NHNN lần thứ 4 liên tiếp xếp thứ Nhất bảng xếp hạng Chỉ số cải cách hành chính (CCHC) của các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2018 (PAR INDEX 2018) với kết quả là 90,57%.
Chỉ số thành phần về công tác chỉ đạo điều hành CCHC 100% trong khi mức bình quân của các bộ là 87,65%. Kết quả điều tra xã hội học đánh giá tác động CCHC của NHNN tiếp tục xếp vị trí thứ nhất, ghi dấu năm thứ 5 liên tiếp NHNN dẫn đầu chỉ số này. Sự ghi nhận từ Chính phủ, cộng đồng xã hội và chính các bộ, ngành thêm một lần nữa cho thấy hiệu quả của một quá trình chủ động, nỗ lực CCHC không ngừng nghỉ của NHNN trong những năm qua.
Để làm rõ thêm hành trình đi đến những thành tựu liên tiếp rất đáng tự hào này của NHNN cũng như toàn Ngành, Thời báo Ngân hàng đã có cuộc trao đổi với Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú - Thành viên Ban Chỉ đạo CCHC của Chính phủ.
Xin ông cho biết về quan điểm điều hành CCHC của NHNN đã tạo nên những bứt phá này?
Chúng ta có thể thấy, ngay từ đầu nhiệm kỳ, Chính phủ đã xác định mục tiêu là xây dựng Chính phủ kiến tạo, phát triển, liêm chính, hành động, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và DN. Cũng tại Hội nghị DN tổ chức vào tháng 4/2016, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo “DN là động lực của phát triển kinh tế”.
Do đó, kế hoạch hàng năm của NHNN triển khai Nghị quyết 30c/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình tổng thể CCHC nhà nước với mục tiêu đảm bảo tính đồng bộ với các kế hoạch hành động thực hiện Nghị quyết số 35/NQ-CP về hỗ trợ và phát triển DN đến năm 2020, Nghị quyết số 19/NQ-CP và Nghị quyết số 02/NQ-CP về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Hay nói cụ thể hơn đó là nhiệm vụ CCHC của NHNN phải gắn với đổi mới phương thức phục vụ lấy người dân, DN làm trung tâm và phải hỗ trợ DN, người dân tiếp cận vốn, dịch vụ ngân hàng, góp phần cải thiện tích cực môi trường kinh doanh trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng và để đóng góp cho việc cải thiện môi trường kinh doanh quốc gia.
Theo quan điểm đó, phạm vi hoạt động cải cách thủ tục hành chính (TTHC) của NHNN đã được xác định gồm 3 trụ cột: (1) CCHC theo chương trình tổng thể CCHC nhà nước; (2) CCHC nội bộ, trọng tâm là phương thức điều hành, siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, công vụ nhằm phát huy hiệu quả các nguồn lực hiện có, đáp ứng yêu cầu xử lý công việc, đảm bảo kịp thời, chất lượng, hiệu quả; (3) Cải cách thủ tục của TCTD với DN, người dân theo hướng đơn giản hóa, cắt giảm lãi suất, phí dịch vụ, nâng cao tính minh bạch và khả năng tiếp cận tín dụng, tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân trong các giao dịch với TCTD, trực tiếp hỗ trợ cho DN.
Trong công tác chỉ đạo, điều hành CCHC, Thống đốc và Ban lãnh đạo NHNN luôn coi trọng, thể hiện tính quyết liệt, quyết tâm cao để chỉ đạo triển khai tất cả các mặt, các nội dung CCHC, TTHC trong toàn Ngành đảm bảo thực chất, hiệu quả và phải thực sự hỗ trợ người dân, DN. Cùng với đó là hàng loạt các biện pháp để quán triệt nhận thức, trách nhiệm của người đứng đầu, thủ trưởng các đơn vị.
Nhờ sự quyết liệt trong điều hành, cùng với việc triển khai tích cực của các đơn vị, công chức, người lao động trong toàn Ngành đã tạo nên kết quả chung là việc dẫn đầu chỉ số Par-Index 4 năm liên tục như chúng ta đã biết.
Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú
Ông có thể cung cấp một số thông tin về kết quả CCHC trong ngành Ngân hàng để hỗ trợ người dân, DN?
Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, xếp hạng về môi trường kinh doanh của Việt Nam đã cải thiện tăng 13 bậc (so với năm 2016); cũng tại Báo cáo Môi trường kinh doanh 2019 (Doing Business 2019) công bố ngày 31/10/2018, Chỉ số “Tiếp cận tín dụng” của Việt Nam hiện xếp hạng 32/190 (đạt 75/100 điểm), đứng thứ 3 trong khu vực và ngang bằng với Singapore và Malaysia - các nước đứng đầu trong nhóm ASEAN 4. Đồng thời, Chỉ số Tiếp cận tín dụng của Việt Nam là 1 trong 2 chỉ số của Việt Nam đạt trung bình của ASEAN 4 (cùng với Chỉ số Tiếp cận điện năng).
Thông tin trên có thể thấy sự cải thiện rõ nét về môi trường kinh doanh trong các lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng và cải thiện môi trường kinh doanh nói chung. Ngay trong tháng 5, chúng tôi sẽ tổ chức hội nghị trong toàn ngành Ngân hàng để đánh giá những kết quả CCHC đặc biệt là kết quả trong hoạt động cải cách để hỗ trợ DN, người dân vay vốn, tiếp cận dịch vụ ngân hàng.
