trong thực tiễn.

NH