Ngày 14/1/2016, tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) phối hợp với Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), Công ty Tài chính Phát triển Hà Lan (FMO) và Quỹ Đầu tư Dragon Capital tại Việt Nam (DCG) tổ chức Tọa đàm giới thiệu Sổ tay Hướng dẫn về giao dịch với bên liên quan dành cho các ngân hàng thương mại (NHTM) Việt Nam. Tham dự buổi tọa đàm có đại diện Lãnh đạo của hơn 30 NHTM, các đối tác liên quan và cơ quan truyền thông.
Phát biểu khai mạc buổi tọa đàm, ông Phạm Huyền Anh – Phó Chánh Thanh tra, Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng (CQTTGSNH), NHNN nhấn mạnh, trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Đảng, Nhà nước, Chính phủ, ngành Ngân hàng Việt Nam đã có những chuyển biến tích cực, góp phần ổn định vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Triển khai Đề án cơ cấu lại hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015, sau gần 04 năm thực hiện, ngành Ngân hàng về cơ bản đã đạt được các mục tiêu của Đề án. Sự an toàn, ổn định của hệ thống các TCTD đã được duy trì và cải thiện cơ bản, đã và đang thực hiện các bước cơ cấu toàn diện các NHTM yếu kém... Cùng với đó, các giải pháp xử lý nợ xấu đã phát huy tác dụng (đặc biệt là thông qua Công ty quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam) đã góp phần quan trọng nâng cao chất lượng tín dụng và giảm tỷ lệ nợ xấu. Bên cạnh các kết quả đã đạt được, các TCTD vẫn còn một số tồn tại cần được khắc phục trong thời gian tới, nhất là liên quan tới việc nâng cao năng lực quản trị, điều hành, hệ thống quản trị rủi ro.
Nâng cao năng lực quản trị là một đòi hỏi cấp thiết trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa hiện nay, nhất là trong lĩnh vực ngân hàng. Trong các vấn đề quản trị ngân hàng, vấn đề minh bạch và công bố thông tin là rất quan trọng để đảm bảo người gửi tiền, nhà đầu tư và cơ quan quản lý có thể đánh giá tình hình tài chính và mức độ lành mạnh của ngân hàng.
Trong những năm qua, mặc dù NHNN đã có những nỗ lực đáng kể nhằm đưa các nguyên tắc quản trị ngân hàng vào hệ thống khuôn khổ pháp lý và quy định trong lĩnh vực ngân hàng. Tuy nhiên, những tồn tại trong quản trị ngân hàng vẫn đòi hỏi phải liên tục khắc phục, trong đó, bên cạnh việc nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, có việc ban hành các hướng dẫn về thông lệ quốc tế tốt nhất trong quản trị ngân hàng, từng bước đưa hoạt động của hệ thống ngân hàng Việt Nam đáp ứng các tiêu chuẩn, chuẩn mực quốc tế, mà trước mắt là các chuẩn mực của Hiệp ước Basel II. Cuốn Sổ tay Hướng dẫn về giao dịch với bên liên quan dành cho các NHTM Việt Nam, mặc dù chưa bao gồm toàn bộ các nội dung có liên quan tới quản trị ngân hàng, minh bạch và công bố thông tin nhưng đã cung cấp các hướng dẫn trên cơ sở các thông lệ quốc tế tốt nhất về giao dịch giữa các bên liên quan, quản lý xung đột lợi ích, là một vấn đề rất quan trọng trong quản trị ngân hàng.
Phó Chánh Thanh tra, CQTTGSNH Phạm Huyền Anh phát biểu tại Tọa đàm
Thay mặt CQTTGSNH, ông Phạm Huyền Anh bày tỏ cảm ơn các đơn vị tài trợ, đặc biệt là Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) đã hỗ trợ xây dựng và xuất bản cuốn Sổ tay Hướng dẫn về giao dịch với bên liên quan dành cho các NHTM Việt Nam.
Tại buổi tọa đàm, bà Nguyễn Nguyệt Anh – Chuyên gia Quản trị Công ty, IFC đã giới thiệu về cuốn Sổ tay Hướng dẫn. Mục tiêu của cuốn Sổ tay này là hướng dẫn các NHTM nâng cao hiệu quả quản lý và giám sát giao dịch bên liên quan, đồng thời tăng tính minh bạch của các giao dịch bên liên quan. Ấn phẩm cung cấp cho Hội đồng quản trị và Ban Giám đốc của các ngân hàng tham thảo về những thông lệ tốt nhất và các ví dụ cụ thể về thực thi các giao dịch bên liên quan để có thể áp dụng triển khai một cách dễ dàng và hiệu quả. Theo bà Nguyễn Nguyệt Anh, giao dịch bên liên quan luôn được xem là tình huống có khả năng dẫn đến xung đột lợi ích nên cần phải được xem xét chặt chẽ. Các NHTM cần soạn thảo chính sách giao dịch bên liên quan như một phần nằm trong khung chính sách quản trị doanh nghiệp của mình.
Ông Marnix Monsfort – Giám đốc Tài chính khu vực Châu Á của FMO nhấn mạnh, khu vực ngân hàng luôn được coi là động cơ của cỗ máy tăng trưởng và có ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế. Sự sụp đổ của một ngân hàng sẽ ảnh hưởng liên hoàn đến cả hệ thống ngân hàng và toàn bộ nền kinh tế. Vì vậy, chất lượng quản trị ngân hàng luôn là yếu tố cần được quan tâm đặc biệt. Các giao dịch với bên liên quan, nếu không được thực hiện trên nguyên tắc thị trường sẽ là nguy cơ đe dọa ngành tài chính ở rất nhiều nước, không chỉ riêng Việt Nam. Các NHTM cần phải đảm bảo rằng tất cả các giao dịch bên liên quan không được thực hiện với các điều khoản và điều kiện ưu đãi hơn so với các giao dịch với các bên không liên quan trong các trường hợp tương tự.
Theo ông Dominic Scriven – Chủ tịch Công ty Quản lý Quỹ Dragon Capital, cải cách quản trị doanh nghiệp hiện nằm trong chương trình nghị sự hàng đầu của các nhà quản lý, các nhà đầu tư tổ chức và Hội đồng quản trị các công ty. Một hệ thống quản trị doanh nghiệp tốt với các thành viên Hội đồng quản trị thực sự độc lập và có năng lực cùng sự minh bạch về các giao dịch với bên liên quan là thiết yếu.
Bên cạnh đó, các diễn giả tham dự buổi tọa đàm cũng thảo luận và trao đổi về những vấn đề quan trọng khác liên quan đến Cuốn Sổ tay như: Nội dung chính của Chính sách về giao dịch với bên liên quan; Vai trò của cơ quan quản lý; Chia sẻ các thông lệ tốt từ kinh nghiệm quốc tế cũng như quan điểm từ phía các nhà đầu tư…
NH