Open API mở ra cánh cửa tương lai cho ngành Ngân hàng

Open API mở ra cánh cửa tương lai cho ngành Ngân hàng

Quỳnh Trang

Tại Việt Nam, việc triển khai giao diện lập trình ứng dụng mở (Open API) vẫn đang ở giai đoạn đầu, nhưng đã có những bước tiến đáng kể. Nhiều ngân hàng lớn đã bắt đầu mở cửa dữ liệu của mình cho các đối tác Fintech và các bên thứ ba, với hy vọng tạo ra các dịch vụ tài chính mới và tiện lợi hơn cho khách hàng.

Đơn cử như VietinBank đã phát triển nền tảng chia sẻ giao diện lập trình ứng dụng mở với tên gọi VietinBank iConnect. Sau 5 năm triển khai, ngân hàng đã cung cấp dịch vụ số cho hàng trăm đối tác thuộc nhiều lĩnh vực ngành nghề khác nhau như Fintech, bán lẻ, FMCG… thông qua kết nối Open API, xử lý trung bình trên 300 triệu giao dịch tài chính/năm, thuộc nhiều nhóm sản phẩm tài chính đa dạng như dịch vụ tài khoản, thu chi hộ, thanh toán, quản lý dòng tiền.

Đại diện ngân hàng cho biết, trong xu thế phát triển công nghệ hiện nay, API là giao thức kết nối quan trọng có tính ứng dụng cao, giúp cho việc chia sẻ dữ liệu và xây dựng giải pháp công nghệ cũng như quá trình tương tác giữa các hệ thống trở nên thuận tiện và thông suốt. Quá trình kết nối, chia sẻ dữ liệu dựa trên API sẽ giúp cho ngân hàng và đối tác tạo nên các giải pháp công nghệ mới, sản phẩm dịch vụ liên kết tận dụng được ưu thế và đặc thù riêng có của hệ sinh thái mỗi bên.

Cũng nhanh chóng tiếp cận với Open API, tại BIDV, ông Trần Long - Phó Tổng Giám đốc cho biết, với BIDV Open API - “ngân hàng tích hợp” sẽ tạo ra những giải pháp tài chính và trải nghiệm tuyệt vời cho khách hàng khi mua sắm, thanh toán, kinh doanh và quản lý tài chính trên không gian số. Ước tính đến năm 2025, khoảng 500.000 khách hàng doanh nghiệp, 1 triệu khách hàng tiểu thương và hàng triệu khách hàng cá nhân sẽ được cung cấp các tiện ích từ hệ thống BIDV Open API.

Không chỉ là linh hồn của ngân hàng mở, theo chuyên gia từ FPT, ứng dụng Open API còn mở rộng ra toàn bộ nền kinh tế như Open Finance, Open Data. Thông qua giao diện Open API, hệ thống ngân hàng có thể kết nối, cung cấp toàn bộ cho các chủ thể của nền kinh tế, không chỉ giới hạn trong ngành Fintech, tài chính mà còn đến các công ty bán lẻ, công ty dịch vụ logistics, từ đó cung cấp dịch vụ ngân hàng cho toàn thể người dân. Trên thế giới, ít nhất 87% quốc gia đã triển khai các hình thức khác nhau của ngân hàng mở thông qua giao diện lập trình ứng dụng mở (Open Banking API). Chỉ riêng ở châu Âu, có ít nhất 410 nhà cung cấp dịch vụ trực tuyến được phép truy cập dữ liệu của ngân hàng mở.

Những kết quả tích cực là thấy rõ, tuy nhiên ông Vũ Anh Đức - Phó Giám đốc Trung tâm Nền tảng và Định danh số, Công ty TNHH Hệ thống Thông tin FPT IS nhận định, mô hình Open Banking hay Open API tại Việt Nam còn mang tính riêng lẻ, phần lớn do ngân hàng và đối tác tự xây dựng dựa trên nhu cầu của nhau. Quá trình triển khai vẫn còn tồn tại ba thách thức lớn cần tháo gỡ để tự tin đi theo hướng ngân hàng mở đó là: quản trị dữ liệu; an toàn bảo mật; nền tảng và chuẩn dữ liệu kỹ thuật. Trong khi đó, nhu cầu của khách hàng rất lớn và mong muốn của các TCTD, doanh nghiệp cũng rất nhiều.