Tuy nhiên, tôi cũng cung cấp đánh giá sơ bộ. Thứ nhất hoạt động cải cách tại NHNN được tổ chức triển khai quyết liệt và đạt kết quả tích cực trên cả 6 lĩnh vực thuộc chương trình tổng thể CCHC nhà nước. Đã cắt giảm 31% điều kiện kinh doanh, 20% chế độ báo cáo định kỳ đảm bảo thực chất; toàn bộ TTHC được thực hiện theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 đảm bảo yêu cầu công khai minh bạch; công tác xử lý, quản lý văn bản, tổ chức hội nghị, cuộc họp, đào tạo trong toàn Ngành được điện tử hóa… phần nâng cao hiệu quả công việc, cắt giảm đáng kể giấy tờ, chi phí đi lại.
Thứ hai, theo định hướng, kế hoạch của NHNN, hệ thống các TCTD đã chủ động rà soát, cắt giảm, bãi bỏ nhiều TTHC tạo thuận lợi cho người dân, DN vay vốn và sử dụng các dịch vụ. Năm 2018 hệ thống các TCTD đã chủ̉ động điều chỉnh giảm lãi suất cho vay để hỗ trợ DN sản xuất kinh doanh tiếp cận nguồn vốn vay với chi phí hợp lý; đồng thời cung cấp gần 100 chương trình, sản phẩm tín dụng hỗ trợ DN với nguồn vốn ưu đãi, trong đó có 15 chương trình áp dụng đối với DNNVV, DN khởi nghiệp.
Các quy trình cung cấp dịch vụ, biểu phí, lãi suất được công bố công khai và cập nhật liên tục trên trang tin điện tử của ngân hàng; các phần mềm tiện ích sử dụng trên điện thoại được cung cấp giúp khách hàng tra cứu thông tin, trao đổi về chất lượng, giá cả dịch vụ… Các ngân hàng đã tổ chức hơn 420 cuộc gặp gỡ, đối thoại với DN trên toàn quốc; đã cho vay mới hơn 50.000 DN; thực hiện gia hạn nợ, cơ cấu lại kỳ hạn trả nợ, giảm lãi suất gần 60.000 tỷ đồng đối với các khoản vay cũ của hơn 3.300 DN.
Ông có thể chia sẻ thêm về những kinh nghiệm và phương hướng trong hoạt động cải cách thời gian tới?
Như tôi đã trao đổi, những kết quả cải cách trong ngành Ngân hàng nhờ sự tập trung triển khai đúng hướng và sự phối hợp tích cực của các bộ, ngành địa phương. NHNN luôn bám sát các mục tiêu, nhiệm vụ theo Nghị quyết số 30c/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2011 - 2020, các Nghị quyết của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, hỗ trợ DN, NHNN đã thống nhất tư tưởng chỉ đạo trong toàn Ngành, CCHC là nhiệm vụ trọng tâm hết sức quan trọng.
Thứ hai, NHNN thường xuyên theo dõi và có nhiều hình thức tổ chức kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc thực hiện của các đơn vị trong toàn Ngành để đánh giá sát tình hình triển khai. Định kỳ, lãnh đạo NHNN đều trực tiếp đi kiểm tra tại các địa phương, các đơn vị trong Ngành về việc tổ chức triển khai các chương trình, kế hoạch CCHC.
Thứ ba, về phạm vi CCHC, NHNN đã tập trung chỉ đạo toàn diện, đồng thời 6 nội dung CCHC nhà nước trong hệ thống NHNN; đồng thời từ nhiều năm nay NHNN đã chỉ đạo các TCTD đẩy mạnh cải cách thủ tục vay vốn và dịch vụ ngân hàng cho DN, người dân tốt hơn. Mặc dù, TCTD là DN, nhưng cải cách, đổi mới, các thủ tục có tính chất hành chính, nhất là trong quan hệ tín dụng, tiền tệ, thanh toán… cũng là nhiệm vụ và trách nhiệm của ngành Ngân hàng.
Thứ tư, NHNN đã chủ động đề xuất với Chính phủ và chủ động phối hợp với các bộ, ngành địa phương để thực hiện các hoạt động cải cách TTHC, về triển khai giải pháp thanh toán điện tử đối với dịch vụ công và thanh toán các nghĩa vụ đối với ngân sách nhà nước.
Thứ năm, để triển khai có hiệu quả các chương trình, kế hoạch CCHC, phải có bộ máy thường trực và mạng lưới đầu mối công chức làm công tác CCHC, chỉ cần mỗi đơn vị bố trí đầu mối một công chức có tinh thần trách nhiệm, quyết liệt và có năng lực. Đây cũng là một yếu tố quan trọng góp phần tổ chức triển khai và hoàn thành tốt các nhiệm vụ CCHC.
Về định hướng thời gian tới, NHNN tiếp tục đẩy mạnh CCHC trọng tâm là các giải pháp cải thiện môi trường kinh doanh trong các lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng và hỗ trợ phát triển DN. Những mục tiêu này tôi tin chắc rằng sẽ không bị giảm sức nóng hoặc trì hoãn khi người đứng đầu NHNN rất quan tâm, sâu sát và chỉ đạo xuyên suốt quyết liệt.
Những nỗ lực CCHC, cải thiện môi trường kinh doanh vì thế sẽ không chỉ là yếu tố giảm bớt các điều kiện kinh doanh mà quan trọng hơn là việc củng cố một ngành, lĩnh vực hiện đại, hội nhập và con người hành chính mang tính phục vụ. Đây là yếu tố cốt lõi thực hiện mục tiêu kép vừa thúc đẩy sự phát triển của hệ thống DN, phục vụ người dân, giảm thiểu chi phí thời gian và nhân lực trong việc thực hiện các TTHC, điều kiện kinh doanh đồng thời giảm thiểu rủi ro trong hoạt động ngân hàng, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, cải thiện môi trường kinh doanh bền vững.
Xin cảm ơn Phó Thống đốc!
Mai Anh