ECB điều chỉnh chính sách trong bối cảnh lạm phát hạ nhiệt

Ảnh minh họa. (Nguồn: Internet)

Ngày 05/6/2025, ECB quyết định giảm lãi suất chủ chốt thêm 0,25 điểm phần trăm xuống 2,00%, đánh dấu lần hạ lãi suất thứ tám kể từ tháng 6/2024. Động thái này được nhiều chuyên gia dự báo từ trước, trong bối cảnh lạm phát Khu vực đồng Euro lần đầu tiên giảm xuống dưới mục tiêu 2% kể từ tháng 9 năm ngoái, chủ yếu do giá năng lượng hạ nhiệt và đà tăng của dịch vụ chững lại.

Theo ECB, việc giảm lãi suất lần này dựa trên đánh giá cập nhật về triển vọng lạm phát và mức độ lan tỏa của chính sách tiền tệ. Với lạm phát cơ bản đang tiệm cận mục tiêu trung hạn, ECB cho biết sẽ tiếp tục theo sát dữ liệu kinh tế để điều chỉnh chính sách phù hợp, đồng thời để ngỏ khả năng điều chỉnh thêm nếu bối cảnh kinh tế thay đổi.

Quyết định này được đưa ra chỉ một ngày sau khi ECB và Ủy ban châu Âu bật đèn xanh cho Bulgaria gia nhập Khu vực đồng Euro vào năm 2026, khiến quốc gia này trở thành thành viên thứ 21 của khối tiền tệ chung sau khi Croatia gia nhập vào năm 2023.

Những thay đổi về lãi suất chủ chốt của ECB

ECB đã bắt đầu chu kỳ cắt giảm lãi suất vào tháng 6/2024, tạm dừng trong tháng 7 và nối lại các điều chỉnh lãi suất vào tháng 9 với các đợt cắt giảm liên tiếp 0,25 điểm phần trăm tại mỗi cuộc họp chính sách tiền tệ.

Kể từ ngày 11/6/2025, 3 mức lãi suất chủ chốt của ECB sẽ được điều chỉnh như sau: Lãi suất tiền gửi: 2,00%; Lãi suất tái cấp vốn chính: 2,15%; Lãi suất cho vay cận biên: 2,40%

ECB là ngân hàng trung ương lớn đầu tiên ở châu Âu đưa ra quyết định chính sách tiền tệ trong tháng này. Vào ngày 19/6/2025, Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) và Ngân hàng Quốc gia Thụy Sĩ (SNB) sẽ công bố các quyết định chính sách tiền tệ. Trong khi lạm phát tại Anh vẫn ở mức cao và BoE được dự đoán sẽ giữ nguyên lãi suất thì Thụy Sĩ đang đối mặt với giảm phát và SNB được kỳ vọng sẽ cắt giảm lãi suất chủ chốt xuống 0% trong bối cảnh tiền Franc Thụy Sĩ tăng mạnh và lạm phát tháng 5/2025 giảm xuống -0,1%. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sẽ công bố quyết định chính sách một ngày trước đó, nhưng đa số chuyên gia dự đoán là sẽ giữ nguyên lãi suất, dù chịu không ít áp lực từ Tổng thống Donald Trump kêu gọi nới lỏng chính sách tiền tệ.

Hình 1: Bảng lãi suất chính của các NHTW

Nguồn: BOE, ECB, NHTW Thụy Điển (RB) và SNB. Dữ liệu cập nhật tới 05/6/2025.

ECB điều chỉnh triển vọng lạm phát

ECB cũng đã điều chỉnh giảm dự báo lạm phát trong bối cảnh giá năng lượng hạ nhiệt và đồng Euro mạnh lên. Cụ thể, lạm phát trung bình được dự báo ở mức 2,0% cho năm 2025 (so với 2,3% trước đó), 1,6% cho năm 2026 và quay lại mức 2,0% vào năm 2027.

Dự báo tăng trưởng GDP của Khu vực đồng Euro được giữ ổn định cho năm 2025 ở mức 0,9%, giảm nhẹ xuống 1,1% trong năm 2026 và đạt 1,3% vào năm 2027. ECB cho biết, số liệu quý I/2025 tích cực hơn kỳ vọng nhờ tiêu dùng phục hồi và xuất khẩu sớm sang Mỹ. Tuy nhiên, triển vọng cho phần còn lại của năm vẫn còn thận trọng do những bất định từ chính sách thương mại toàn cầu.