Còn ông Nguyễn Bá Diệp - Đồng sáng lập MoMo, lại ví von Open API như đường cao tốc để ngân hàng và Fintech kết nối với nhau dễ dàng. Nhưng nếu đường cao tốc mà thiếu đèn xanh, đèn đỏ, thiếu biển chỉ dẫn thì rất dễ dẫn tới hỗn loạn. Trong khi đó, việc phải đảm bảo an toàn thông tin, dữ liệu khách hàng vẫn luôn là tiêu chí hàng đầu của các ngân hàng từ trước đến nay. “Yếu tố này càng phải được giám sát chặt chẽ, giảm thiểu rủi ro vận hành phát sinh trong quá trình triển khai Open Banking”, ông Diệp nhấn mạnh.

Trước yêu cầu từ thực tiễn, NHNN đang lấy ý kiến dự thảo thông tư về triển khai giao diện lập trình ứng dụng mở trong ngành Ngân hàng. Theo cơ quan soạn thảo, Open API là một trong những công nghệ đột phá gắn với Cách mạng công nghiệp 4.0. Công nghệ này đã được một số ngân hàng Việt Nam nghiên cứu, triển khai ứng dụng vào hoạt động thanh toán, nhận biết khách hàng điện tử, cung ứng sản phẩm, dịch vụ tài chính sáng tạo. Tuy nhiên, Open Banking, Open API là một lĩnh vực mới cả về kỹ thuật và pháp lý ở Việt Nam và trên thế giới. Các thách thức khi triển khai Open API không chỉ là vấn đề công nghệ mà còn là thay đổi nhận thức và khung pháp lý.

Hiện nay, có một số ngân hàng đã triển khai giải pháp Open API. Tuy nhiên tại Việt Nam chưa có tiêu chuẩn kỹ thuật chung quy định về nội dung này. Chính vì vậy, Cục Công nghệ thông tin (NHNN) đã khảo sát tình hình triển khai tiêu chuẩn kỹ thuật, danh mục các hàm Open API tại các đơn vị trong ngành, tham khảo các tiêu chuẩn quốc tế để từ đó đưa ra bộ tiêu chuẩn kỹ thuật và danh mục hàm Open API dùng chung cho ngành Ngân hàng. Ngoài ra, tại dự thảo thông tư cũng đưa ra lộ trình triển khai Open API phù hợp cho ngành Ngân hàng. Bởi lẽ hiện nay đã có một số ngân hàng triển khai Open API, tuy nhiên số lượng ngân hàng chưa triển khai Open API vẫn chiếm số lượng lớn. Do đó, để có thể triển khai thành công Open API trong ngành Ngân hàng thì cần có một lộ trình rõ ràng và phù hợp với thị trường Việt Nam.

Các chuyên gia kỳ vọng hành lang pháp lý này sẽ sớm được thông qua để có thể tạo thành một cú hích Open API áp dụng rộng rãi trong hệ thống tài chính, ngân hàng, tạo ra những sản phẩm tiện ích vượt trội cho người dùng.

 

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, bám sát tình hình kinh tế vĩ mô trong và ngoài nước, từ đó toàn Ngành nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ đã đề ra của năm 2024.

NHNN sẽ tiếp tục điều hành lãi suất phù hợp với cân đối vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ; tiếp tục chỉ đạo các TCTD tiết giảm chi phí để giảm mặt bằng lãi suất cho vay. Điều hành tỷ giá linh hoạt nhằm ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát. Đồng thời, điều hành tăng trưởng khối lượng và cơ cấu tín dụng hợp lý, đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế…