Diễn biến lạm phát tại Australia trong quý III/2025 đã vượt xa dự báo, xóa tan kỳ vọng về việc Ngân hàng Dự trữ Australia (RBA) có thể hạ lãi suất trong năm nay hoặc sớm trong năm 2026. Sự gia tăng chi phí nhà ở, điện năng và vận tải khiến giá tiêu dùng leo thang, buộc RBA phải cân nhắc kỹ lưỡng giữa mục tiêu ổn định giá cả và duy trì đà phục hồi kinh tế.
Ảnh minh họa (Nguồn: Internet)
Lạm phát tăng mạnh nhất trong hơn một năm: Dấu hiệu cảnh báo sớm
Theo số liệu công bố của Cục Thống kê Australia (ABS) ngày 29/10/2025, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) quý III/2025 tăng 1,3% so với quý trước và 3,2% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn mức dự báo 3% của giới phân tích. Đây là mức tăng theo quý mạnh nhất kể từ đầu năm 2023, phản ánh sức ép giá cả đang quay trở lại sau giai đoạn hạ nhiệt ngắn.
Nguyên nhân chính của đợt tăng giá lần này đến từ chi phí nhà ở, giải trí và vận tải - những lĩnh vực chiếm tỷ trọng lớn trong rổ hàng hóa tính CPI. Trong đó, giá điện tăng 9,0% trong quý và tăng tới 23,6% so với cùng kỳ năm trước. Sự điều chỉnh này một phần bắt nguồn từ việc một số chương trình hoàn tiền và trợ giá năng lượng của Chính phủ hết hiệu lực, đặc biệt tại các bang Queensland, Tây Australia và Tasmania, khiến chi phí sinh hoạt của người dân tăng lên rõ rệt.
Lạm phát đo theo tháng riêng tháng 9/2025 đạt 3,5%, trong khi lạm phát cơ bản (thước đo được RBA theo dõi sát sao) tăng từ 2,7% lên 3,0%, đánh dấu lần đầu tiên chỉ số này tăng kể từ cuối năm 2022. Những con số này cho thấy xu hướng giá cả vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, dù tăng trưởng kinh tế chưa thực sự bứt phá.
RBA đứng trước bài toán cân bằng: Kiềm chế giá cả hay hỗ trợ tăng trưởng?
Với lạm phát vượt ngưỡng mục tiêu 2 - 3%, triển vọng hạ lãi suất trong cuộc họp tháng 11/2025 gần như không còn. Theo đánh giá của các chuyên gia, RBA sẽ buộc phải duy trì chính sách tiền tệ thận trọng để tránh nguy cơ giá cả leo thang kéo dài.
Ông Marcel Thieliant, Trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế khu vực châu Á - Thái Bình Dương của Capital Economics nhận định: “Khi lạm phát vượt xa dự báo của RBA, ngân hàng trung ương chắc chắn sẽ chưa thể hạ lãi suất trong kỳ họp sắp tới, và khả năng tiếp tục giữ nguyên chính sách hiện tại đang tăng lên”.
Diễn biến này cũng đặt RBA vào tình thế khó xử: Nếu siết chặt quá mức, tăng trưởng có thể bị ảnh hưởng nhưng nếu nới lỏng sớm, nguy cơ lạm phát quay trở lại sẽ cao hơn. Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động, việc lựa chọn thời điểm điều chỉnh chính sách trở nên đặc biệt quan trọng để duy trì niềm tin thị trường và ổn định tài chính vĩ mô.
Triển vọng chính sách: Giữ vững ổn định, hướng tới mục tiêu dài hạn
Bức tranh kinh tế Australia cho thấy lạm phát không còn là vấn đề tạm thời, mà có xu hướng lan tỏa sang nhiều nhóm hàng hóa và dịch vụ thiết yếu. Điều này đòi hỏi chính sách điều hành tiền tệ phải kiên định nhưng linh hoạt, vừa đảm bảo kiểm soát giá cả, vừa tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất - tiêu dùng không bị gián đoạn.
Các chuyên gia dự báo, RBA có thể duy trì mặt bằng lãi suất hiện nay trong vài quý tới, đồng thời theo dõi sát các yếu tố chi phí năng lượng, nhà ở và lương thực - vốn là nguồn gốc của đợt tăng giá gần đây. Việc củng cố niềm tin thị trường và giữ vững kỳ vọng lạm phát ở mức hợp lý được xem là ưu tiên hàng đầu trong giai đoạn tới.
Lạm phát tăng trở lại là lời nhắc nhở rằng con đường ổn định giá cả luôn đòi hỏi sự kiên nhẫn và kỷ luật chính sách. Dù dư địa nới lỏng tiền tệ đang thu hẹp, việc RBA duy trì lập trường thận trọng có thể giúp nền kinh tế Australia tránh rủi ro mất cân đối trong trung hạn. Khi các yếu tố chi phí dần ổn định, cơ hội điều chỉnh chính sách theo hướng hỗ trợ tăng trưởng sẽ mở ra, nhưng chỉ khi nền tảng ổn định giá cả được củng cố vững chắc.
Hữu Minh (Theo Reuters)