Ngày 17/5/2019, tại Hà Nội, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tổ chức Hội nghị trực tuyến công bố Báo cáo tóm tắt kết quả đánh giá rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đoạn 2012-2017 và Kế hoạch hành động, giải quyết rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đoạn 2019-2020. Hội nghị do Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh chủ trì.
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh chủ trì Hội nghị
Tham dự Hội nghị tại điểm cầu trung tâm có các đại biểu là đại diện các bộ, ngành có liên quan, đại diện các đơn vị trực thuộc NHNN, đại diện các tổ chức báo cáo và hiệp hội trong lĩnh vực ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, bất động sản, kế toán, luật sư, công chứng, kinh doanh trò chơi có thưởng, chuyển tiền, kinh doanh vàng bạc đá quý... Tại các điểm cầu NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố trên toàn quốc có sự tham dự của đại diện Ban Lãnh đạo và cán bộ NHNN chi nhánh tỉnh thành phố, đại diện các tổ chức báo cáo trong lĩnh vực ngân hàng.
Đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền và tài trợ khủng bố (NRA) đã được Thủ tướng Chính phủ giao tại Kế hoạch hành động quốc gia về phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố giai đoạn 2015 – 2020 ban hành theo Quyết định 2112/QĐ-TTg ngày 25/11/2014 (Kế hoạch HĐQG), trong đó NHNN chủ trì đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, Bộ Công an chủ trì đánh giá rủi ro quốc gia về tài trợ khủng bố.
Với sự hỗ trợ kỹ thuật của Ngân hàng Thế giới (WB), Việt Nam sử dụng bộ công cụ đánh giá rủi ro về rửa tiền và tài trợ khủng bố do WB xây dựng để thực hiện đánh giá rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố. Theo đó, NHNN đã phối hợp với Bộ Công an và các bộ, ngành có liên quan trong gần 2 năm triển khai tích cực NRA với 3 cuộc họp với chuyên gia WB, hơn 20 cuộc họp của các nhóm làm việc, NHNN gửi 02 lần xin ý kiến các bộ, ngành và Văn phòng Chính phủ gửi 01 lần xin ý kiến các bộ, ngành và đến ngày 30/4/2019, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ đã ký Quyết định số 474/QĐ-TTg phê duyệt, ban hành Báo cáo đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố của Việt Nam giai đoạn 2012-2017 (Báo cáo NRA), Kế hoạch hành động giải quyết những rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đoạn 2019-2020 (Kế hoạch hành động sau NRA).
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh phát biểu khai mạc Hội nghị
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh nhấn mạnh: Triển khai theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, với vai trò là cơ quan đầu mối, NHNN đã công khai Báo cáo tóm tắt NRA trên Cổng TTĐT của NHNN (bản tiếng Anh, tiếng Việt) để các tổ chức trong và ngoài nước nghiên cứu; Có văn bản gửi các đối tượng thuộc quyền quản lý của NHNN (tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoạt động tại Việt Nam, đại lý nhận, chi trả ngoại tệ, đại lý thu đổi ngoại tệ, các trung gian thanh toán) kèm Báo cáo NRA (phần đánh giá chung, đánh giá cụ thể về đối tượng báo cáo) yêu cầu riển khai đánh giá rủi ro về rửa tiền và tài trợ khủng bố; định kỳ tiến hành rà soát, đánh giá lại và đề ra biện pháp nhằm giảm thiểu những rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố phù hợp với quy mô, tính chất hoạt động của đơn vị mình. Đồng thời, NHNN đã có văn bản gửi các bộ, ngành đề nghị triển khai các nhiệm vụ mà các bộ, ngành có liên quan được giao chủ trì tại Quyết định số 474/QĐ-TTg, bao gồm việc phổ biến Báo cáo NRA (phần có liên quan) trong nội bộ các bộ, ngành và các đối tượng báo cáo do bộ, ngành quản lý; Xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai Kế hoạch hành động sau NRA đối với các nội dung thuộc trách nhiệm của bộ, ngành mình; và có văn bản yêu cầu các đối tượng báo cáo thuộc quyền quản lý của bộ, ngành mình triển khai đánh giá rủi ro về rửa tiền, tài trợ khủng bố; định kỳ tiến hành rà soát, đánh giá lại và đề ra biện pháp nhằm giảm thiểu những rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố phù hợp với quy mô, tính chất hoạt động của đối tượng báo cáo.
Thực hiện nội dung 4 phần 3 của Kế hoạch hành động sau NRA về việc giao NHNN, Bộ Công an chủ trì phổ biến kết quả đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố đến các đơn vị có liên quan, hôm nay NHNN tổ chức Hội nghị công bố Báo cáo tóm tắt NRA.
Phó Thống đốc cho biết, đây là lần đầu tiên Việt Nam thực hiện đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền và tài trợ khủng bố. Với các thông tin, số liệu, hồ sơ vụ việc thu thập được thông qua cơ chế phối hợp trong nước và hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia, các bảng câu hỏi khảo sát, các nghiên cứu, thông tin mở (báo, tạp chí, internet); thông qua bộ công cụ của WB đã xác định được "Nguy cơ” về rửa tiền và tài trợ khủng bố cũng như “Tính dễ bị tổn thương” trong công tác phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố của Việt Nam. Báo cáo kết quả đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đoạn 2012-2017 đã xác định rủi ro rửa tiền quốc gia là TRUNG BÌNH CAO, rủi ro về tài trợ khủng bố quốc gia là THẤP. Báo cáo cũng đã xác định rủi ro rửa tiền cụ thể cho các lĩnh vực kinh tế.
