Sự trỗi dậy của Stablecoin (tiền mã hóa ổn định) đang định hình lại ranh giới giữa công nghệ tài chính và chính sách tiền tệ toàn cầu. Từ công cụ giao dịch trong thế giới tiền mã hóa, Stablecoin nay đã trở thành một phần của hệ thống tài chính, tác động trực tiếp đến cung tiền, lãi suất và vai trò của đồng đô la. Phát biểu của Thống đốc Fed Stephen I. Miran ngày 07/11/2025 tại Hội nghị Thượng đỉnh BCVC 2025, Câu lạc bộ Harvard của Thành phố New York, Hoa Kỳ cho thấy, “cơn dư thừa Stablecoin” có thể trở thành biến số chiến lược mà mọi ngân hàng trung ương buộc phải tính đến trong điều hành chính sách của thập kỷ tới.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
Một khuôn khổ pháp lý mới và vai trò ngày càng lớn của Stablecoin
Theo Thống đốc Stephen I. Miran, việc Quốc hội Mỹ thông qua Đạo luật GENIUS (Guiding and Establishing National Innovation for U.S. Stablecoins Act) năm nay đã mở ra một khung pháp lý chính thống và minh bạch cho thị trường Stablecoin. Quy định yêu cầu các nhà phát hành phải bảo đảm dự trữ 100% bằng tài sản an toàn và có tính thanh khoản cao như tiền gửi ngân hàng, trái phiếu Kho bạc ngắn hạn hoặc repo đảo ngược được bảo đảm bằng trái phiếu Chính phủ Mỹ.
Điều này, theo ông Stephen I. Miran, không chỉ củng cố tính ổn định của Stablecoin mà còn biến chúng thành một kênh cầu mới đối với trái phiếu Kho bạc Mỹ, góp phần hạ chi phí đi vay của Chính phủ. Ông Stephen I. Miran cho rằng, đây là bước hợp pháp hóa cần thiết để tích hợp Stablecoin vào hệ thống thanh toán quốc gia, đồng thời hạn chế rủi ro hệ thống và nguy cơ “chạy rút tiền” trong lĩnh vực tài sản số.
Stablecoin - “đô la kỹ thuật số” của thế giới mới nổi
Với hơn 90% Stablecoin được định danh bằng USD, Thống đốc Stephen I. Miran cho rằng sự phát triển của chúng đang mở rộng tầm ảnh hưởng của đồng đô la ra ngoài biên giới Mỹ, đặc biệt tại các nền kinh tế mới nổi (EMEs) nơi việc tiếp cận USD còn hạn chế. Nhờ công nghệ blockchain, người dân ở những quốc gia có kiểm soát vốn hoặc hệ thống ngân hàng yếu có thể nắm giữ, giao dịch và tiết kiệm bằng USD một cách dễ dàng hơn bao giờ hết.
Điều này có thể coi là một làn sóng “đô la hóa kỹ thuật số”, trong đó Stablecoin đóng vai trò như cầu nối phi chính thức giữa hệ thống tài chính toàn cầu và các nền kinh tế bị cô lập. Sự tiện lợi và chi phí thấp của Stablecoin khiến chúng trở thành phương tiện thanh toán và tích trữ hấp dẫn ở những nơi mà đồng nội tệ mất giá hoặc thiếu niềm tin vào ngân hàng truyền thống.
Tác động dài hạn đến chính sách tiền tệ Mỹ
Điểm đáng chú ý nhất trong bài phát biểu là cảnh báo của Miran về ảnh hưởng của Stablecoin đến lãi suất trung lập (r*) - mức lãi suất “cân bằng tự nhiên” của nền kinh tế. Khi Stablecoin phát triển mạnh và được bảo đảm bằng tài sản Mỹ, nguồn cầu mới đối với trái phiếu Kho bạc sẽ làm tăng lượng vốn khả dụng và kéo r* xuống thấp hơn.
Theo nghiên cứu mà ông Stephen I. Miran dẫn lại, nếu Stablecoin đạt mức phổ biến rộng, r* có thể giảm tới 40 điểm cơ bản (0,4%). Với quy mô phát hành dự báo đạt 1 - 3 nghìn tỷ USD vào cuối thập kỷ này, tác động này tương đương 30 - 60% quy mô của “cơn dư thừa tiết kiệm toàn cầu” từng làm giảm mạnh lợi suất trái phiếu Mỹ giai đoạn 2000 - 2008.
