Hội nghị Sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW: Phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị

Tham dự, chỉ đạo và chủ trì Hội nghị tại điểm cầu Hà Nội còn có đồng chí Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; đồng chí Phùng Quốc Hiển, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; đồng chí Lê Minh Hưng, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Thống đốc NHNN Việt Nam kiêm Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH); đồng chí Đỗ Văn Chiến, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc; đồng chí Nguyễn Thúy Anh, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban về Các vấn đề xã hội của Quốc hội; đồng chí Thào Xuân Sùng, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam; đồng chí Hầu A Lềnh, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam…hơn 400 đại biểu trong nước, quốc tế cùng khoảng gần 10.000 đại biểu tại các điểm cầu là thường trực tỉnh ủy, thành ủy, sở ngành, các ban đại diện hội đồng quản trị ngân hàng chính sách xã hội cấp huyện, đại diện của các tổ chức chính trị, xã hội nhận ủy thác các cấp trên cả nước.

Tín dụng chính sách xã hội là một điểm sáng

Phát biểu khai mạc Hội nghị đồng chí Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cho biết, quan điểm nhất quán và xuyên suốt của Đảng ta là phát triển kinh tế phải đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội. Nhờ những chủ trương và chính sách đúng đắn của Đảng đối với các đối tượng chính sách trong quá trình phát triển kinh tế xã hội, công tác xóa đói giảm nghèo ở nước ta trong thời gian qua đạt được những kết quả nổi bật. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn đa chiều giảm xuống chỉ còn dưới 3% vào năm 2020; Việt Nam đã sớm hoàn thành các mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của Liên hợp Quốc, trở thành hình mẫu cho các quốc gia đang phát triển về xóa đói giảm nghèo.

Trong số các chính sách phát triển kinh tế xã hội được triển khai trong thời gian qua, tín dụng chính sách xã hội là một điểm sáng, được đánh giá là giải pháp sáng tạo, có tính nhân văn sâu sắc và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam. Chỉ thị số 40-CT/TW, ngày 22-11-2014 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội thể hiện sự quan tâm đặc biệt của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội và thông qua đó tiếp tục khẳng định sự quan tâm sâu sắc của Đảng đối với người nghèo và các đối tượng chính sách.

Ngay sau khi Chỉ thị được ban hành, các bộ ngành, cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương, các địa phương đã phổ biến, quán triệt triển khai thực hiện tới các đơn vị, cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân bằng nhiều hình thức phù hợp, tạo sức lan tỏa, cộng đồng trách nhiệm rộng rãi trong toàn xã hội.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng Trưởng Ban Kinh tế Trung ương Nguyễn Văn Bình cho rằng, kết quả sơ kết tình hình thực hiện Chỉ thị số 40 ở các địa phương cho thấy, địa phương nào có các cấp ủy Đảng, chính quyền nhận thức đúng đắn, đầy đủ về nội hàm tính “sáng tạo” và “nhân văn” và thực sự quan tâm trong triển khai các nhiệm vụ đã nêu tại Chỉ thị thì tại địa phương đó, đạt kết quả rất tích cực; đã xuất hiện nhiều mô hình, cách làm hay trong triển khai thực hiện Chỉ thị quan trọng này của Đảng. Thực tiễn cho thấy, việc thực hiện tốt chương trình tín dụng chính sách xã hội theo tinh thần Chỉ thị 40 cũng chính là làm tốt công tác dân vận tại cơ sở, nhằm thực hiện mục tiêu xây dựng nông thôn mới, xoá đói giảm nghèo bền vững.

Quang cảnh Hội nghị

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến chia sẻ, nhờ thực hiện có hiệu quả Chỉ thị số 40 đã huy động được thêm nguồn vốn tại địa phương, nên số họ dân tộc thiểu số (DTTS) được vay vốn từ NHCSXH ngày càng tăng.

Đồng bào DTTS chiếm 14,7% dân số cả nước nhưng tỷ lệ dư nợ tại NHCSXH chiếm 24,8% tồng dư nợ; toàn quốc có 3,04 triệu hộ DTTS thì đã có 1,4 triệu hộ vay vốn NHCSXH, chiếm 46%; dư nợ bình quân 1 hộ là 38 triệu đồng.

"Đồng bào DTTS còn khó khăn, nhưng truyền thống văn hóa tốt đẹp từ bao đời để lại là “không có thì xin”, “vay thì phải trả”, NHCSXH đưa ra hai con số nợ quá hạn chỉ chiếm 0,6%, nợ khoanh chiếm tỷ lệ 4,5% làm cho các cấp lãnh đạo thật sự yên tâm khi quyết định chuyển vốn qua NHCSXH", ông Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh.

Nhìn ở góc độ địa phương triển khai Chỉ thị số 40, ông Lê Minh Hoan, Bí thư Tỉnh ủy Đồng Tháp chia sẻ: Là địa phương còn khó khăn với 19.077hộ nghèo, trong quá trình lãnh đạo, điều hành chúng tôi cũng có những cách riêng. Theo đó, Đồng Tháp không thành lập Ban Chỉ đạo thực hiện Chỉ thị số 40 như một số tỉnh, mà lồng ghép việc triển khai thực hiện vào nội dung của Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới do đồng chí Bí thư cấp ủy tỉnh, huyện làm trưởng ban chỉ đạo để cùng thực hiện mục tiêu chung là giảm nghèo, là một trong 19 tiêu chí của Chương trình xây dựng nông thôn mới.

"Với tinh thần "Trung ương và địa phương cùng làm" chúng tôi đã chỉ đạo quyết liệt Ủy ban nhân dân tỉnh, huyện quan tâm, hàng năm dành một phần ngân sách, uỷ thác cho NHCSXH bổ sung nguồn vốn cho vay các đối tượng chính sách trên địa bàn. Trong 5 năm qua, ngân sách Tỉnh, huyện đã dành 409 tỷ đồng uỷ thác qua NHCSXH cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách", ông Hoan nêu kết quả.

Hội nghị đã tập trung trao đổi, đánh giá tình hình triển khai thực hiện Chỉ thị sau 5 năm với các nội dung chính gồm: Đánh giá sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền đối với hoạt động tín dụng chính sách xã hội; Tổng hợp, đánh giá các công việc mà Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong đã tham gia, thực hiện trong quá trình triển khai tín dụng chính sách xã hội; Báo cáo tình hình tập trung nguồn lực và hoàn thiện cơ chế, chính sách nhằm thực hiện hiệu quả tín dụng chính sách xã hội; Những giải pháp nhằm nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của Ngân hàng Chính sách xã hội và kết quả đã đạt được.

Trụ cột quan trọng của chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững

Kể từ sau khi Chỉ thị 40-CT/TW được ban hành vào tháng 11/2014, các cấp uỷ đảng, chính quyền đã thường xuyên thực hiện công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với hoạt động tín dụng chính sách xã hội và coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên. Đến nay, 100% cấp uỷ, đảng, chính quyền ban hành văn bản chỉ đạo, lãnh đạo công tác tín dụng chính sách xã hội, chủ động bố trí ngân sách uỷ thác, huy động các nguồn lực và sử dụng nguồn vốn gắn với phát triển nông nghiệp, nông thôn, phát triển giáo dục dạy nghề, tạo việc làm, bảo đảm an sinh xã hội và giảm nghèo bền vững.

Trong 5 năm qua, vốn tín dụng chính sách xã hội đã đến 100% xã, phường, thị trấn trên toàn quốc; tổng nguồn vốn tín dụng chính sách đạt 226.560 tỷ đồng, tăng hơn 91 nghìn tỷ đồng so với cuối năm 2014; nguồn vốn ngân sách các địa phương ủy thác để cho vay tăng 15.697 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân hàng năm đạt 31,3%, tăng gấp 4,1 lần so với giai đoạn trước khi có Chỉ thị 40, đưa tổng nguồn vốn ủy thác của địa phương đạt 19.505 tỷ đồng; huy động vốn của xã hội đạt hơn 31,5 nghìn tỷ đồng, tăng hơn 25 nghìn tỷ đồng so với cuối năm 2014. Tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách xã hội đạt 219.565 tỷ đồng, tăng 90.109 tỷ đồng (+69,6%) so với từ khi có Chỉ thị, với tổng số tiền đã giải ngân đạt 336.944 tỷ đồng cho trên 12 triệu lượt hộ được vay vốn, trong đó có hơn 2,1 triệu lượt hộ đã thoát nghèo một cách bền vững; xây dựng trên 7,3 triệu công trình cung cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn; xây dựng gần 142 nghìn căn nhà cho hộ nghèo và đối tượng chính sách…; gần 346 nghìn lượt HSSV được vay vốn NHCSXH để tiếp tục học tập vươn lên trong cuộc sống; hơn 1,3 triệu lượt người được vay vốn NHCSXH để tạo công ăn việc làm cũng như 24 nghìn lượt người được vay vốn đi xuất khẩu lao động…

Có thể khẳng định chính sách tín dụng xã hội là một trụ cột quan trọng của Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững. Đây cũng là chính sách được triển khai rộng rãi nhất, đáp ứng một lượng lớn nhu cầu vốn cho người nghèo. Nhờ trụ cột này, giai đoạn 2014-2019, số hộ nghèo giảm nhanh, trong đó tỷ lệ hộ nghèo giai đoạn 2011-2015 giảm từ 14,2% xuống 4,25%, tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm từ 9,88% (2015) xuống còn 5,23% (2018), 1,7 triệu hộ vượt qua ngưỡng nghèo; thu hút, tạo việc làm cho hơn 900 nghìn lao động, góp phần đẩy lùi tín dụng đen, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nhất là khu vực nông dân, nông thôn.

