a) Tên Đề tài: Nghiên cứu các nguồn dữ liệu mới phục vụ điều hành chính sách tiền tệ
Mã số: ĐTNH.011/22
b) Tổ chức chủ trì thực hiện: Học viện Ngân hàng
c) Chủ nhiệm và người tham gia chính:
- Chủ nhiệm: PGS.TS. Lê Văn Luyện - Nguyên Phó Giám đốc Học viện Ngân hàng.
- Thư ký: TS. Phạm Mạnh Hùng - Phó Viện trưởng, Viện Nghiên cứu khoa học Ngân hàng, Học viện Ngân hàng.
- Thành viên tham gia:
- TS. Trần Huy Tùng - Trưởng bộ môn Kinh tế đầu tư, Khoa Kinh tế, Học viện Ngân hàng.
- TS. Đặng Thị Thu Hằng - Trưởng bộ môn Quản trị Ngân hàng, Khoa Ngân hàng, Học viện Ngân hàng.
- ThS. Nguyễn Huyền Dịu - Trưởng phòng, Vụ Chính sách tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
- TS. Phạm Đức Anh - Phó Trưởng phòng, Phòng Nghiên cứu khoa học và tư vấn, Viện Nghiên cứu khoa học Ngân hàng, Học viện Ngân hàng.
- ThS. Trương Hoàng Diệp Hương - Nghiên cứu viên, Viện Nghiên cứu khoa học Ngân hàng, Học viện Ngân hàng.
- ThS. Đào Bích Ngọc - Giảng viên, Đại học Phenika.
- ThS. Lê Thị Hương Trà - Nghiên cứu viên, Viện Nghiên cứu khoa học Ngân hàng, Học viện Ngân hàng.
- ThS. Hoàng Việt Phương - Giám đốc Phát triển kinh doanh, Công ty Visa.
d) Các chủ đề nghiên cứu chính:
- Khái quát về nguồn dữ liệu phục vụ điều hành chính sách tiền tệ của Ngân hàng Trung ương.
- Thực trạng nguồn dữ liệu phục vụ cho công tác điều hành chính sách tiền tệ tại Việt Nam.
- Đề xuất các nguồn dữ liệu mới phục vụ công tác điều hành chính sách tiền tệ.
đ) Thời gian bắt đầu và thời gian kết thúc:
- Thời gian bắt đầu: Tháng 06/2022
- Thời gian kết thúc: Tháng 12/2023
e) Kinh phí thực hiện: 200 triệu đồng.
g) Kết quả thực hiện: Khá
h) Mô tả tóm tắt:
Nhằm mục tiêu nghiên cứu để xây dựng danh sách các nguồn dữ liệu mới phục vụ cho điều hành chính sách tiền tệ (CSTT), xây dựng các công cụ thu thập, phân loại, xử lý các dữ liệu và xây dựng mô hình hỗ trợ điều hành CSTT dựa trên dữ liệu mới, đề tài ĐTNH.011/22 đã triển khai các nội dung nghiên cứu cụ thể sau:
Chương 1 đã khái quát về hoạt động điều hành CSTT của ngân hàng trung ương (NHTW) và nguồn dữ liệu cho điều hành chính sách tiền tệ của NHTW. Mặc dù có nhiều cách phân loại dữ liệu sử dụng cho điều hành CSTT tại NHTW, Đề tài đã đề xuất cách phân loại dữ liệu thành 02 kiểu: dữ liệu truyền thống (bao gồm dữ liệu vĩ mô, dữ liệu khảo sát, dữ liệu từ hệ thống báo cáo thống kê và báo cáo của các tổ chức tài chính) và dữ liệu mới (dữ liệu Internet, dữ liệu thương mại hoá, dữ liệu trên thị trường tài chính và dữ liệu quản lý). Chương 1 cũng đã nghiên cứu kinh nghiệm của một số quốc gia trên thế giới về sử dụng dữ liệu mới trong điều hành CSTT và rút ra bài học về xây dựng các nguồn dữ liệu mới cho điều hành CSTT.
Chương 2 tập trung đánh giá thực trạng về nguồn dữ liệu phục vụ cho công tác điều hành CSTT tại Việt Nam. Hiện nay, NHNN tập trung sử dụng các loại dữ liệu trong điều hành CSTT như dữ liệu quốc tế, dữ liệu trong nước. Về cơ bản, các thông tin về kinh tế vĩ mô thế giới và các đối tác thương mại lớn được thu thập đều đảm bảo độ chính xác và sự cập nhật do được chiết xuất trực tiếp từ các đơn vị thống kê quốc gia và các tổ chức tài chính thế giới lớn. Hệ thống cơ sở, dữ liệu thông tin số liệu thống kê của NHNN đã đáp ứng tương đối đầy đủ các yêu cầu về số liệu phục vụ công tác điều hành CSTT. Các đơn vị thuộc NHNN chủ yếu gặp khó khăn do nguồn dữ liệu chưa đa dạng và công cụ phân tích dữ liệu, quy mô dữ liệu mới cũng là một hạn chế tương đối lớn. Trong tương lai, các đơn vị của NHNN có định hướng, kế hoạch tổng hợp hoặc sử dụng dữ liệu mới nhằm ứng dụng chủ yếu trong các công tác phân tích, đánh giá tức thời tình hình kinh tế; và trích xuất thông tin chi tiết về toàn bộ nền kinh tế từ các tập dữ liệu lớn; phân tích ngôn ngữ con người (bằng văn bản, lời nói) để đánh giá các chính sách, quy định pháp luật.
Chương 3 trình bày đề xuất các nguồn dữ liệu mới phục vụ công tác điều hành CSTT. Các giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn dữ liệu hiện nay trong điều hành CSTT bao gồm: mở rộng hơn nguồn dữ liệu kinh tế vĩ mô, thị trường tài chính, điều hành CSTT thế giới; đầu tư hệ thống công nghệ thông tin trong việc thu thập tự động các dữ liệu liên quan tới các TCTD; tăng cường chất lượng của đội ngũ nguồn nhân lực thống kê. Ngoài ra, nghiên cứu đề xuất các nguồn dữ liệu mới phục vụ công tác điều hành CSTT như xây dựng quy trình phát triển nguồn dữ liệu mới. Nghiên cứu gợi mở việc sử dụng các ứng dụng như xử lý ngôn ngữ tự nhiên; dự đoán tức thì; các ứng dụng để trích xuất thông tin chi tiết về toàn bộ nền kinh tế từ các tập dữ liệu lớn tài chính chi tiết; và các ứng dụng Suptech và Regtech. Cuối cùng, chương 3 đề xuất các kiến nghị đối với các bên liên quan như Chính phủ, Bộ Công an và Bộ Thông tin truyền thông.