Ngân hàng Trung ương Anh (BOE) vừa quyết định hạ lãi suất cơ bản từ 4,5% xuống 4,25%, nhằm đối phó với những rủi ro tăng lên từ chính sách thuế quan mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump, vốn được dự báo sẽ làm chậm đà tăng trưởng kinh tế Anh và gây sức ép lên lạm phát.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
BoE hạ lãi suất từ 4,5% xuống 4,25%, trái ngược với động thái giữ nguyên của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed). Dự báo tăng trưởng năm nay tăng lên 1%, nhưng năm sau giảm còn 1,25%. Kinh tế Anh có thể nhỏ hơn 0,3% do thuế quan; lạm phát trở lại mục tiêu vào đầu 2027.
BOE hành động sớm để đối phó với rủi ro tăng trưởng
BOE vừa thông báo hạ lãi suất chính sách từ 4,5% xuống 4,25%, đánh dấu lần cắt giảm thứ tư trong vòng bảy cuộc họp gần nhất của Ủy ban Chính sách Tiền tệ (MPC). Động thái này diễn ra chỉ một ngày sau khi Fed quyết định giữ nguyên lãi suất, cho thấy sự phân hóa trong định hướng chính sách tiền tệ giữa hai ngân hàng trung ương hàng đầu thế giới.
Khác với Fed, BOE lựa chọn hành động sớm để phòng ngừa nguy cơ tăng trưởng chậm lại, nhất là khi kinh tế Anh đang đối mặt với ảnh hưởng tiêu cực từ các rào cản thương mại. Hiện tại, hàng hóa Anh xuất khẩu sang Mỹ đang phải chịu mức thuế cơ bản 10%, trong khi các mặt hàng chiến lược như ô tô, thép và nhôm chịu mức thuế lên tới 25%. Điều này tạo thêm áp lực lên lĩnh vực sản xuất và xuất khẩu - vốn là động lực tăng trưởng quan trọng của nền kinh tế.
Hình 1: So sánh lãi suất chính sách của Fed và BOE từ năm 2021 đến nay
Nguồn: LSEG
Mặc dù BOE đã áp dụng chính sách tiền tệ theo hướng thận trọng hơn nhiều so với các ngân hàng trung ương châu Âu, động thái mới nhất cho thấy cơ quan này sẵn sàng điều chỉnh linh hoạt hơn nếu các điều kiện kinh tế tiếp tục xấu đi. Trong thông cáo, BOE nhấn mạnh sẽ “duy trì sự nhạy bén trước bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động”. Hai thành viên của MPC thậm chí đã ủng hộ mức cắt giảm mạnh tay hơn, lập luận rằng cần hành động nhanh để hỗ trợ tổng cầu và tránh nguy cơ lạm phát xuống dưới mức mục tiêu. Tuy nhiên, hai thành viên khác của MPC vẫn bỏ phiếu giữ nguyên lãi suất, dựa trên cơ sở thị trường lao động tiếp tục ổn định và kỳ vọng lạm phát trong dân cư vẫn ở mức cao.
Tăng trưởng có dấu hiệu khởi sắc, nhưng không bền vững
Theo các đánh giá nội bộ của BOE, nền kinh tế Anh có khả năng đã tăng trưởng 0,6% trong quý I/2025 cao hơn dự báo trước đó. Nhờ kết quả tích cực này, ngân hàng đã nâng dự báo tăng trưởng năm 2025 lên 1% (so với 0,75% trước đây). Tuy nhiên, BOE cũng tỏ ra thận trọng, cho rằng phần còn lại của năm khó duy trì được đà tăng như quý đầu.
Trong dài hạn, tác động tiêu cực từ các hàng rào thuế quan vẫn là mối lo lớn. BOE ước tính rằng nếu không có thay đổi đáng kể, quy mô nền kinh tế Anh sẽ nhỏ hơn 0,3% sau ba năm so với kịch bản không bị ảnh hưởng bởi chính sách thương mại mới. Cùng với đó, dự báo tăng trưởng cho năm tiếp theo đã bị hạ từ 1,5% xuống còn 1,25%.
Về lạm phát, BOE cho biết các hàng rào thuế quan, thay vì làm tăng giá - hiện được kỳ vọng sẽ làm giảm lạm phát tại Anh khoảng 0,2 điểm phần trăm trong vòng hai năm tới. Một phần nguyên nhân là do sự điều chỉnh trong chuỗi cung ứng và áp lực giảm giá từ các nhà xuất khẩu, đặc biệt là doanh nghiệp Trung Quốc đang tìm cách chuyển hướng xuất khẩu sang các thị trường ngoài Mỹ. Đồng thời, giá năng lượng trên toàn cầu cũng đang có xu hướng hạ nhiệt do kỳ vọng nhu cầu yếu đi.
Chính sách tiền tệ tiếp tục linh hoạt
Mặc dù BOE tiếp tục nhấn mạnh cách tiếp cận “thận trọng và dần dần”, tuyên bố lần này đã thể hiện rõ hơn sự linh hoạt cần thiết trong bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều bất định. Việc ngân hàng chủ động đề cập đến khả năng có thêm các đợt cắt giảm lãi suất trong thời gian tới cho thấy chính sách tiền tệ vẫn sẽ đóng vai trò chủ chốt trong hỗ trợ nền kinh tế nếu cần thiết.
Đáng chú ý, BOE đã điều chỉnh dự báo lạm phát trung hạn: Thay vì đạt mức mục tiêu 2% vào cuối năm 2027 như trước, nay kỳ vọng mốc này sẽ đạt được sớm hơn - ngay từ đầu năm đó. Điều này giúp gia tăng dư địa chính sách, đồng thời tạo điều kiện cho việc nới lỏng tiền tệ mà không gây áp lực lớn lên mặt bằng giá cả.
Trong bối cảnh các rủi ro từ chính sách thương mại và tăng trưởng toàn cầu tiếp tục hiện hữu, BOE đang cho thấy sự chủ động và linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ. Sự khác biệt trong cách tiếp cận so với Fed hay các ngân hàng trung ương châu Âu phản ánh rõ nét những đặc thù về cấu trúc kinh tế và mức độ chịu tác động từ các cú sốc bên ngoài. BOE đang bước vào giai đoạn điều hành với tầm nhìn cân bằng hơn, đặt trọng tâm vào ổn định tăng trưởng, trong khi vẫn kiểm soát rủi ro lạm phát một cách thận trọng.
Hồng Lâm (Theo The Wall Street Journal)