Các đồng chí lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Quốc hội chụp ảnh lưu niệm với các Tổ trưởng Tổ TK&VV là người dân tộc thiểu số nhận Bằng khen của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc

 

Đồng chí Nguyễn Văn Bình, Ủy viên Bộ Chí trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương; đồng chí Lê Minh Hưng, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Thống đốc NHNN kiêm Chủ tịch HĐTQ NHCSXH trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ và tặng hoa cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện Chỉ thị số 40

Thực tế trong những năm qua cho thấy, Chỉ thị 40 đã nhanh chóng đi vào cuộc sống bởi phù hợp và đáp ứng kịp thời nhu cầu, nguyện vọng của Nhân dân. Qua đó cũng củng cố lòng tin của Nhân dân đối với Đảng và Nhà nước góp phần thực hiện được mục tiêu tăng trưởng đi đôi với phát triển, góp phần đạt mục tiêu giảm nghèo nhanh, bền vững, đảm bảo an sinh xã hội, ổn định chính trị, an ninh quốc phòng. Đây cũng là minh chứng khẳng định chủ trương tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về tín dụng chính sách xã hội đã đề ra tại Chỉ thị 40-CT/TW là chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước.

Thay mặt Bộ Chính trị, Ban Bí thư, đồng chí Trần Quốc Vượng biểu dương và ghi nhận những nỗ lực của cấp ủy, chính quyền, mặt trận tổ quốc, các đoàn thể các cấp, NHNN và NHCSXH đã triển khai thực hiện tốt chủ trương đề ra trong Chỉ thị số 40 và đạt được kết quả đáng khích lệ trong thời gian qua. Bên cạnh kết quả đã đạt được, việc thực hiện Chỉ thị số 40 vẫn còn những hạn chế, khuyết điểm như báo cáo sơ kết đã thẳng thắn chỉ ra, cần tập trung lãnh đạo chỉ đạo để khắc phục sớm trong thời gian tới.

"Cho đến nay, chúng ta có thể khẳng định rằng các quan điểm nhiệm vụ, chủ trương, giải pháp đã đưa tại Chỉ thị số 40 của Ban Bí thư vẫn còn nguyên giá trị chỉ đạo thực tiễn. Vì vậy, yêu cầu đặt ra cần thực hiện quyết liệt, đồng bộ và có hiệu quả hơn để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước ta trong thời gian tới", Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng khẳng định.

Đồng chí Trần Quốc Vượng đề nghị Ban Kinh tế Trung ương cần tổng hợp, tiếp thu đầy đủ các ý kiến tại Hội nghị hôm nay, cùng với kết quả sơ kết để đề xuất kiến nghị với Ban Bí thư ban hành kết luận về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 40, trong đó cần tiếp tục nghiên cứu, đề xuất bổ sung những nhiệm vụ giải pháp cụ thể khả thi, nhân rộng cách làm hay, mô hình mới, sáng tạo nhằm nâng cao hơn nữa chất lượng hiệu quả hoạt động của tín dụng chính sách xã hội trong thời gian tới.

Để tiếp tục thực hiện hiệu quả hơn nữa Chỉ thị số 40, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng nhấn mạnh thêm một số điểm cần quan tâm chỉ đạo.

Hiện nay tình hình quốc tế tiếp tục diễn biến rất nhanh chóng phức tạp, khó lượng, đất nước ta đang đứng trước nhiều khó khăn thách thức, như là dịch bệnh covid 19, dịch tả lợn châu phi… Biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt đã ảnh hưởng không nhỏ đến đời sống sản xuất kinh doanh của nhân dân, đặc biệt là các hộ nghèo, các hộ dân tộc thiểu số ở khu vực miền núi phía bắc, đồng bằng sông Cửu Long, vùng sâu vùng xa, các vùng đặc biệt khó khăn.

Trong bối cảnh như vậy, đồng chí Trần Quốc Vượng yêu cầu các cấp ủy đảng, chính quyền phải tập trung sức làm tốt hơn nữa công tác tín dụng chính sách xã hội để hỗ trợ ngày càng tốt hơn, hiệu quả hơn cho người nghèo, người yếu thế có ý nghĩa rất quan trọng cả trước mắt và lâu dài. Muốn vậy phải có sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, vai trò trách nhiệm của cấp ủy chính quyền, mặt trận tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội các cấp. Sự chung sức đồng lòng của cộng đồng doanh nghiệp, của toàn xã hội.