Dữ liệu sản xuất quý I/2025 cũng ghi nhận tín hiệu phục hồi, với sản lượng công nghiệp tăng 4,7% nhờ xuất khẩu tăng trước thời điểm Mỹ áp thuế. Các khảo sát mới nhất cho thấy niềm tin đang dần cải thiện, hỗ trợ bởi giá năng lượng giảm, đầu tư công gia tăng trong lĩnh vực quốc phòng và hạ tầng, cùng các gói kích thích tài khóa tại một số nền kinh tế lớn trong khu vực.

Thị trường điều chỉnh kỳ vọng về việc cắt giảm lãi suất vào tháng 7/2025

Thị trường tài chính châu Âu đang điều chỉnh lại kỳ vọng về chính sách tiền tệ sau quyết định giảm lãi suất gần đây của ECB. Cụ thể, khả năng xảy ra một đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo vào tháng 7/2025 đã được thị trường nhận định là 45%. Đồng thời, lãi suất cuối kỳ dự kiến cho tháng 12 cũng được điều chỉnh nhẹ, từ 1,58% lên 1,63%, cho thấy kỳ vọng rằng ECB sẽ tiếp tục nới lỏng chính sách một cách dè dặt hơn trong thời gian tới.

Trong bối cảnh lạm phát đang quay về gần mức mục tiêu 2% và áp lực giá đang hạ nhiệt, giới phân tích nhận định ECB vẫn còn dư địa để điều chỉnh chính sách theo hướng hỗ trợ tăng trưởng. Tuy nhiên, sự phân hóa trong quan điểm chuyên gia cho thấy không có một lộ trình thống nhất rõ ràng.

Theo Mathieu Savary, chiến lược gia trưởng khu vực châu Âu tại BCA Research, việc tăng trưởng tiền lương chậm lại và những rủi ro suy giảm hoạt động kinh tế đang gia tăng sẽ giữ ECB trong quỹ đạo nới lỏng. Tuy vậy, với mặt bằng lãi suất hiện tại được đánh giá là khá trung tính, ECB có thể giảm nhịp độ điều hành, giới hạn ở mức một lần giảm 25 điểm cơ bản mỗi quý cho đến cuối năm 2025, đưa lãi suất tiền gửi xuống khoảng 1,5%.

Trong khi đó, Carsten Brzeski của Ngân hàng ING (Hà Lan) cho rằng khả năng lạm phát thấp hơn mục tiêu đang hiện hữu rõ ràng hơn và ECB nhiều khả năng sẽ còn thực hiện thêm các bước đi nới lỏng tiếp theo. Ông nhận định áp lực lạm phát đang giảm nhanh hơn kỳ vọng, củng cố cơ sở cho các điều chỉnh tiếp theo trong chính sách.

Ngược lại, một số ý kiến thiên về thận trọng hơn. David Zahn - Giám đốc bộ phận trái phiếu châu Âu tại Franklin Templeton, cho rằng ECB có thể tạm dừng chu kỳ cắt giảm lãi suất trong mùa hè để theo dõi thêm các yếu tố như rủi ro thương mại và sức chống chịu nội tại của khu vực. Ông nhấn mạnh rằng lập trường chính sách hiện nay vẫn ở trạng thái thận trọng, và các yếu tố trung và dài hạn như tái cân đối tài khóa hay những trở lực từ bên ngoài sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình định hướng điều hành sắp tới.

Cùng quan điểm đó, bà Anne Beaudu - Phó giám đốc chiến lược toàn cầu tại Amundi, nhận định chu kỳ cắt giảm lãi suất của ECB có thể đang tiệm cận giai đoạn cuối. Theo bà, mặt bằng lãi suất hiện tại đã tiến gần mức trung lập, đồng thời thị trường cũng đã phần lớn phản ánh kỳ vọng về các đợt cắt giảm tiếp theo, đặc biệt là ở kỳ hạn ngắn của đường cong lợi suất trái phiếu.

Trong bối cảnh nền kinh tế Khu vực đồng Euro vẫn đang phục hồi với tốc độ khiêm tốn và lạm phát có dấu hiệu được kiểm soát, các bước đi tiếp theo của ECB có thể sẽ được tính toán kỹ lưỡng hơn, với trọng tâm là đảm bảo sự cân bằng giữa ổn định giá cả và hỗ trợ tăng trưởng./.

VD (Theo Morningstar)