Hình thức thanh toán kỹ thuật số sẽ gia tăng cả về số lượng và chất lượng khi hệ sinh thái số tại Việt Nam được đồng bộ. Đây là nội dung được thảo luận tại Toạ đàm Thanh toán 2019: Xây dựng hệ sinh thái thanh toán kỹ thuật số do Hiệp hội Ngân hàng (HHNH) Việt Nam và Tập đoàn OpenWay tổ chức vào ngày 16/11/2019 tại Hà Nội.
Toàn cảnh Tọa đàm
Tham dự Tọa đàm có ông Nguyễn Toàn Thắng – Tổng Thư ký HHNH Việt Nam; ông Phạm Tiến Dũng – Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN); đại diện lãnh đạo Công ty Cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) và bà Maria Vinogradova, Giám đốc Chiến lược và Dự báo Thị trường Tập đoàn OpenWay. Ngoài ra, sự kiện còn có sự tham gia của hơn 120 chuyên gia thanh toán hàng đầu Việt Nam, các đơn vị trung gian thanh toán, các công ty Fintech...
Toạ đàm Thanh toán 2019 bao gồm 4 phần tách biệt là (i) Sự thay đổi trong bối cảnh thanh toán hiện nay trên toàn cầu cũng như thực tiễn tại Việt Nam; (ii) Các công nghệ mới tạo nên sự chuyển đổi số; (iii) Việc thực thi các chiến lược kỹ thuật số; (iv) Vượt qua các thách thức trong quá trình số hoá thanh toán tại Việt Nam. Xoay quanh cách thức xây dựng hệ sinh thái kỹ thuật số, các phiên tham luận tại tọa đàm sẽ phân tích những mô hình dịch vụ thanh toán số đã thành công dưới góc nhìn của các chuyên gia tới từ châu Âu; công nghệ điện toán đám mây trong thanh toán thời kỳ 4.0; ứng dụng công nghệ để vượt qua rào cản về cơ sở hạ tầng nhằm tiếp cận người tiêu dùng ở mọi vùng miền...
Ông Nguyễn Toàn Thắng - Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam phát biểu tại Tọa đàm
Phát biểu tại Tọa đàm, ông Nguyễn Toàn Thắng, Tổng thư ký HHNH Việt Nam cho rằng: “Cùng với xu thế chung của các ngân hàng trên thế giới, hệ thống ngân hàng Việt Nam đang trong quá trình chuyển đổi từ mô hình hoạt động truyền thống sang mô hình ngân hàng số. Quá trình này đòi hỏi xây dựng khuôn khổ pháp lý, cơ chế chính sách phù hợp, thiết lập hạ tầng kỹ thuật mới, các giải pháp ứng dụng của công nghệ kỹ thuật số. Do đó, cần có sự phối hợp của các bên liên quan tạo hệ sinh thái đồng bộ tạo nên sự phát triển của hoạt động ngân hàng số.”
Theo số liệu do Ngân hàng Thế giới công bố năm 2018, Việt Nam có lượng giao dịch phi tiền mặt thấp nhất trong khu vực với mức 4,9%, trong khi đó tỷ lệ này tại Trung Quốc là 26,1%, Thái Lan đạt 59,7% và Malaysia lên đến 89%. Do đó, thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) là một trong những mục tiêu lớn được Chính phủ và NHNN quan tâm trong vài năm gần đây.
Thống kê của HHNH Việt Nam về thanh toán điện tử qua Internet, điện thoại di động trong quý I năm 2019 cho thấy, số lượng và giá trị giao dịch tài chính qua kênh Internet tăng 68,8% và 13,4% so với cùng kỳ năm 2018; số lượng và giá trị giao dịch tài chính qua kênh điện thoại di đông tăng 97,7% và 232,3 % so với cùng kỳ năm 2018.
Ông Phạm Tiến Dũng - Vụ trưởng Vụ thanh toán NHNN đã chia sẻ về kết quả phát triển TTKDTM giai đoạn 2015 - 2019 tại Việt Nam. Ông Dũng cho biết, hiện nay, hơn 40 triệu người Việt Nam trưởng thành trên 15 tuổi đã có tài khoản ngân hàng, 78 tổ chức đã triển khai dịch vụ thanh toán qua Internet, 44 tổ chức triển khai dịch vụ thanh toán điện thoại di động. Giá trị giao dịch quý II/2019 qua Internet Banking là 9.500 nghìn tỷ đồng và Mobile Banking là 1.760 nghìn tỷ đồng.
Thanh toán di động đang trở thành xu hướng mới với việc ứng dụng các công nghệ mới như QR Code, Giao tiếp trường gần (NFC), số hóa thông tin thẻ (Tokenizatinon), xác thực sinh trắc học… Với Moblie Banking ngân hàng đã triển khai được nhiều dịch vụ hơn. Khách hàng có thể trả tiền điện online, mua vé máy bay, gần như tất cả các dịch vụ trong cuộc sống.
Ông Phạm Tiến Dũng – Vụ trưởng Vụ Thanh toán NHNN phát biểu tại Tọa đảm
Bên cạnh đó, thanh toán điện tử trong khu vực dịch vụ công đã được quan tâm. Hệ sinh thái của ngân hàng đã được kết nối với hầu hết các ngành quan trọng, đó là điểm khác biệt nhất của năm 2018 - 2019 so với các năm trước. Cụ thể, lĩnh vực thanh toán điện tử trong khu vực Chính phủ, dịch vụ hành chính công, tiện ích được chú trọng, tăng cường. Dịch vụ nộp thuế điện tử đã được triển khai một cách an toàn, nhanh chóng, thuận tiện. Ngành y tế và giáo dục cũng đã vào cuộc. Bộ Y tế đã ban hành chuẩn QR code cho lĩnh vực y tế và chuẩn kết nối thanh toán.
Ngoài những kết quả đã đạt được, ông Dũng cũng chỉ ra một số vấn đề còn tồn tại. Cụ thể, hành lang pháp lý về TTKDTM đã tương đối đầy đủ tuy nhiên vẫn cần tiếp tục bổ sung, hoàn thiện nhằm ứng dụng khoa học công nghệ trong hoạt động thanh toán, thúc đẩy TTKDTM; Hạ tầng thanh toán chủ yếu ở khu vực đô thị, chưa vươn tới được nông thôn, vùng núi, vùng sâu vùng xa, hải đảo; Cần tăng cường sự kết nối, tích hợp giữa các đơn vị cung ứng dịch vụ với hệ thống thanh toán để có cơ sở triển khai các sản phẩm, dịch vụ thanh toán mới.
Lãnh đạo Vụ Thanh toán cũng cho biết, trong thời gian tới, NHNN sẽ ban hành đầy đủ các quy định pháp lý, các tiêu chuẩn kĩ thuật tạo điều kiện cho đổi mới sáng tạo. Triển khai hạ tầng công nghệ tập trung để tích hợp với các ngành, lĩnh vực, xây dựng hệ sinh thái phục vụ TTKDTM. Đẩy mạnh thanh tra, giám sát, đảm bảo an ninh an toàn hoạt động thanh toán.
VA