Ngày 01/7/2016, tại trụ sở Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN), NHNN đã tổ chức Hội thảo “Điều tra thống kê tiền tệ - ngân hàng”. Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng đã tới dự và có bài phát biểu tại Hội thảo.
Tham dự Hội thảo có đại diện Tổng Cục Thống kê, các đồng chí lãnh đạo Vụ Dự báo thống kê, Vụ Chính sách tiền tệ, Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Vụ Ổn định tiền tệ - tài chính, Cục Công nghệ tin học, Viện Chiến lược Ngân hàng, đại diện các tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh ngân hàng nước ngoài, các cán bộ làm công tác điều tra thống kê của NHNN và Tổng Cục Thống kê…
Quang cảnh buổi Hội thảo
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, số liệu thống kê có vai trò rất cần thiết đối với công tác quản lý và điều hành của cơ quan quản lý nhà nước. Đối với một Ngân hàng Trung ương hiện đại, bên cạnh việc thu thập thông tin qua chế độ báo cáo thống kê, điều tra thống kê đóng vai trò ngày càng quan trọng, đáp ứng yêu cầu nhận biết và dự báo sớm những diễn biến và xu hướng mới có thể xảy ra trên thị trường tiền tệ và hoạt động ngân hàng nhằm có chính sách ứng phó phù hợp, kịp thời.
Để triển khai có hiệu quả các cuộc điều tra thống kê trong ngành Ngân hàng, NHNN tổ chức Hội thảo “Điều tra thống kê trong lĩnh vực tiền tệ - ngân hàng” nhằm giúp các TCTD hiểu rõ mục đích, yêu cầu và tránh nhiệm đối với các cuộc điều tra nói trên và tạo điều kiện để các TCTD chia sẻ kinh nghiệm triển khai hiệu quả các cuộc điều tra tại các đơn vị.
Phát biểu nêu bật tầm quan trọng của công tác điều tra thống kê, Đ/c Tô Huy Vũ - Vụ trưởng Vụ Dự báo Thống kê cho biết, ngày 22/3/2011 Thống đốc NHNN đã ban hành Thông tư số 06/2011/TT-NHNN tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động điều tra thống kê tiền tệ, hoạt động ngân hàng và ngoại hối. Kể từ Quý IV/2011, NHNN đã bắt đầu tiền hành điều tra thử nghiệm cuộc “Điều tra xu hướng kinh doanh” đối với toàn hệ thống tổ chức tín dụng (TCTD). Cuộc điều tra đã góp phần đưa ra những chuẩn đoán, dự báo về các xu hướng đã và có thể diễn ra, đặc biệt phát hiện những thay đổi chu kỳ kinh doanh của hệ thống TCTD sớm hơn các số liệu thống kê chính thức. Thành công của cuộc “Điều tra xu hướng kinh doanh” là tiền đề để NHNN quyết định triển khai song song cuộc “Điều tra kỳ vọng lạm phát” được bắt đầu từ Quý I/2013 và chuyển sang định kỳ tháng từ tháng 8/2013.
Đ/c Tô Huy Vũ - Vụ trưởng Vụ Dự báo Thống kê phát biểu tại Hội thảo
Sau 5 năm thực hiện điều tra thử nghiệm đối với 2 cuộc điều tra, công tác điều tra của NHNN đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ, chất lượng điều tra ngày càng được cải thiện. Kết quả của 2 cuộc điều tra đã cung cấp thông tin kịp thời về nhận định và kỳ vọng của các TCTD về xu hướng kinh doanh, lạm phát, tỷ giá, lãi suất… góp phần bổ sung thêm thông tin cho công tác phân tích, dự báo, phục vụ hiệu quả công tác hoạch định chính sách tiền tệ và quản lý hoạt động ngân hàng và quản lý kỳ vọng của thị trường theo hướng sát thực, hiện quả hơn.
Sau 5 năm triển khai thí điểm, ngày 31/3/2016, Thống đốc NHNN đã ban hành Quyết định số 477/2016/QĐ-NHNN, đưa 2 cuộc điều tra nói trên vào Chương trình điều tra chính thức của NHNN. Cùng với đó, NHNN tiếp tục nghiên cứu và ứng dụng các biện pháp tin học hóa trong công tác điều tra thống kê thông qua việc xây dựng hệ thống điều tra thống kê trực tuyến, dự kiến trong năm 2016 sẽ hoàn thiện và đưa vào ứng dụng thực tế.
