Ngày 28/11/2016 tại trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), NHNN phối hợp với Ngân hàng Thế giới (WB) tổ chức Hôi thảo “Chuẩn tin điện quốc tế ISO 20022 và Kế hoạch triển khai tại Việt Nam”. Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh đã chủ trì Hội thảo này.
Tham dự Hội thảo có hơn 100 đại biểu đến từ các Vụ, Cục đơn vị thuộc NHNN, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, Công ty cổ phần thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS), Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD), Kho bạc Nhà nước, Tổng cục Hải Quan, Tổng cục Thuế, các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam và các đại diện đến từ WB, International Finance Corporation (IFC)…
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh cho biết, trong hoạt động các ngân hàng, tổ chức tài chính phát sinh nhu cầu phải thường xuyên trao đổi lượng thông tin, dữ liệu lớn với nhau và với các khách hàng thông qua tin điện tài chính. Việc trao đổi dữ liệu qua tin điện như trên chỉ có thể nhanh chóng, an toàn và hiệu quả nếu bên gửi và bên nhận cùng thống nhất về cách thức trao đổi, diễn giải dữ liệu. Tuy nhiên, một vấn đề lớn hiện đang nảy sinh là sự phát triển của nhiều ngành, lĩnh vực kinh doanh trong phạm vi quốc gia và trên bình diện toàn cầu kéo theo sự ra đời và cùng tồn tại nhiều chuẩn, định dạng tin điện khác nhau như các định dạng của SWIFT trong lĩnh vực thanh toán quốc tế, chuẩn ISO 15022 cho ngành chứng khoán, chuẩn ISO 8583 cho các giao dịch thẻ, hay các định dạng tin điện “tự phát triển” trong hệ thống nội bộ của tổ chức hoặc giữa các hệ thống thanh toán tại mỗi quốc gia.
Việc song song tồn tại nhiều chuẩn, định dạng tin điện khác nhau như hiện nay khiến các ngân hàng, tổ chức vận hành hệ thống mất nhiều chi phí hoạt động, gặp khó khăn trong tác nghiệp, xử lý tự động, có thể gặp rủi ro sai sót, nhầm lẫn do sự không đồng nhất về dữ liệu. Để hạn chế khó khăn, vướng mắc do các chuẩn, tin điện khác nhau sinh ra, chuẩn ISO 20022 đã ra đời và phát triển với tư cách là ngôn ngữ giao tiếp chung cho các chuẩn, định dạng tin điện tài chính để chúng có thể “nói chuyện” được với nhau. Trong vài năm lại đây, việc áp dụng chuẩn ISO 20022 tại các nước và khu vực trên thế giới đã trở nên phổ biến và mang lại nhiều lợi ích tích cực.
Kết quả khảo sát của NHNN về chuẩn ISO 20022 đối với các TCTD, một số tổ chức vận hành hệ thống như Kho Bạc Nhà nước, VSD, NAPAS đã cho thấy sự quan tâm đặc biệt của các đơn vị đối với lộ trình, kế hoạch triển khai chuẩn tin điện ISO 20022 tại thị trường Việt Nam. Do vậy, Hội thảo này được tổ chức nhằm tiếp tục thảo luận những vấn đề liên quan tới chuẩn ISO 20022 và NHNN có thêm thông tin phục vụ việc hoàn thiện xây dựng kế hoạch, lộ trình khả thi để triển khai áp dụng chuẩn tin điện này phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh của Việt Nam.
Bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Chuyên gia cao cấp WB phát biểu tại Hội thảo
Phát biểu tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị Thu Hằng, Chuyên gia cao cấp, Thị trường tài chính, Nhóm Ngân hàng Thế giới cho rằng, thời gian qua các chuyên gia của WB đã tích cực phối hợp với các đơn vị, Vụ Cục của NHNN, các ngân hàng thương mại tiến hành khảo sát, đánh giá thực trạng sử dụng chuẩn/ định dạng tin điện tài chính của các tổ chức tín dụng, các tổ chức vận hành hạ tầng thanh toán - tài chính tại Việt Nam; tìm hiểu nhu cầu, mức độ sẵn sàng áp dụng chuẩn ISO 20022 và đã xây dựng lộ trình triển khai chuẩn ISO 20022 tại Việt Nam. Bà Hằng cho biết, trong thời gian tới các chuyên gia của WB sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với NHNN và các ngân hàng thương mại để sớm triển khai và áp dụng chuẩn chuẩn ISO 20022 tại Việt Nam.
Ông Nghiêm Thanh Sơn - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán trình bày kết quả khảo sát chuẩn ISO 20022
Trình bày về kết quả khảo sát việc triển khai chuẩn ISO 20022 trong hệ thống tài chính Việt Nam, ông Nghiêm Thanh Sơn - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán cho biết NHNN đề ra định hướng, trước tiên là nghiên cứu, triển khai áp dụng chuẩn ISO 20022 trong lĩnh vực thanh toán, sau đó sẽ mở rộng áp dụng sang các lĩnh vực khác; Trong lĩnh vực thanh toán, ưu tiên lựa chọn Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng (IBPS) để tập trung triển khai áp dụng chuẩn ISO 20022 vào hệ thống xử lý cốt lõi của IBPS cũng như hệ thống giao diện kết nối/chuyển đổi định dạng giao diện; Thời điểm áp dụng chuẩn ISO 20022 vào IBPS được xác định gắn với quá trình nâng cấp lớn hệ thống này lên giai đoạn 3 (dự kiến vào năm 2020). Bên cạnh đó, trong thời gian tới NAPAS cũng sẽ xây dựng một hệ thống bù trừ điện tử (ACH) hoàn toàn mới tại Việt Nam và hệ thống này cũng có thể được xem xét áp dụng chuẩn ISO 20022 cho định dạng tin điện cốt lõi của hệ thống.
Bà Sharon Toh - chuyên gia của SWIFT trình bày chuẩn tin điện ISO 20022
Tại Hội thảo, các đại biểu đã được nghe các diễn giả đến từ SWIFT trình bày các nội dung về chuẩn tin điện ISO 20022, thực trạng chuẩn tin hiện đang áp dụng giữa các hệ thống thanh toán tại Việt Nam, lợi ích của việc chuyển sang áp dụng chuẩn ISO 20022 và đề xuất kế hoạch triển khai thực hiện tại Việt Nam. Các đại biểu dự Hội thảo đã trao đổi và đưa ra nhiều ý kiến, đề xuất cụ thể về các vấn đề liên quan tới xu hướng phát triển và thực tiễn triển khai chuẩn tin điện quốc tế ISO 20022; những tác động tới hoạt động thanh toán khi áp dụng chuẩn ISO 20022: kinh nghiệm áp dụng chuẩn ISO 20022 trong hoạt động thanh toán của các nước trên thế giới; mô hình tổng thể kết nối các hệ thống thanh toán tại Việt Nam; Kế hoạch triển khai chuẩn tin điện tài chính ISO 20022 tại Việt Nam…
CKH