Thường trực Ban Bí thư cũng chỉ đạo: Cần tiếp tục quán triệt sâu sắc thực hiện ngày càng tốt hơn nữa chủ trương, quan điểm đã nêu trong Chỉ thị. Tín dụng chính sách xã hội có NHCSXH thực hiện là một giải pháp sáng tạo, có tính nhân văn sâu sắc và phù hợp với thực tiễn của Việt Nam, góp phần quan trọng thực hiện có kết quả các chủ trương, chính sách, các mục tiêu nhiệm vụ mà Đảng, Nhà nước đã đề ra về giảm nghèo, tạo việc làm, phát triển nguồn nhân lực, bảo đảm an sinh xã hội, ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Cấp ủy, chính quyền, mặt trận tổ quốc, các đoàn thể chính trị xã hội các cấp cần xác định nhiệm vụ lãnh đạo chỉ đạo với hoạt động tín dụng chính sách xã hội là một trong những nhiệm vụ trong kế hoạch hàng năm, hàng tháng của mình.

Đồng thời, cần nhận thức sâu sắc rằng thực hiện thật tốt Chỉ thị số 40 là một trong những giải pháp thiết thực hiệu quả để góp phần đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể chính trị xã hội các cấp.

"Tôi muốn nhấn mạnh, sự vào cuộc của mặt trận và đoàn thể rất quan trọng. Tôi nghĩ đây là nội dung để mặt trận, đoàn thể đổi mới, tăng cường hiệu quả hoạt động, đi sâu đi xát với các hội viên, đoàn viên của mình. Đây là những nội dung để chúng ta có cơ hội để đổi mới hoạt động của mặt trận và các đoàn thể", đồng chí Trần Quốc Vượng phát biểu.

Đồng chí Trần Quốc Vượng yêu cầu phải nâng cao hơn nữa trách nhiệm lãnh đạo chỉ đạo cấp ủy chính quyền các cấp trong việc củng cố, nâng cao chất lượng tín dụng chính sách xã hội; quan tâm công tác điều tra, xác định đối tượng được vay vốn. phối hợp giữa hoạt động huấn luyện kỹ thuật, đào tạo nghề, chuyển giao công nghệ và hoạt động cho vay vốn của NHCSXH, giúp người vay sử dụng vốn có hiệu quả nhất.

Đồng chí Trần Quốc Vượng nhấn mạnh, cho đến nay chúng ta có thể khẳng định rằng các quan điểm nhiệm vụ, chủ trương, giải pháp đã đưa ra tại Chỉ thị 40 của Ban Bí thư vẫn còn nguyên giá trị chỉ đạo thực tiễn. Vì vậy yêu cầu đặt ra cần thực hiện quyết liệt, đồng bộ và có hiệu quả hơn để đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước ta trong thời gian tới…

Phát biểu tiếp thu và bế mạc Hội nghị, đồng chí Lê Minh Hưng, Thống đốc NHNN kiêm Chủ tịch HĐQT NHCSXH đã ghi nhận, tiếp thu những ý kiến phát biểu và đưa vào chương trình hành động trong việc triển khai Chỉ thị số 40 trong thời gian tới.

Hội đồng quản trị NHCSXH sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương, các tổ chức chính trị xã hội, chính quyền địa phương các cấp và chỉ đạo toàn hệ thống Ngân hàng Chính sách xã hội triển khai thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư tốt hơn nữa, nhằm tập hợp nguồn lực của cả cộng đồng và hệ thống chính trị trong công cuộc giảm nghèo bền vững, để không ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình phát triển đất nước.

Đồng chí Lê Minh Hưng, Thống đốc NHNN kiêm Chủ tịch HĐQT NHCSXH Phát biểu tiếp thu và bế mạc Hội nghị

Thống đốc Lê Minh Hưng cho biết, để tiếp tục tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội, kính đề nghị Ban Bí thư tiếp tục chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt và hiệu quả hơn nữa Chỉ thị số 40 đối với hoạt động tín dụng chính sách xã hội.

Cũng trong khuôn khổ Hội nghị diễn ra lễ Trao Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho 22 tập thể và cá nhân đã có thành tích xuất sắc trong công tác tham mưu, chỉ đạo và triển khai thực hiện Chỉ thị 40; Bằng khen của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cho 25 tập thể, cá nhân; 60 Bằng khen của Bộ trưởng - Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc cho 60 tổ trưởng tổ tiết kiệm, vay vốn.

NN