Hệ quả là, Fed có thể phải duy trì lãi suất chính sách ở mức thấp hơn trong dài hạn để phù hợp với r* mới. Tuy nhiên, điều này cũng khiến nguy cơ chạm giới hạn lãi suất 0% (Zero Lower Bound) xuất hiện thường xuyên hơn, làm hạn chế khả năng nới lỏng khi kinh tế suy yếu - trong khi khả năng thắt chặt vẫn nguyên vẹn.
Đô la mạnh hơn, chu kỳ toàn cầu gắn kết hơn
Thống đốc Stephen I. Miran cũng lưu ý rằng dòng vốn quốc tế chảy vào Stablecoin bằng USD có thể làm đồng đô la mạnh lên, qua đó gia tăng sự đồng bộ của chu kỳ kinh tế toàn cầu. Khi nhiều quốc gia trở nên phụ thuộc vào Stablecoin định danh bằng USD, tác động lan tỏa của chính sách Fed sẽ sâu rộng hơn, trong khi tỷ giá mất dần vai trò như “bộ giảm xóc” cho những cú sốc kinh tế nội địa.
Thách thức mới cho Fed trong thập kỷ tới
Thông điệp chiến lược mà Thống đốc Stephen I. Miran đưa ra tại Hội nghị Thượng đỉnh BCVC 2025, Câu lạc bộ Harvard của Thành phố New York ngày 07/11/2025, đó là, Stablecoin không còn là hiện tượng công nghệ, mà là một lực lượng cấu trúc đang định hình lại nền tài chính toàn cầu. Với khung pháp lý mới, Stablecoin vừa củng cố vai trò thống trị của USD, vừa tạo ra những thách thức mới cho Fed trong việc xác định lãi suất trung lập, điều hành chính sách và duy trì ổn định tài chính.
Thống đốc Stephen I. Miran nhấn mạnh, “sự bùng nổ Stablecoin có thể trở thành con voi nhiều nghìn tỷ USD trong căn phòng của các nhà hoạch định chính sách tiền tệ”. Và khi con voi ấy lớn lên, Fed sẽ phải học cách sống chung với nó, hoặc chính sách tiền tệ truyền thống sẽ phải thích nghi với một trật tự tài chính mới.
Hàm ý chính sách
Một là, các ngân hàng trung ương cần xây dựng khung pháp lý và chuẩn mực giám sát riêng cho Stablecoin, bảo đảm chúng được phát hành dựa trên tài sản bảo chứng minh bạch, có cơ chế kiểm toán độc lập và khả năng quy đổi ổn định. Điều này giúp ngăn ngừa rủi ro thanh khoản, gian lận và tác động lây lan tới hệ thống tài chính truyền thống.
Hai là, cần triển khai hệ thống giám sát kỹ thuật số theo thời gian thực đối với dòng vốn và hoạt động phát hành - mua lại (mint-redeem) của Stablecoin, nhằm phát hiện sớm rủi ro biến động giá hoặc mất cân đối tài sản bảo chứng.
Ba là, thay vì đối đầu, ngân hàng trung ương nên hướng tới mô hình đồng tồn tại giữa Stablecoin được cấp phép và đồng tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương (CBDC), qua đó duy trì vai trò trung tâm của đồng tiền pháp định đồng thời khuyến khích đổi mới trong thanh toán.
Bốn là, cần tăng cường hợp tác quốc tế và liên cơ quan, thiết lập các tiêu chuẩn xuyên biên giới về lưu hành, bảo chứng và quản lý rủi ro Stablecoin. Đây là nền tảng để đảm bảo ổn định tài chính toàn cầu, hạn chế cạnh tranh pháp lý giữa các quốc gia và duy trì niềm tin vào hệ thống tiền tệ số.
Tài liệu tham khảo:
1. Stephen I. Miran (2025), “A Global Stablecoin Glut: Implications for Monetary Policy”, a speech at the BCVC Summit 2025, Harvard Club of New York City, New York, New York.
2. Stephen I. Miran (2025), "Nonmonetary Forces and Appropriate Monetary Policy," speech delivered at the Economic Club of New York, New York, September 22.
3. Marina Azzimonti and Vincenzo Quadrini (2024), "Digital Assets and the Exorbitant Dollar Privilege (PDF)" AEA Papers and Proceedings, vol. 114 (May), pp. 153–56.
Hiền Mai