Ngày 08/12/2016, tại trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), Phó Thống đốc Đào Minh Tú đã chủ trì Hội nghị tổng kết các mô hình giao dịch đầu mối tiền mặt, mô hình kho quỹ tập trung.
Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo và chuyên viên thuộc các Vụ, Cục, đơn vị thuộc NHNN: Cục Phát hành và Kho quỹ, Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, Vụ Pháp chế, Vụ Thanh toán, Vụ Tài chính - Kế toán, Vụ Kiểm toán nội bộ, Văn phòng, các NHNN chi nhánh: Thành phố Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, thành phố Đã Nẵng, tỉnh Quảng Ninh và đại diện của 15 ngân hàng thương mại đang triển khai mô hình giao dịch đầu mối tiền mặt, mô hình kho quỹ tập trung.
Đ/c Nguyễn Chí Thành - Cục trưởng Cục Phát hành và Kho quỹ báo cáo tổng kết các mô hình giao dịch
Báo cáo tổng kết các mô hình giao dịch đầu mối tiền mặt, mô hình kho quỹ tập trung, Đ/c Nguyễn Chí Thành - Cục trưởng Cục Phát hành và Kho quỹ cho biết, trong những năm qua, mặc dù tỷ lệ tiền mặt trong tổng phương tiện thanh toán có xu hướng giảm xuống nhưng khối lượng tiền mặt trong lưu thông hàng năm vẫn tăng lên. Thực tế này làm khối lượng tiền mặt phải giao nhận, kiểm đếm, phân loại, bảo quản, vận chuyển và thu chi qua quỹ ngân hàng ngày càng tăng.
Để thực hiện chuyên môn hóa một số khâu trong hoạt động kho quỹ, góp phần giảm chi phí vận hành, tăng hiệu quả sử dụng vốn và đảm bảo an toàn tài sản, trên cơ sở quy định của Thông tư số 23/2012/TT-NHNN ngày 09/8/2012 của NHNN về chế độ giao dịch tiền mặt, điều hòa tiền mặt, một số TCTD đã nghiên cứu và triển khai mô hình kho quỹ tập trung (hay còn gọi là trung tâm giao dịch tiền mặt). Mô hình này đã thực hiện chức năng giao dịch tiền mặt và cung cấp dịch vụ ngân quỹ như: Tiếp quỹ cho các chi nhánh, phòng giao dịch, máy ATM cùng hệ thống; Tổ chức kiểm đếm, phân loại tuyển chọn tiền. Đến nay, có khoảng 30/41 TCTD đã triển khai mô hình giao dịch tiền mặt đầu mối và kho quỹ tập trung trên địa bàn 28/63 tỉnh, thành phố, chủ yếu là các ngân hàng thương mại có doanh số giao dịch tiền mặt lớn và hệ thống mạng lưới chi nhánh, phòng giao dịch nhiều.
Việc triển khai mô hình này đã giảm thiểu từ 20% đến 30% khối lượng tiền giao dịch của các TCTD với NHNN, đặc biệt giảm mạnh tại các địa bàn thành phố lớn trong khi lưu lượng giao dịch tiền mặt vẫn tăng đều qua các năm. Đồng thời, góp phần đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển, tiếp quỹ, giảm thiểu rủi ro hoạt động, tiết kiệm chi phí, nhân lực cho các ngân hàng.
Nhằm phát huy các mặt tích cực, hạn chế vướng mắc, khó khăn trong hoạt động của các mô hình này Đ/c Nguyễn Chí Thành cho biết, thời gian tới NHNN sẽ nghiên cứu mô hình theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại, tăng cường cung ứng dịch vụ để đáp ứng yêu cầu thực tiễn, nâng cao chất lượng công tác quản lý tiền mặt theo kịp xu hướng phát triển của các nước trong khu vực và thế giới.
Đại diện NHTM Việt Nam Thịnh Vượng trình bày tham luận tại Hội nghị
Phát biểu tham luận tại Hội nghị, đại diện các ngân hàng thương mại: Đầu tư và Phát triển Việt Nam, Công thương Việt Nam, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam, Hàng hải Việt Nam, Việt Nam Thịnh Vượng, Quân đội đã giới thiệu bộ máy tổ chức và hoạt động của mô hình giao dịch tiền mặt đầu mối và kho quỹ tập trung đang thực hiện tại đơn vị; biện pháp quản lý kho quỹ, quy trình nghiệp vụ, điều kiện cơ sở vật chất và nhân lực triển khai thực hiện mô hình này. Các đại biểu cũng đề cập tới một số thuận lợi, vướng mắc, khó khăn và đề xuất giải pháp tháo gỡ liên quan tới các vấn đề về đầu tư cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật, máy móc thiết bị; thực hiện công tác quản lý, cung ứng tiền mặt; quy định của pháp luật khi triển khai thực hiện mô hình…
Phát biểu kết luận Hội nghị. Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho rằng, qua thực tiễn triển khai các mô hình giao dịch tiền mặt đầu mối và kho quỹ tập trung tại một số TCTD đã thu được những kết quả tích cực, khả quan. Về phía NHNN đã giảm được số lượng các chi nhánh TCTD giao dịch tiền mặt trực tiếp với các chi nhánh NHNN. Về phía các TCTD đã nâng cao được hiệu quả sử dụng vốn, hạn chế tồn quỹ tiền mặt qua đêm, tiết giảm chi phí vận hành, sử dụng nguồn nhân lực hiệu quả, tối ưu hóa quãng đường vận chuyển, nâng cao chất lượng dịch vụ ngân quỹ, bảo đảm an toàn kho quỹ…
Kết quả trên cho thấy, chủ trương, biện pháp của NHNN là đồng bộ, việc yêu cầu các TCTD triển khai giao dịch tiền mặt thông qua đơn vị đầu mối của NHNN là hết sức đúng đắn, hiệu quả đã làm giảm áp lực đối với NHNN trong giao dịch tiền mặt với các TCTD. tạo điều kiện cho các NHNN chi nhánh tập trung hơn cho công tác quản lý nhà nước về hoạt động tiền tệ kho quỹ trên địa bàn, tăng cường việc triển khai hướng dẫn, kiểm tra công tác tuyển chọn, phân loại, xử lý tiền của các TCTD nhằm từng bước nâng cao chất lượng đồng tiền trong lưu thông.
Quang cảnh Hội nghị
Phó Thống đốc cho biết, trong quá trình triển khai thực hiện các mô hình này đã xuất hiện một số hạn chế, khó khăn xuất phát từ nguyên nhân chủ quan lẫn khách quan. Do vậy, tình hình cung ứng, quản lý tiền mặt vẫn có lúc, có nơi còn bất cập, mô hình kho quỹ tập trung triển khai còn chưa thống nhất. Mặt khác, điều kiện cơ sở vật chất phục vụ hoạt động chưa đồng bộ cũng ảnh hướng tới quá trình hoạt động của mô hình kho quỹ tập trung tại các đơn vị…
Phát biểu về chủ trương, định hướng phát triển mô hình giao dịch đầu mối tiền mặt, mô hình kho quỹ tập trung của các TCTD, Phó Thống đốc Đào Minh Tú đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các Vụ, Cục, đơn vị NHNN, NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố và các TCTD trong việc nghiên cứu, xây dựng mô hình giao dịch đầu mối tiền mặt, mô hình kho quỹ tập trung thống nhất, phù hợp với TCTD; rà soát, chỉnh sửa, bổ sung hoặc ban hành mới văn bản quy định về tổ chức và hoạt động của các mô hình này; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kiểm soát hoạt động….
CKH