Điều hành thị trường mở đảm bảo hài hòa các mục tiêu

Điều hành thị trường mở đảm bảo hài hòa các mục tiêu

Nguyễn Vũ

Trong tuần qua, diễn biến đáng chú ý là NHNN tăng quy mô giao dịch và lãi suất trên thị trường mở (OMO). Phiên giao dịch ngày 22/5, NHNN đã cho 9 thành viên thị trường vay gần 25.000 tỷ đồng thông qua kênh cầm cố giấy tờ có giá với kỳ hạn 7 ngày và lãi suất 4,5%/năm, tăng thêm 0,25 điểm %. Đây là lần thứ hai NHNN tăng lãi suất này trong vòng 1 tháng qua.

Ngày 23/5, quy mô hoạt động cho vay cầm cố giấy tờ có giá trên kênh OMO tăng gần gấp 2 lần so với phiên trước. Có 8 thành viên thị trường đã vay nhà điều hành gần 43.064 tỷ đồng với kỳ hạn 14 ngày và lãi suất là 4,5%/năm - mức trúng thầu cao nhất trong nhiều năm trở lại đây. Như vậy, kỳ hạn cho vay trên kênh OMO cũng đã tăng từ 7 ngày trong các phiên trước đó lên 14 ngày trong phiên 23/5, trong khi lãi suất vẫn giữ nguyên so với phiên 22/5 ở 4,5%/năm.

Hoạt động phát hành tín phiếu cũng tiếp tục được nhà điều hành thực hiện trong tuần qua. Đáng chú ý, lãi suất trúng thầu tín phiếu đã tăng từ mức 4%/năm trong phiên 22/5 lên 4,2%/năm phiên 23/5 (tăng 0,3 điểm phần trăm/năm so với phiên đầu tuần). Đây cũng là mức lãi suất cao nhất từ tháng 3/2023.

Ông Đinh Đức Quang - Giám đốc điều hành Khối kinh doanh tiền tệ, Ngân hàng UOB Việt Nam nhận định, động thái của NHNN trên thị trường mở OMO không chỉ là tăng lãi suất cầm cố 0,25 điểm % mà còn đi kèm cả hoạt động phát hành tín phiếu, điều tiết thanh khoản của TCTD. Đây là hoạt động bình thường và hiện thanh khoản của thị trường vẫn đang rất ổn.

Việc điều hành lãi suất này, theo ông Quang, cho thấy cơ quan quản lý điều chỉnh mức lãi suất đang hoạt động trên thị trường ở mức hài hòa so với mức lãi suất trong khu vực và trên thế giới, chứ không phải là biểu hiện của việc thắt chặt, đảo chiều chính sách tiền tệ.

Chung quan điểm, chuyên gia của CTCK Maybank nhận định, đây là một trong những nghiệp vụ của cơ quan quản lý dùng để kéo lãi suất VND trên thị trường liên ngân hàng lên, giảm chênh lệch lãi suất USD và VND, từ đó giảm áp lực đầu cơ USD và giảm áp lực tỷ giá USD/VND.

Dù có dấu hiệu tăng trong hơn 1 tháng trở lại đây, nhưng hiện mặt bằng lãi suất huy động có kỳ hạn dưới 6 tháng của hầu hết ngân hàng vẫn cách khá xa mức trần quy định là 4,75%/năm, nên có lẽ NHNN thấy rằng cũng chưa cần thiết phải tăng lãi suất điều hành. Thay vào đó, nhà điều hành lựa chọn lãi suất OMO vừa giúp NHTW đưa ra định hướng về mức lãi suất thị trường, giảm áp lực lên tỷ giá, hạn chế tác động đến lãi suất huy động trên thị trường 1. Nhất là trong bối cảnh nền kinh tế vẫn còn khó khăn, bản thân các ngân hàng cũng không muốn tăng lãi suất cho vay ảnh hưởng đến chi phí tài chính khiến cho khó khăn của doanh nghiệp chồng chất lên. Mục tiêu giữ ổn định lãi suất tiền gửi, đảm bảo chi phí đầu vào của các ngân hàng ở mức hợp lý có ý nghĩa rất quan trọng.

Có thể nói, trong bối cảnh hiện tại, điều hành lãi suất VND ra sao để hài hòa với mức lãi suất USD neo cao, đi cùng với đó còn rất nhiều nhiệm vụ: thúc đẩy tín dụng hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, kiểm soát lạm phát, ổn định tỷ giá… là bài toán phức tạp đối với nhà điều hành. Đặc biệt trước tình hình lạm phát có thể đối mặt với áp lực trở lại, lãi suất cũng sẽ chịu sức ép tương ứng.

Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 4/2024 đã tăng 4,4% so với cùng kỳ năm trước, trong đó riêng giá xăng dầu tăng theo giá nhiên liệu thế giới đã đẩy nhóm hàng hóa dịch vụ như giao thông tăng đến 1,95% trong tháng vừa qua. Việc điều chỉnh giá một loạt mặt hàng do Nhà nước quản lý trong năm nay như dịch vụ y tế, giáo dục hay điện cũng sẽ có những tác động đáng kể lên lạm phát.

Cũng bởi vậy, trong tuần qua, NHNN đã có văn bản 4317/NHNN-VP về việc triển khai Chỉ thị 14/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Tại văn bản này, Thống đốc yêu cầu Thủ trưởng các đơn vị trong toàn ngành Ngân hàng quán triệt và tổ chức thực hiện đầy đủ, nghiêm túc các chỉ đạo tại Chỉ thị 14 để tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ, tín dụng hiệu quả, phù hợp với mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Thống đốc NHNN đề nghị Thủ trưởng các đơn vị quán triệt, thực hiện quyết liệt các nhiệm vụ được giao và chịu trách nhiệm trước Thống đốc, các cấp có thẩm quyền về việc triển khai các nhiệm vụ tại cơ quan, đơn vị phụ trách.