Tại Hội thảo, cán bộ của Vụ Dự báo thống kê đã trình bày tham luận giới thiệu hoạt động điều tra thống kê về tiền tệ - ngân hàng của NHNN. Tham luận nêu rõ, khuôn khổ pháp lý về điều tra thống kê đã được Quốc Hội, Chính phủ và NHNN ban hành tương đối đồng bộ, đầy đủ và phù hợp với thực tiễn. Để triển khai công tác này tại NHNN, Vụ Dự báo thống kê đã được Thống đốc quyết định thành lập vào cuối năm 2008, bắt đầu tiến hành điều tra thử nghiệm vào quý IV/2011 và đến quý I/2016 đã chuyển sang điều tra chính thức với các cuộc điều tra về “Xu hướng kinh doanh” và “Kỳ vọng lạm phát” nhằm thu thập thông tin kỳ vọng về CPI, tỷ giá, lãi suất, GPD, tình hình và triển vọng kinh doanh… đối với toàn bộ các TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại Việt Nam.
Đ/c Ngô Thị Thu Trà - Trưởng phòng, Vụ Dự báo thống kê giới thiệu nghiệp vụ điều tra thống kê tiền tệ - ngân hàng
Thông qua các cuộc điều tra này, các TCTD đã có sự phản ánh tương đối sát các nhận định về chính sách tiền tệ của NHNN và các nhân tố có tác động mạnh nhất đến diễn biến CPI thực tế cũng như kỳ vọng về lạm phát, tăng trưởng kinh tế, tỷ giá và kỳ vọng về lãi suất cho vay ngắn hành VND ở thời điểm hiện tại và tương lai.
Từ kết quả của các cuộc điều tra, Vụ Dự báo thống kê tiền tệ đã xây dựng các báo cáo kết quả điều tra theo định kỳ hàng tháng trình Ban Lãnh đạo NHNN và chia sẻ các kết quả cho các Vụ, Cục chuyên môn lien quan. Kết quả các báo cáo này được Ban Lãnh đạo NHNn và các Vụ, Cục chức năng đánh giá tốt, được bổ sung cho số liệu thống kê chính thức phục vụ cho công tác phân tích, dự báo và làm cơ sở cho hoạch định, điều hành chính sách tiền tệ của NHNN.
Tham luận tại Hội thảo, các đại biểu của các ngân hàng thương mại đều cho rằng hai cuộc điều tra do NHNN tổ chức có nhiều ý nghĩa đối với hoạt động của ngàng Ngân hàng. Các Ngân hàng thương mại đã nghiên cứu ký các nội dung điều tra, phân công cụ thể cho các bộ phận chức tăng triển khai thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả. Công tác điều tra thống kê này đã tác động thúc đẩy nâng cao hiệu quả công tác hoạch định chính sách, bảo đảm môi trường hoạt động lành mạnh của các TCTD.
Ông Tạ Ngọc Cảnh - Giám đốc Khối phân tích, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam trình bày tham luận
Thông tin có được sau triển khai điều tra đã được sử dụng để phục vụ việc xây dựng, giam sát và đánh giá việc thực hiện chiến lược, kế hoạch kinh doanh, duy trì lợi thế cạnh tranh, tăng cường quản lý hoạt động tín dụng, quản lý các tỷ lệ bảo đảm an toàn tại TCTD.
Để đẩy mạnh hơn nữa công tác này và phát huy hơn nữa tác dụng của kết quả điều tra thống kê, các TCTD đã nêu các khó khăn, vướng mắc và đề xuất kiến nghị như bổ sung các nội dung, yêu cầu cần thiết đối với từng cuộc điều tra, hướng dẫn chi tiết, cụ thể hơn các nội dung điều tra để các TCTD nắm bắt và thực hiện một cách thống nhất, kéo dài thời hạn nộ báo cáo điều tra đối với TCTD, xem xét và công bố số liệu điều tra đầy đủ, kịp thời hơn để các TCTD có thêm thông tin cập nhật hơn về diễn biến thị trường…
CKH