"Triển khai đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền và tài trợ khủng bố là nội dung quan trọng hàng đầu để phục vụ cho đánh giá đa phương cũng như có ảnh hưởng lớn đến kết quả đánh giá đa phương của Nhóm Châu Á-Thái Bình Dương về chống rửa tiền đối với cơ chế phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố của Việt Nam vào cuối năm nay”, Phó Thống đốc nói.
Tại Hội nghị, các đại biểu đã cùng nhau thảo luận và trao đổi về các nội dung sau: Sự cần thiết và quá trình triển khai đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố của Việt Nam; Kết quả đánh giá rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố của quốc gia và theo lĩnh vực; Kế hoạch hành động giải quyết rủi ro trong lĩnh vực ngân hàng.
Ông Phạm Gia Bảo – Phó Cục trưởng Cục Phòng chống rửa tiền trình bày tại Hội nghị
Với sự tham gia của đại diện nhiều lĩnh vực, ngành nghề, Hội nghị đã truyền tải những thông tin hữu ích về các kết quả chính của hoạt động đánh giá rủi ro quốc gia, thông qua đó nâng cao nhận thức của các bộ, ngành, lĩnh vực trong nền kinh tế đối với công tác phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố để triển khai có hiệu quả Kế hoạch hành động giải quyết những rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố giai đoạn 2019-2020.
Phát biểu kết luận Hội nghị, Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh cho rằng, chương trình Hội nghị đã hoàn thành đúng các mục tiêu đề ra, góp phần triển khai Quyết định số 474/QĐ-TTg ngày 30/4/2019 của Thủ tướng Chính phủ.
Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh nhấn mạnh, việc triển khai đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố là một yêu cầu đầu tiên (Khuyến nghị số 1) trong 40 Khuyến nghị của FATF và là yêu cầu bắt buộc đối với các quốc gia khi triển khai cơ chế phòng, chống rửa tiền, chống tài trợ khủng bố. Kết quả đánh giá rủi ro quốc gia sẽ là một nội dung quan trọng phục vụ cho đánh giá đa phương của Nhóm Châu Á – Thái Bình Dương về chống rửa tiền đối với cơ chế chống rửa tiền và chống tài trợ khủng bố của Việt Nam trong năm 2019 này. Kết quả của đánh giá cũng là một nguồn thông tin quan trọng để xây dựng báo cáo tuân thủ kỹ thuật và báo cáo đánh giá tính hiệu quả của Việt Nam.
Phó Thống đốc đề nghị các bộ, ngành có liên quan khẩn trương xây dựng kế hoạch và tổ chức triển khai Kế hoạch hành động sau NRA đối với các nội dung thuộc trách nhiệm của bộ, ngành mình; Đồng thời có các hình thức, biện pháp tuyên truyền kết quả NRA đến các đối tượng báo cáo thuộc quyền quản lý của bộ, ngành mình và có văn bản yêu cầu các đối tượng báo cáo thuộc quyền quản lý của bộ, ngành mình triển khai đánh giá rủi ro về rửa tiền, tài trợ khủng bố. Bên cạnh đó, tổng hợp kết quả triển khai, kịp thời gửi về NHNN để tiếp tục hoàn thiện báo cáo đánh giá tính hiệu quả của cơ chế phòng, chống rửa tiền, tài trợ khủng bố để gửi cho APG trong đầu tháng 7/2019 cũng như phục vụ quá trình giải trình về các nội dung báo cáo đã gửi APG theo đề nghị của đoàn đánh giá. Mặt khác, phối hợp với các Hiệp hội để tổ chức tuyên truyền sâu rộng việc triển khai các nội dung có liên quan trong Quyết định 474 nêu trên của Thủ tướng Chính phủ trong ngành mình..
Cũng tại Hội nghị, Phó Thống đốc yêu cầu Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng tiếp thu ý kiến của các đại biểu tại Hội nghị ngày hôm nay, khẩn trương hoàn thiện để gửi lấy ý kiến các đơn vị thuộc NHNN đối với dự thảo Kế hoạch hành động giải quyết những rủi ro trong lĩnh vực NHNN, trình báo cáo Thống đốc ký ban hành; Chủ trì phối hợp với các Vụ, Cục và NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố triển khai các nhiệm vụ được giao theo đúng tiến độ; Đầu mối tham mưu cho NHNN trong việc phối hợp với các bộ, ngành triển khai các hành động theo Quyết định số 474; Đầu mối đôn đốc các tổ chức báo cáo triển khai những nhiệm vụ được giao trong Kế hoạch hành động sau khi được Thống đốc phê duyệt.
Các Vụ, Cục thuộc NHNN và NHNN chi nhánh tỉnh, thành phố khẩn trương góp ý cho dự thảo Kế hoạch; Tích cực chủ động triển khai những nhiệm vụ được giao trong kế hoạch hành động sau khi được Thống đốc phê duyệt.
Về phía các tổ chức báo cáo, Phó Thống đốc đề nghị các đối tượng báo cáo (không chỉ trong lĩnh vực ngân hàng mà cả các lĩnh vực khác) chủ động truy câp Cổng TTĐT của NHNN để có thông tin kết quả đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền, tài trợ khủng bố và tổ chức triển khai đánh giá rủi ro về rửa tiền và tài trợ khủng bố tại đơn vị mình và đề ra biện pháp nhằm giảm thiểu những rủi ro rửa tiền, tài trợ khủng bố được phát hiện quá đánh giá phù hợp với quy mô, tính chất hoạt động của đơn vị mình.
NH