Theo một nghiên cứu về tài chính số ở khu vực Đông Nam Á của Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB, việc tập trung phát triển tài chính số có thể giúp tăng trưởng GDP rất lớn.
Nghiên cứu có tên là “Thúc đẩy tài chính toàn diện ở Đông Nam Á bằng công nghệ tài chính số”, đã tập trung nghiên cứu các thị trường ở Đông Nam châu Á, như In đô nê xia, Phi lip pin, Cam pu chia và My an ma. ADB đã cùng các công ty tư vấn Oliver Wyman và MicroSave tập trung nghiên cứu 3 đối tượng: Những người nghèo nhất (BoP), phụ nữ và các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs).
Qua phỏng vấn với 80 đối tượng ở 4 nước tiến hành khảo sát và kết quả nghiên cứu, phân tích tổng quát, ADB đã phát hiện thấy sự gia tăng sử dụng dịch vụ tài chính số có thể giúp mở rộng mức tăng trưởng GDP thêm 9 – 14%, ở các nền kinh tế tương đối lớn trong khu vực như In đô nê sia và Phi lip pin; riêng đối với nền kinh tế Cam pu chia có thể lên tới 32%.
Tài chính số có thể tác động đáng kể tới việc định hình ngành dịch vụ tài chính, chẳng hạn như đối với Campuchia và Myanma, nơi chỉ có một tỷ lệ rất nhỏ nhu cầu dịch vụ tài chính được đáp ứng bởi các nhà cung cấp dịch vụ chính thức. Cụ thể, ở Campuchia, các tổ chức tín dụng chính thức mới chỉ đáp ứng được 16% nhu cầu về các dịch vụ tiết kiệm cho người dân theo mục tiêu của tài chính toàn diện.
Tác động của tài chính số tại các nền kinh tế Đông Nam Châu Á
Các giải pháp tài chính số hiệu quả có tác động rất lớn tới nhóm dân số có thu nhập thấp, phụ nữ và các doanh nghiệp nhỏ. Có thể kể tên một số hình thức ứng dụng công nghệ vào lĩnh vực tài chính như:
Sử dụng điện thoại di động và giải pháp ứng dụng công nghệ số để mở rộng khả năng tiếp cận dịch vụ đến từng ngõ ngách trong đời sống dân sinh. Ứng dụng này có thể tiếp cận tới cả những đối tượng chưa từng có điều kiện tiếp xúc dịch vụ tài chính, những người ở vùng sâu, vùng xa nơi không có chi nhánh ngân hàng.
Sử dụng dữ liệu thông tin số phi tài chính như dữ liệu sinh trắc học để xác minh khách hàng trong quá trình mở tài khoản và phân quyền thanh toán.
Sử dung kết quả phân tích dữ liệu dấu vết giao dịch và kỹ thuật số để cải thiện việc quản lý đối tượng khách hàng và đánh giá rủi ro tín dụng.
Ví điện tử của các nhà cung cấp phi ngân hàng để tăng cường hiệu quả trải nghiệm của khách hàng trong dịch vụ tiết kiệm và thanh toán.
Thúc đẩy tài chính toàn diện đòi hỏi hành động quyết liệt của các nhà điều hành và các cơ quan ban hành chính sách công. Tuy nhiên, vẫn còn có nhiều cản trở trong việc huy động nguồn lực và đầu tư, mức độ hấp dẫn về mặt kinh tế của việc phục vụ các đối tượng yếu thế (như những người nghèo nhất, phụ nữ và SMEs).
Ở bên cung, việc huy động nguồn lực và đầu tư đang tiếp tục bị cản trở bởi các yếu tố kém hấp dẫn về mặt kinh tế khi phục vụ 3 đối tượng này. Chẳng hạn như, với các đối tượng mục tiêu, các giải pháp của khu vực cung ứng dịch vụ tài chính chính thức thường không hấp dẫn bằng các hình thức phi chính thức đang hiện hữu. Một phần nguyên nhân là khách hàng còn thiếu kiến thức về tài chính.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, các giải pháp tài chính số có thể đóng vai trò quan trọng trong việc thu hẹp khoảng cách thiếu hụt về tài chính toàn diện. Theo đó, tài chính số có thể giải quyết được 40% tổng số các nhu cầu chưa được đáp ứng về dịch vụ thanh toán và 20% nhu cầu tín dụng của nhóm người nghèo nhất và các doanh nghiệp nhỏ.
ADB dự kiến tác động của việc thúc đẩy tài chính toàn diện trên cơ sở tài chính số có thể giúp các nước đạt mức tăng trưởng GDP từ 2-3% ở các thị trường như In đô nê sia và Philipin, 6% ở Campuchia. Đặc biệt, “người dân của In đô nê sia và Phi lip pin có thu nhập thấp hơn 2 USd một ngày có thể tăng thu nhập thêm 10%, còn người dân Cam pu chia có thể tăng thêm 30%”.
Cần có những thay đổi gì?
Báo cáo khuyến nghị rằng để thu hẹp khoảng cách, cần tạo ra sân chơi bình đẳng cho các dịch vụ tài chính. Một mặt cần cho phép sự hợp tác và cạnh tranh lành mạnh giữa các nhà cung cấp dịch vụ tài chính truyền thống và những người mới tham gia như các nhà điều hành mạng di động (MNOs).
Bên cạnh đó, cần có lộ trình thống nhất cho kế hoạch tài chính toàn diện nhằm tập trung các nỗ lực với nhiều nhóm đối tượng khác nhau; đi đôi với cơ chế quản trị hiệu quả để thúc đấy sự phối kết hợp và đảm bảo trách nhiệm hành động của các cơ quan liên quan thuộc chính phủ. Đảm bảo an toàn dữ liệu cũng cần được củng cố nhằm giúp cho người sử dụng có thể tham gia tất cả các giao dịch.
Cần làm sao để những người nghèo nhất là những người được thụ hưởng nhiều nhất dịch vụ tài chính số. Đây là nhóm đối tượng dễ bị tổn thương do hiểu biết về tài chính còn nhiều hạn chế, thiếu các lựa chọn (ví dụ lựa chọn để tiếp cận với tín dụng…), và còn gặp nhiều khó khăn trong việc đề xuất những khó khăn, vướng mắc của họ.
Chính sách công đóng vai trò sống còn trong việc phổ biến và bảo vệ người tiêu dùng thông qua việc thực thi các quy định và chính sách phù hợp.
VMH
Nguồn ADB.ORG